Grondverzet uitvoeren - 6. Cultuurtechniek

• Vakleer
• MBO
• Studiejaar 2

Wat is inkuilen?

1. Het uitgraven en afvoeren van struiken en bomen
2. Een geul graven om het inwateren te bevorderen
3. Het tijdelijk her planten van struiken en bomen
4. Met een grondboor een gat maken voor een boom

Bomen omduwen

Wanneer je een boom gaat omduwen heb je te maken met de ondergrondse situatie. Boomwortels hebben jaren kunnen groeien. Een vuistregel is dat het wortelstelsel ongeveer even groot is als de kruinbreedte van de boom. Dit kan natuurlijk raakvlak hebben met de kabels en leidingen die daar lopen. 

De werkwijze: 

• Kijk of de boom verrot is en of er dode losse takken hangen.
• Bepaal de valrichting.
• Nader de boom met de bak op behoorlijke hoogte en iets voorover.
• Maak voorzichtig contact en kantel de bak iets achterover zodat het mes houvast heeft.
• De boom optillen is onmogelijk, rijd zodra de boom wil gaan vallen achteruit.

Hoe heet het verwijderen van graszoden?

1. Spitten
2. Ontzoden
3. Afrasteren
4. Egaliseren

Je graaft een afritje om onder de stomp te komen, maak deze ruim genoeg.

De bak met een stek eronder drukken en kantelen en heffen, dan de stomp eruit halen.

Een gronddam maken 

Soms is het logisch om een watergang te dempen omdat dit tijd winst oplevert voor werkverkeer.

Om dit te doen moet je een omgevingsvergunning aanvragen. 

Een gronddam maken betekent dat je een deel van de sloot dempt. Voordat je dit doet, moet je eerst het slib eruit baggeren, daarna demp je de sloot met zand. Eventueel werk je het bovenste deel van de gronddam af met een funderings-laag. 

De kans is aanwezig dat de watergang een ontwateringsfunctie heeft, om dit te handhaven breng je een duiker aan in de gronddam. 

Vaak wordt een persbuis gebruikt als duiker in een gronddam. 

Sloten uitdiepen en opschonen 

Sloten kunnen verstopt raken door het inspoelen van gronddeeltjes en door begroeiing. Hierdoor komt de waterhuishouding in gevaar. Daarom moeten sloten regelmatig soms zelfs jaarlijks opgeschoond worden. 

Voordat je langs of op de openbare weg / fietspaden mag baggeren moet je het verkeer op de hoogte brengen van jouw aanwezigheid. Dit doe je door afzethekken en verkeersborden te plaatsen. 

In Nederland wordt per jaar 50 miljoen m³ slib uit de vaargeulen en waterwegen 

gebaggerd. Een groot deel van de slib is verontreinigd met onder andere olie, zware

metalen en PAK's. Er zijn strenge eisen gesteld aan de verwerking van het slib. 

Voorkom het morsen van slib tijdens het laden van transportmiddelen. 

Hou de weg schoon en spoel slib bij morsen gelijk weg, dit geld ook voor de laadbak en voor de verlichting van het transportmiddel. 

Klasse	Vervuilingsgraad	Verwerking
0	Schoon	Mag op de kant worden verspreid in een landbouwgebied maar niet in steden. Afvoer meestal naar een baggerdepot waar het slib indroogt tot schone grond.
1	Licht vervuild	Onder voorwaarden: idem als klasse 0.
2	Iets meer vervuild	Onder voorwaarden: idem als klasse 0.
3	Matig vervuild	Mag niet op de kant worden gezet maar moet door een erkende verwerker worden gezuiverd.
4	In ernstige mate vervuild	Idem als klasse 3.

Hoeveel vervuilingsgraad klasse zijn er van bagger slib?

1. 3
2. 5
3. 4
4. 6

Bouwen met baggerspecie

Tegenwoordig wordt op alle gebieden gezocht naar duurzame oplossingen. 

De baggerspecie wordt rechtstreeks vanuit het water in 'tubes' gepompt. Het overtollige water in de tubes wordt afgevoerd. De geo-textiele tubes worden afgedekt met teelaarde. Na het inzaaien van gras of het aanbrengen van beplanting vormt deze met bagger gevulde worst een uitstekende bescherming tegen het onderuit bressen van de dijk. 

Welke bak heeft de voorkeur bij het baggeren van een sloot.

1. Brede bak
2. Dieplepel (metersebak)
3. Puinriek
4. Opschoonbak

Werkwijze

1. Graaf de bagger in stappen op (niet door blijven trekken met een volle bak). 
2. Graaf met een overlap om er zeker van te zijn dat je niets overslaat. 
3. Beschadig de grasmat niet als de slootkanten of bermen een grasbegroeiing hebben. 
4. Neem de tijd bij het om-verzetten van de machine, zodat je niet heen en weer blijft rijden/rupsen.

Foute werkwijze

Juiste werkwijze

Noem een materieelstuk/hulpmiddel om de bagger op 1 locatie in de watergang te krijgen?

