les 3 Gewrichten botten

• verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Botvorming, soorten botten en gewrichten 

Aan het einde van de les kun je

- beschrijven hoe bot groeit en gevormd wordt.

beschrijven welke soorten botten we in ons lichaam hebben en wat hun functie is

-  wat een kogelgewricht is

opdracht vorige week

Volwassenen hebben 206 botten pasgeborenen daarentegen hebben 300 botten

Ga na waarom pasgeborenen veel meer botten hebben en bedenk 3 verschillende botten die op latere leeftijd er niet meer zijn .

Zoek ook uit of er een bot is dat op latere leeftijd wel aanwezig is, maar bij pasgeborenen niet.

Botten

• Ongeveer 206 botten
  
  
• Een baby +/- 300 botten
  
  
• Allerlei verschillende soorten

Botvorming en groei

Botvorming:

• Vanuit kraakbeen (endochrondale botvorming)
• Vanuit bindweefsel (intramembraneuze botvorming)

Waar bevinden zich in het lichaam de botten die zijn ontstaan vanuit kraakbeen?

Botvorming vanuit kraakbeen

• Endochrondale botvorming
• Pijpbeenderen 
• Voor de geboorte skelet bestaat uit kraakbeen,
• rondom kraakbeen wordt bot gevormd.
• Calcium wordt afgezet (gecalcificeerd)
• Kraakbeen wordt weer afgebroken, groei van verschillende bloedvaten.
• Ontstaan osteoblasten/ osteoclasten (samenwerking)
• Verdere groei; gecalcificeerde kraakbeen verwijderd.

Botvorming vanuit bindweefsel

• Botten in je schedel en sleutelbeen.
• Ontstaan osteoblasten uit embryonale cellen van het bindweefsel.
• Osteoblasten maken de botmatrix, rondom de bloedvaatjes; ontstaan van netwerk bloedvaten in het bot.
• Herschikking; ontstaat harde en sponsachtig botweefsel.
• Oorspronkelijke bindweefsel wordt vervangen door botweefsel.

Botgroei zowel in de lengte als in de breedte.
Lengtegroei vindt plaats vanuit.......

1. De uiteinden (epifyse)
2. De schacht(diafyse)
3. De groeischijf
4. Het botvlies

Botgroei:

Bot groeit in de lengte als in de breedte.

Lengtegroei: 

• Vanuit de groeischijf kan het bot in de lengte groeien.
  
• In de groeischijf kan nieuw kraakbeen worden gemaakt.
  
• Tot het einde van de puberteit vindt botvorming vanuit het kraakbeen van de groeischijf plaats. Na de puberteit verdwijnen de groeischijven.
  
• Je bent uitgegroeid.
  

Botgroei

Waar? Uiteinden van de pijpbeenderen, kaak, heupen

Wat? Kraakbeencellen zitten in groeischijven. 

Wat gebeurt er als je stopt met groeien? Groeischijven waren van kraakbeen, worden van been

Breedtegroei:

• Appositionele groei.
  
• Nieuw botweefsel wordt onder het botvlies aangemaakt. d.m.v. osteoblasten.
  
• Het bot wordt dan steeds dikker.
  

Welke soorten botten
ken je?

 soorten botten 

Soorten botten

• Pijpbeenderen
• Korte beenderen
• Platte beenderen
• Onregelmatige beenderen
• Sesambeenderen

Soorten botten

Been: Stevig en sterk.

Kraakbeen: Flexibel 

2 soorten verbindingen

- Naadverbinding/bindweefselverbindingen

- kraakbeenverbindingen

Naadverbinding/bindweefselverbindingen

• Je schedelbeenderen zijn verbonden met een naadverbinding. 
• De naden zijn kronkelig.
  
  
• Bij een baby zitten de schedelbeenderen nog niet helemaal aan elkaar gegroeid.
• Er is geen beweging mogelijk. 

Kraakbeenverbinding

• Wanneer twee botten met kraakbeen verbonden zijn, noemen we dit een kraakbeenverbinding.
  
  
• De ribbenkast en ruggenwervel zijn hier voorbeelden van. 
• Er is weinig beweging mogelijk

Gewrichten

Synoviale gewrichten zijn als volgt opgebouwd

- Gewrichtskraakbeen

- Gewrichtsholte

- Gewrichtsvloeistof

- Gewrichtskapsel

- Banden van bindweefsel

Extra onderdelen: slijmbeurzen en kraakbeenschijven

Lees paragraaf 3.5.3 Synoviale gewrichten door. Neem 5 minuten de tijd.

Gewrichten

kogelgewricht

rolgewricht

scharniergewricht

Vergroeid

Naad-

verbinding

Kraakbeen-

verbinding

Gewricht

Bewegingsassen

Onze synoviale gewrichten kunnen op veel manieren bewegen. De drie bewegingsassen zijn:

- Longitudinale = verticale as, ronddraaiende beweging, schouder

- Sagittale as = horizontale as, adductie en abductie, opzij bewegen van je arm

- Transversale as = ook horizontale as, anteflexie, retroflexie, flexie en extensie kunnen plaatsvinden

Evaluatie

- Wat hebben jullie geleerd?

- Nog vragen?

- Planning volgende les

opdracht

Wat is botontkalking, hoe komt dit en welke gevolgen heeft dit?