Economie H6 par. 4 Welke afspraken maak je over je loon? HSX

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.4 

Welke afspraken maak je over je loon?

Lesdoelen

Je kunt voorbeelden noemen van primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.

Je kunt uitleggen hoe een CAO tot stand komt.

Je kunt uitleggen wat het algemeen verbindend verklaren van een CAO inhoudt.

Je kunt uitleggen dat het algemeen verbindend verklaren van een CAO kan leiden tot meeliftgedrag.

Primaire arbeidsvoorwaarden

Afspraken die gaan over loonhoogte, vakantiegeld overwerk. 

Voorbeelden

Werktijden

Salaris

Secundaire arbeidsvoorwaarden

Dit zijn de arbeidsvoorwaarden die gaan over werkomstandigheden, lengte van pauze's en vakantiedagen. 

Voorbeelden

Fietsplan

Lease auto

Thuiswerken

Waar staat CAO voor?

1. Centrale Arbeidsovereemkomst
2. Collectieve Arbeidsonderneming
3. Centrale Arbeidsonderneming
4. Collectieve Arbeidsovereenkomst

Wat is een Arbeidsovereenkomst?

Als je gaat werken voor een baas krijg je een arbeidsovereenkomst. Deze arbeidsovereenkomst is alleen geldig voor jou dus noemen we dit een individuele arbeidsovereenkomst. 

Wat staat er in een arbeidsovereenkomst?

In een arbeidsovereenkomst staan arbeidsvoorwaarden. Deze bestaan uit primaire- en secundaire arbeidsvoorwaarden.

Primaire arbeidsvoorwaarden zijn uit te drukken in geld, zoals je loon en de tijden die je gaat werken (werktijden).

Secundaire arbeidsvoorwaarden zijn niet in geld uit te drukken. zoals hoelang je pauze hebt, reiskostenvergoeding en vakantiedagen.

Hoe komen we aan betere arbeidsvoorwaarden?

Voor bepaalde sectoren gelden dezelfde arbeidsvoorwaarden. Dan spreken we van een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). 

Deze worden bepaald in onderhandelingen tussen werknemers en werkgevers. Omdat zij niet met zijn allen in overleg kunnen, worden zij vertegenwoordigd door de vakbond en de werkgeversorganisatie. 

Een vakbond komt op voor de belangen van de werknemers. Hiervan moeten zij dan wel lid zijn.

In deze bijeenkomst wordt het CAO vastgesteld voor een bepaalde sector of branche. 

CAO

Vakbonden

Werkgeversorganisatie

Algemeen verbindend verklaren

Dit is het door de overheid verbindend verklaren van een CAO. De CAO is dan geldig voor iedereen die in die bedrijfstak werkt. 

Ongeacht of het bedrijf lid is van de werkgevers organisatie. 

Meeliftgedrag

De afspraken over bijvoorbeeld stijging van het loon gelden dus ook voor de werknemers die geen lid zijn van een vakbond.

Deze werknemers hebben dus wel de baten (van de cao), maar niet de lasten (contributie vakbond). Dit is meeliftgedrag.

Hier kun je CAO's bekijken

https://www.fnv.nl/cao-sector

ENKELE VRAGEN

De arbeidsovereenkomst die ik heb getekend bij mijn baas noemen we een...

1. CAO
2. Arbeidsovereenkomst
3. Individuele arbeidsovereenkomst
4. Collectief aandragen ontslag

Het aantal vakantiedagen dat ik heb staat in mijn...

1. Primaire arbeidsvoorwaarden
2. Secundaire arbeidsvoorwaarden

Hoeveel salaris ik krijg staat in mijn...

1. Primaire arbeidsvoorwaarden
2. Secundaire arbeidsvoorwaarden

Mijn baas wordt vertegenwoordig door:

1. Werkgeversorganisatie
2. Vakbond
3. Werknemersorganisatie

Mijn belangen in de CAO onderhandelingen worden behartigd door:

1. Werknemersorganisatie
2. Vakbond
3. Werkgeversorganisatie

EINDE VRAGEN

Resumerend

De lesdoelen waren:

Je kunt voorbeelden noemen van primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.

Je kunt uitleggen hoe een CAO tot stand komt.

Je kunt uitleggen wat algemeen verbindend verklaren van een CAO inhoudt.

Je kunt uitleggen dat het algemeen verbindend verklaren van een CAO kan leiden tot meelift gedrag.

Doelen bereikt?

EINDE