De kade van het stort is onderuit aan het bressen.

De oprit zakt door en werk bijna als een wip, er is ook geen drempel aan het eind van de oprit. 

Begroeiing verwijderen met een maaikorf 

Watergangen zijn verdeeld in A en B watergangen. Het waterschap is verantwoordelijk voor het onderhoud van de A-watergangen. Eigenaren van percelen langs de B-watergangen moeten deze zelf onderhouden. 

Jaarlijks vanaf 1 november controleert het waterschap of de schouwsloten en bijbehorende kunstwerken zoals duikers voldoende ontdaan zijn van begroeiing, vuil en andere materialen. Dit wordt de maaischouw genoemd. 

Daarnaast worden eens in de 15 tot 18 jaar de diepte en afmetingen van de schouwsloten gecontroleerd. Dit wordt de diepteschouw genoemd. 

De maaikorf bestaat uit een hydraulisch aangedreven mechanisme dat een aantal messen aandrijft. Deze messen zijn gehard en verkrijgbaar in gladde of getande uitvoering. Aan de onderbalk zitten de zogenaamde vingers. De bovenbalk met messen beweegt heen en weer boven de stilstaande onderbalk met vingers. 

Werkwijze 

1. Houd de maaibalk altijd enkele centimeters boven de grond van de taluds van de sloot. 
2. Plaats het werkende snijmes 2 tot 4 cm boven het talud.
3. Bedien de messen pas als deze de begroeiing hebben benaderd. 
4. Geef de messen de tijd om te knippen. 
5. Stop het bedienen van de messen zodra deze bij de begroeiing zijn verdwenen. 
6. Ledig de bak naar deze handelingen te hebben uitgevoerd. 

Wat is geen zeefinstallatie?

1. Schudzeef
2. Trommelzeef
3. Schokzeef
4. Vinger schudzeef

Materiaal zeven en sorteren 

Soms is het nodig om materiaal eerst te zeven alvorens het te verwerken, denk aan de volgende situaties: 

• bij het aanvullen van kabels en leidingen 
• bij het schoon opleveren van een sloopterrein 
• bij het schoon opleveren van een terrein waar veel wortels in de grond zitten 
• bij puin dat wordt gebroken en als funderingsmateriaal voor wegen wordt gebruikt

De fractie die je uiteindelijk zeeft bepaal je zelf. Dit werkt als volgt: 

Als je een uitrustingsstuk hebt met de maaswijdte van 35 mm dan valt alles met een diameter kleiner dan 35 mm hierdoor heen. Dat zijn dus de kleinste gronddeeltjes van enkele duizendsten van een millimeter tot deeltjes van 35 mm. Zo ontstaan twee grensmaten: nul en 35 mm. Het materiaal tussen de twee grensmaten noemen we de fractie. In dit voorbeeld is dat de fractie 0/35. Alles met een diameter groter dan 35 mm wordt uit-gezeefd. Dat heet de restfractie. 

     Schudbak                       Rotorbak                      Trommelzeef

Zeefinstallatie 

Het is belangrijk dat je de zeefinstallatie strategisch neer zet, dit vergt ervaring. Ook is de opstelling afhankelijk van het feit of je vanuit een depot gaat zeven of dat je aanvoer hebt, of misschien wel allebei. Ook kan het zijn dat je alleen met de wiellaadschop op pad wordt gestuurd, of alleen met de kraan maar ook samen met kraan en wiellaadschop is een optie. 

Belangrijk is dat je overzicht hebt, voor je zelf maar ook voor omstanders. 

De bunker helemaal volgooien om de opgegeven producties te halen heeft totaal geen zin, op deze manier gaat de zeef niet meer productie draaien en wordt de kans op vastlopen of aanladen alleen maar groter. 

Grond spitten 

Als je met een hydraulische graafmachine spit, graaf je de grond tot de gewenste diepte af. Daarna stort je de grond weer terug en werk je deze op de vereiste hoogte af. Je werkt dus met 2 niveaus: 

• de spitdiepte 
• de afwerkhoogte 

Spitten of doorspitten gebeurt in de volgende situaties: 

• onderwerken en doormengen van een oude, taaie grasmat 
• ruilverkaveling 
• losmaken van vastgereden sporen, zandwegen en harde lagen 
• percelen die ook geëgaliseerd moeten worden 
• aanpassen van de structuur van bijvoorbeeld een dempte sloot aan de naastliggende grond 

sportvelden 

De kwaliteit van de grond mag door de behandeling nooit minder worden. Daarom voer je de bewerkingen zo uit dat de bovengrond of humusgrond niet verloren gaat, dat is de stelregel bij dit werk. 

Grond spitten 

1. Pak een grond op de spitdiepte weg.   
2. Stort de bak grond terug tegen het gespitte gedeelte. 
3. Strijk op afwerkhoogte af. 

Als je met een open voor spit, heb je controle op: 

• De spitdiepte (belangrijk voor de opdrachtgever)
• Je werkvorderingen, omdat je kunt zien hoe ver je bent.