4.3 Lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

Lezen!

Geen leesboek mee? Pak een boek

Tijdens het zelfstandig werken krijg je je cijfer.

4.3 Lezen

Deze week leer je:

- de tekstdoelen informeren en amuseren herkennen;

- instructies herkennen;

- verwijswoorden herkennen;

- signaalwoorden herkennen die een tijdsvolgorde aangeven.

Tekstdoel

Wat is een tekstdoel?

Tekstdoel

Wat is een tekstdoel?

Bij elke tekst die je leest, kun je je afvragen: wat wil de schrijver, wat is zijn doel? Dit doel noemen we het tekstdoel. 

Voorbeelden van tekstdoelen: informeren, amuseren.

Tekstdoel

Tekstdoel

Als je weet wat het tekstdoel van een tekst is, weet je wat je kunt verwachten van een tekst.

Is het tekstdoel informeren, dan wil de schrijver je informatie over het onderwerp geven. Je leest de tekst om iets te weten te komen.

Is het tekstdoel amuseren, dan wil de schrijver je vermaken. Je leest de tekst om je te ontspannen.

Tekstdoel

Soms heeft een schrijver méér doelen met zijn tekst. Eén doel is altijd het belangrijkst. Dat doel noteer je als in een opdracht of een toets gevraagd wordt wat het tekstdoel is.

Aan één soort informatieve tekst besteden we in deze paragraaf apart aandacht, namelijk aan de instructie: een uitleg in stappen hoe je iets moet doen.

Aantekeningen

tekstdoel = het doel van de schrijver van de tekst

     informeren = de lezer informatie geven (nieuwsbericht)

     amuseren = de lezer vermaken (leesboek)

Verwijswoorden

In een tekst staan vaak verwijswoorden. Ze verwijzen naar één of meer woorden in de tekst, soms zelfs naar een hele zin. 

Een schrijver gebruikt verwijswoorden, zodat hij niet steeds dezelfde woorden hoeft te gebruiken. Daardoor leest een tekst prettiger.

Wat is een voorbeeld van een verwijswoord?

Verwijswoorden

Als je wilt weten waar een verwijswoord naar verwijst, stel je een vraag die begint met wie, wat, waar of welk(e).

Voorbeeld:

De hond van Jason heeft vrijdag een duur foutje gemaakt.

Hij heeft een portemonnee met tweeduizend euro opgegeten.

Vraag: wie heeft een portemonnee met tweeduizend euro opgegeten?

Antwoord: de hond van Jason.

Hij verwijst dus naar de hond van Jason.

Aantekeningen

verwijswoorden = woorden die verwijzen naar één of meer woorden in de tekst, soms zelfs naar een hele zin.

Signaalwoorden

Wat was dat ook alweer?

Signaalwoorden

Wat was dat ook alweer?

Signaalwoorden geven een verband aan tussen woorden, zinnen of alinea’s. Bijvoorbeeld bij een opsomming of een tegenstelling.

Signaalwoorden: tijdsvolgorde

Er zijn ook signaalwoorden die een tijdsvolgorde aangeven. Deze woorden vertellen je in welke volgorde gebeurtenissen plaatsvinden.

Welke woorden zullen dat zijn?
 

Signaalwoorden

Aantekeningen

signaalwoorden = woorden die een verband aangeven tussen woorden, zinnen of alinea’s.

tijdsvolgorde = de volgorde waarin gebeurtenissen plaatsvinden.
 

Wat als je iets niet weet?

1. Lees de vraag/tekst nog een keer goed. Probeer goed te lezen wat er staat.

2. Vraag het aan degene naast je. 

3. Weet je het antwoord nog steeds niet? Vraag het aan mij!

Pak je agenda!

Weektaak:

Woensdag 27 maart af

4.3 Lezen: opdracht 1 t/m 30 (steropdrachten overslaan)

Havo? Steropdrachten

Ook woensdag 27 maart: Woordenboek mee