Workshop HvA 21 november 2022

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Wat we kunnen doen

• Waarom LessonUp?
• Wie ben ik, wie ben jij, wie is Seneca?
• Wat is de methode Seneca?
• Hoe kunnen Seneca en Marco jou helpen? 
• Tijd voor een spelvorm?

LessonUp

Waarom LessonUp?

Wie heeft al met LessonUp gewerkt in je lessen?

Bekend met de tool LessonUp? Een soort interactieve powerpoint die klassikale lessen en ook afstandsonderwijs ondersteunt.

Identiteit - wie ben ik

• Maak svp een naamkaartje
  
• Wat doe je in het onderwijs?
• Start alvast LessonUp op
  

Terwijl je bezig bent met het antwoord geven op de vragen, kan ik kort iets vertellen en laten zien van wie ik ben. Hopelijk kun je twee eenvoudige dingen tegelijk doen.

Identiteit - wie ben ik

• Marco Veldman
  
• Docent maatschappijleer en MAW
• Spelontwerper (game designer)
  
• Auteur bij Seneca Burgerschap, uitgeverij van en voor docenten
  

Disclaimer

• Niet sarcastisch, wel humor en zelfspot
• Niet alwetend maar breed geïnteresseerd
• Niet perfect, ik doe gewoon mijn best
• Dol op theorie maar liever pragmatisch

Als ik 'rare opmerkingen' maak, is dat nooit bitter, cynisch of sarcastisch bedoeld.

Game designer mag heel breed opgevat worden namelijk spelvormen maken en ook ontwerpen van computer / video games.

Wat kom je halen en
wat kom je brengen?

Op de achtergrond zie je de filosoof en leraar Seneca. Nou ja, je ziet een afbeelding van hem. Nou ja, je ziet een idee van een schilder over hoe Seneca er uit kon hebben gezien. Daarmee kunnen wij niet goed de vraag beantwoorden wie Seneca was. 

Minder stampen, 

meer denken

 Niet voor de school 

maar voor het leven leren wij

Maar we weten wel wat hij gezegd zou hebben. En dat is wel een interessante visie.

Seneca is opgericht om leerlingen hogere denkvaardigheden mee te geven. Een van de motto's: 'minder stampen, meer denken'. De praktijk is uiteraard weerbarstiger. De Seneca methode of concept-context benadering is ook niet perfect maar het ideaal is het waard om na te streven.

Thematisch 

Concept-context

De oudste en daarom meest gangbare methoden zijn thematisch. Dat houdt in dat je onderwerpen los van elkaar behandelt.

De concept-context benadering werkt anders. De concepten zijn begrippen die leerlingen kunnen toepassen. Dus eigenlijk begrippen met bijbehorende vaardigheden.

Voordeel c/c benadering:

Leerlingen krijgen inzicht en kunnen betekenis geven aan de kennis => lange termijn leren.

Na de school snappen leerlingen de wereld nog steeds, ook als deze veranderd.

Contexten kunnen kleiner.

Nadeel c/c benadering

Het lijkt complexer dan thematisch.

C/C methode maken is moeilijker dan een thematische methode.

Leerlingen en docenten zijn het nog niet zo gewend, hoewel...

Voorbeeld 1

10 Mondiale vraagstukken

Voorbeeld 2

Soevereiniteitsdilemma

Voorbeeld 3

De muziekband als voorbeeld voor de geschiedenis van de Europese Unie

Voorbeeld 4

Het AWB-schema

Extra

TerInfo over oorlog Oekraïne

Nog tijd voor spelvormen?

1. VN-Veiligheidsraad veroordeling Rusland 
   
2. Het Seneca VN-simulatiespel

Wat is je ervaring met spelvormen?

Ik houd niet van spelletjes

Spellen of gamen doe ik wel eens in mijn vrije tijd

In de klas gebruik ik wel eens spelvormen

Ik heb zelf spelvormen ontworpen

Maak geen Ganzenbord of kwartet!

• Wat is het grote nadeel van Ganzenbord, waardoor het onbruikbaar is voor onderwijs?
  
• En kwartet?
• En het maken van een kwartet door leerlingen dan?
  

Wat is 30 seconds?

https://www.spellenrijk.nl/artikel/5983/30-seconds.html

Veel leerlingen kennen het of kunnen het snel leren. Hierbij de spelregels. Prima spel voor het basisniveau Memoriseren / Onthouden / Reproductie.

Sleep de voordelen en nadelen naar de goede plek

Voordelen:

Nadelen:

Leerdoelen onderschikt speldoelen

Interactief

Ontwikkeltijd

Motiverend

Sleepvragen maken het mogelijk dat leerlingen op hun telefoon kunnen schuiven. Eigenlijk een meerkeuzevraag. Maar wat als een leerling twee goede antwoorden omgekeerd heeft staan op een plek? Dan is het 2x fout en dat geeft frustratie.

