Les 2.3 Lezen (3)

• Ne
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Inhoud van deze les

• Welkom

• Lezen

• Actualiteit

• Taalvoutje

• Doel: Aan het eind van de les weet ik wat de tekstdoelen: informeren,                             amuseren, overtuigen en activeren inhouden. Verder weet ik dat een                   tekst kan worden verdeeld in:  inleiding, kern en slot. Ook weet ik  hoe                 kan vinden waar een verwijswoord naar verwijst en weet ik de                                 signaalwoorden die een voorbeeld aangeven te benoemen.

Taalvoutje

   

Je moet ook niet sollen met een knuppel.

Actie:

• Test: tekstdoelen en tekstopbouw, verwijswoorden en                                                            signaalwoorden

• Nakijken les 2.3 opdracht 17 - 25

• ZS TJZ les 2.3 

• Afsluiting

Welk tekstdoel heeft een leesboek?

1. activeren
2. overtuigen
3. amuseren
4. informeren

Welk tekstdoel heeft een activerende tekst?

1. informeren
2. tot handelen aansporen
3. amuseren
4. overtuigen

In welk onderdeel van de tekst worden de deelonderwerpen uitgewerkt?

1. kern
2. slot
3. alinea
4. inleiding

Met welke woorden maak je een vraag om een verwijswoord te vinden?

1. waarom, wie , wat, waar
2. wie, wat, wanneer, waarom
3. wie, wat, waar, welke
4. wanneer, welke, wie, waar

Maar, hoewel, echter, toch, aan de ene kant, aan de andere kant, tegenover, ...
Deze signaalwoorden horen bij:

1. chronologisch verband
2. tegenstellend verband
3. opsommend verband

Noem de signaalwoorden die een voorbeeld aangeven.

Tekstdoelen

De volgende tekstdoelen kennen we:

- Informeren;

- overtuigen;

- activeren/tot handelen aansporen;

- amuseren.

Tekstdoelen

                               informeren: de lezer informatie geven - informatieve tekst

                                                         (nieuwsbericht, schoolboek)

                                amuseren: de lezer vermaken - amuserende tekst   Tekstdoelen:                            (leesboek, stripverhaal)

                               overtuigen: zorgen dat de lezer het met je eens is -                                                                                betogende tekst (ingezonden brief, recensie)

                               activeren: zorgen dat de lezer iets gaat doen/kopen - 

                                                     activerende tekst (advertentie, folder)

Tekstopbouw

                                - inleiding: wordt het onderwerp genoemd

Tekstopbouw:   - kern: staat informatie over het onderwerp

                                 - slot: bestaat uit samenvatting of conclusie

Krantenbericht: bestaat vaak uit inleiding en kern

Verwijswoorden

• Wanneer een schrijver niet steeds dezelfde woorden wil   gebruiken, vervangt hij ze door verwijswoorden. 
  
• Bijna alle verwijswoorden verwijzen naar iets wat eerder in   de tekst is genoemd.
  
• Waar een verwijswoord naar verwijst kun je vaststellen door   een vraag te stellen die begint met: wie, wat, waar of welk(e).
• Voorbeelden van verwijswoorden: hij, zij, het, haar, hem, .....

Verwijswoorden (voorbeeld)

De hond van Jason heeft vrijdag een duur foutje gemaakt. Hij heeft een portemonnee met tweeduizend euro opgegeten.

Vraag: Wie heeft een portemonnee met tweeduizend euro opgegeten?

Antwoord: De hond van Jason

Tekstverband

Tekstverband: in een tekst is er verband tussen woorden, zinnen en alinea's.

                               Een schrijver maakt vaak gebruik van signaalwoorden om het tekstverband aan te geven.

                                 

Tekstverband:   opsomming:  ook, bovendien, daarnaast, zowel...........als, ten eerste, verder, ten slotte,..........

                                 tijdsvolgorde: eerst, voordat, voor het eerst, terwijl, nadat, later, voordat, daarna, vervolgens, tenslotte...............

                                 

                                 tegenstelling: maar, echter evenwel, integendeel, daarentegen, toch......................

                                 voorbeeld: bijvoorbeeld, een voorbeeld hiervan is, zo, zoals, ter illustratie...........................