19-12 les eetstoornissen

• Additioneel
• MBO
• Studiejaar 3

Leerdoelen

• je kent de psychische, sociale en maatschappelijke invloeden van het uiterlijk en eetproblemen op de mens;
  
• je kent de verschillen tussen verschillende eetproblemen;
• je kent de gevolgen van eetproblemen
• je kent de behandelvormen en verpleegkundige aandachtsgebieden bij eetstoornissen

Uiterlijk

Is voor veel mensen belangrijk.

Waarin is uiterlijk voor jou belangrijk?

Wat kan het uiterlijk voor invloed hebben op een mens?​

• Psychisch
  
• Sociaal 
• Maatschappelijk

Break out 

Eetstoornissen

Kenmerken eetstoornis

Angst om dik te worden.

Een verstoord lichaamsbeeld.

Steeds meer bezig zijn met afvallen.

(Streng) lijnen afwisselen met eetbuien.

Gewichtsbeheersing door middel van overmatig sporten of bewegen, overgeven of het gebruik van laxeermiddelen.

Oorzaken

Geen eenduidige

combinatie van bv

trauma

opvoeding

karakter 

De eetstoornis is vooral een  manier om met ingewikkelde dingen in het leven te kunnen omgaan.

Welke eetstoornissen ken jij al?

Wat is...

een eetstoornis is een verstoord eetgedrag met vaak ernstige gevolgen voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid.

 Alles wat met eten en voedsel te maken heeft, is voor mensen met een eetstoornis een bron van spanning. 

Anorexia nervosa

Kenmerken van anorexia zijn:

• gewichtsverlies;
• geen reëel beeld hebben over het eigen lage gewicht;
• angst hebben om aan te komen;
• gedrag vertonen om gewichtstoename te voorkomen, zoals weinig eten.

Anorexia

Factoren die een rol spelen

• irreële zorgen over het gewicht
  
• negatief zelfbeeld
  
• laag gevoel van eigenwaarde en perfectionisme
  
• nadruk op uiterlijk en gewicht tijdens opgroeien
  
• beoefening van sport waarbij gewicht en uiterlijk een rol speelt.

Het is vaak niet duidelijk of deze verschillende factoren een oorzaak of gevolg zijn van anorexia. 

Boulimia nervosa

Is een variant van de eetstoornis anorexia nervosa. 

Ongeveer 30% van de mensen met anorexia, krijgt boulimia. Boulimia en anorexia kunnen elkaar ook afwisselen bij één en dezelfde persoon.

Kenmerken van boulimia zijn

• vasten uit intense angst om dik te worden;
• regelmatige eetbuien;
• braken of laxeren om overtollig eten kwijt te raken;
• last hebben van eenzaamheid, depressiviteit en schuldgevoelens;

Gevolgen van boulimia nervosa

Door het afwisselend vasten en braken en het gebruik van laxeermiddelen ontstaat ondervoeding wegens gebrek aan essentiële voedingsstoffen, zoals vitamines, mineralen, eiwitten en essentiële vetzuren. 

Door veel braken wordt bovendien de wand van de slokdarm beschadigd. Gevolgen van de ondervoeding voor meisje en jonge vrouwen zijn onder andere groeivertraging, verlate puberteitsontwikkeling en botontkalking. 

Binge eating disorder BED

Deze eetstoornis is een variant van boulimia nervosa.

Het verschil is dat mensen met een eetbuistoornis niet proberen het voedsel weer kwijt te raken door braken, laxeermiddelen of overactief gedrag. Mensen met een eetbuistoornis krijgen daardoor obesitas (ernstig overgewicht).

Kenmerken van een eetbuistoornis zijn:  

• de eetbuien treden gemiddeld 2 keer per week op
  
• de mensen hebben last van eenzaamheid, depressiviteit en schuldgevoelens
  
• het overmatig eten wordt niet gecompenseerd door braken, laxeermiddelen, vasten of overmatige lichaamsbeweging
  

Bij een eetbui hoort:

• veel eten in weinig tijd (ook zonder hongergevoel)
  
• een ongecontroleerde drang om te eten
  
• veel calorierijke producten eten  

BDD

Een stoornis van de lichaamsbeleving.

Ook wel ingebeelde lelijkheid genoemd.

Soorten voedings- en eetstoornissen 

PICA = oneetbare dingen (zand/klei/verf/etc.)

Ruminatiestoornis = voedsel braken / herkauwen / doorslikken of uitspugen

Vermijdende / restrictieve voedselinnamestoornis = vermijden van (bepaald) voedsel. Met name bij kinderen

Eetbuistoornis = in heel korte tijd ontzettend veel eten + stopt niet als je vol bent 

Welke eetstoornis heeft zij?

Behandeling eetstoornissen

Cognitieve gedragstherapie: meest onderzocht en meest effectief

Cognitieve behandeling

Dmv van gesprekken inzicht krijgen in gedrag, gedachten en gevoelens. 

Door meer inzicht, meer beheersing van gedrag en dit kunnen veranderen

Groepstherapie 

Effectieve manier van behandelen door onderling herkennen van problemen. Elkaar kunnen adviseren en steunen. 

PMT en Cognitieve therapie kan ook in groepsbehandeling plaatsvinden. 

individuele begeleiding

vaak naast andere behandelingen

gesprekken

psycholoog

psychiater

SPV 

GGZ verpleegkundige 

PMT 

Verpleegkundige aandachtsgebieden

somatiek:

gewicht, eten, braken/ vocht, defecatie

Psychische begeleiding

Individuele gesprekken, groepsgesprekken 

door

sociotherapeut, verpleegkundige ziekenhuis of GGZ 

Sanne heeft een vreetbui en na het eten braakt zij.
Welke eetstoornis is dit?

1. Anorexia
2. Boulimia
3. Binge eating disorder
4. Anorexia & binge eating disorder

Wat is geen kenmerk van anorexia nervosa?

1. Negatieve zelfbeeld
2. Angst om dik te worden
3. Perfectionist
4. Angst om af te vallen

Wat is het effect van BED

1. Jojo-effect
2. Obesitas
3. Normaal gewicht

Wat is typerend voor boulimia

1. compenseer gedrag
2. gebrek aan eetlust
3. alleen maar gezonde keuzes maken

Wat kan geen oorzaak zijn van een eetstoornis?

1. Biologisch, lichamelijke factoren
2. Psychisch, copingsvaardigheden
3. Sociaal, media
4. Psychisch, zelfverzekerd