Voordelen spelvormen:

1. Leuk! Afwisselend
2. Interactief samen- en tegenwerken (competitie en coöperatie)
3. Iets abstracts wordt concreet
   
4. Ervaren is diepgaand leren
5. Redeneren is een hogere denkvaardigheid
   

Nadelen spelvormen:

1. Kost veel ontwikkeltijd
2. Leerdoelen raken ondergeschikt aan speldoelen
3. Balanceren (tweaken) is essentieel maar tijdrovend
   
4. Sommige leerlingen nemen spelvormen niet serieus
5. Chaotisch, veel prikkels
   

Hoe vaker je hetzelfde spel kunt inzetten, hoe meer de tijdsinvestering wordt terugverdiend.

Voorbeeld: het VN-simulatiespel kostte ooit 25 uur ontwikkeltijd en ongeveer 15 uur tweaken. Maar is al 14 jaar lang een groot succes bij jaarlijks ruim 350 leerlingen.

Begin simpel. Gebruik eerst een bestaand spel.

Tips

1. Begin simpel

2. Start met een bestaand spel

3. Laat leerlingen meedenken/evalueren

4. Gebruik een verhaallijn

Hoe vaker je hetzelfde spel kunt inzetten, hoe meer de tijdsinvestering wordt terugverdiend.

Voorbeeld: het VN-simulatiespel kostte ooit 25 uur ontwikkeltijd en ongeveer 15 uur tweaken. Maar is al 14 jaar lang een groot succes bij jaarlijks ruim 350 leerlingen.

Begin simpel. Gebruik eerst een bestaand spel.

1) Houdt het leerdoel scherp in de gaten

2) Spelers moeten keuzes kunnen maken die gevolgen hebben (interactief) voor het spelverloop

3) Een beetje geluk toevoegen zoals een dobbelsteen of kanskaartjes

4) Neem de tijd en rust om een spelbalans te ontdekken

5) Heb je tijd: laat je spel mooi maken

1) Verlies je niet in de details van een spel

2) Een spel hoort niet lineair zoals een boek of film en toch ook een interessante verhaallijn te hebben.

3) Teveel geluk geeft het gevoel geen grip te hebben op het spel.

4) Maak het niet te moeilijk of te makkelijk.

5) Beperk 'lenen' bestaande spellen.

Bevindingen / Do's & don'ts

Enkele basisprincipes en richtlijnen met valkuilen bij het maken van spelvormen.

Boekentips

• Joke van Velzen, Beter leren denken.
• Sem van Geffen, Gamification in de klas.
  
• Jesse Schell, The Art of Game Design.
• Bernd Badegruber, Nieuwe spelen om problemen op te lossen.
• Steve French & Brianna Carlisle, Suspects & Sleuths Murder Mystery.
  
  

Let op! Elk boek heeft mooie inzichten maar ook valkuilen. Zie www.MCveldman.nl

Ik wil op MCveldman.nl ook kort noemen wat goed en minder handig is aan de boeken.

Begin bij Joke van Velzen.

Sem van Geffen is wat erg veel van het geven van game mechanismen om te motiveren maar teveel breedte en diepte voor beginners.

Shell is vooral van inzichten.

Badegruber valt tegen, de spelletjes lijken teveel op elkaar en zijn vooral een soort sova-training. 100 spelletjes, waarvan 5-10 nuttig kunnen zijn.

French & Carlisle: handig om een eigen murder mystery mee te ontwikkelen.

Website tips

• MCveldman.nl
  
• Spelvormen tips Seneca, o.a. video met Gatse en Marco
  
• Korte cursus motiveren met spelvormen op E-Wise
• ProDemos
• Atlantische Commissie
• Veteraneninstituut, dilemma game
• Expeditie Moendoes
• Terra Nova van Lisa Hu

The end ... to be continued?

Houden we contact?

Appen kan op 06-30688860

Verwacht - altijd maar niet meteen - antwoord.

Wie weet wat we samen kunnen bouwen.

Mystery games en andere spelvormen vrij te downloaden op www.mcveldman.nl

www.mcveldman.nl

Heel kort het verschil tussen gamification en het gebruik van spelvormen toelichten en verwijzen naar mijn blog op MCveldman.nl

- Gamification: lessen omvormen met behulp van elementen van spellen om daarmee de extrinsieke motivatie van leerlingen te vergroten.

- Inzetten spelvormen: werkvormen gebruiken in de reguliere lessen om daarmee de intrinsieke motivatie van leerlingen (en docenten) te vergroten.

Van Decy & Ryan naar een de redenen waarom de intrinsieke motivatie wordt verhoogd door spelvormen.

Meer over gamification? Zie boek Sem van Geffen. Meer over spelvormen: blijf hierbij.

Graag verwijs ik ook naar de E-wise cursus die ik heb mogen verzorgen. Deze gaat over het gebruik van spelvormen bij maatschappijleer.

Misschien moet ik 'spelvormen' een keer vertalen naar 'transformational games'.