W4-Ex2-Lb2 - Klimaatgebieden en bodemonderzoek

• M&M
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 1

Stil lezen

Klimaatzones

Leerdoelen van deze les:

• Ik kan de vijf klimaatgebieden herkennen en benoemen.
• Ik kan drie kenmerken van een klimaatzone benoemen.

De vijf klimaat gebieden 

Op de wereld zijn er ongeveer vijf klimaat gebieden te herkennen. 

In de volgende dia's komen de vijf gebieden voorbij. 

• Let op! Elk klimaatgebied heeft eigen kenmerken, kan jij hierna minimaal drie kenmerken per klimaat noemen?

Vijf klimaatgebieden

1. Tropischregen klimaat

Kenmerken: 

• warm
• regenseizoen (nat!!)  
• veel begroeiing 

2. Droog klimaat

Kenmerken: 

• droog
• overdag warm, in de nacht koud
• weinig tot geen begroeiing (cactus..)  

3. Zeeklimaat

Kenmerken: 

• aan zee 
• niet heel koude winters, niet heel warme zomers 
• Loofbomen (bomen met blaadjes!) 

4. Landklimaat

Kenmerken: 

• hele koude winters
• hele warme zomers
• Naaldbossen 

5. Poolklimaat

Kenmerken: 

• Koud 
• Veel neerslag 
• Weinig begroeiing (wat mos...) 

Bij welk klimaatgebied hoort deze begroeiing?

1. Woestijnklimaat
2. Tropisch klimaat
3. Landklimaat
4. Zeeklimaat

Hoe noem je een soort plant dat in woestijn klimaat groeit.

Bij welk klimaatgebied hoort deze begroeiing?

1. Poolklimaat
2. Tropisch klimaat
3. Landklimaat
4. Zeeklimaat

Bij welk klimaatgebied hoort deze begroeiing?

1. Poolklimaat
2. Tropisch klimaat
3. Landklimaat
4. Zeeklimaat

Bij welk klimaatgebied hoort deze begroeiing?

1. Poolklimaat
2. Tropisch klimaat
3. Landklimaat
4. Zeeklimaat

Bij welk klimaatgebied hoort deze begroeiing?

1. Poolklimaat
2. Woestijnklimaat
3. Landklimaat
4. Zeeklimaat

Noem een ander woord voor droog klimaat.

Welk klimaatgebied zie je hier?

1. Poolklimaat
2. Woestijnklimaat
3. Tropischklimaat
4. Zeeklimaat

Welk klimaatgebied zie je hier?

1. Poolklimaat
2. Woestijnklimaat
3. Tropischklimaat
4. Zeeklimaat

Welk klimaatgebied zie je hier?

1. Poolklimaat
2. Woestijnklimaat
3. Tropischklimaat
4. Zeeklimaat

Welk klimaatgebied zie je hier?

1. Poolklimaat
2. Woestijnklimaat
3. Tropischklimaat
4. Zeeklimaat

Toendra (koud klimaat)

Woestijn

Naaldbos

Tropisch regenwoud

Loofbos

Wat

Werkblad klimaatgebieden maken en één van de twee keuzeopdrachten

- Keuzeopdracht: Klimaatgebieden poster of samenvatting maken 

Hoe

Door het werkblad te maken en een van de twee keuzenopdrachten 

Hoelang

45 min en 10 min terugkoppeling

Klaar?

Maak dan de Lesson-Up - verdieping

Terugkoppeling leerdoelen

• Ik kan de vijf klimaatgebieden herkennen en benoemen.
• Ik kan drie kenmerken van een klimaatzone benoemen. 

Bodemonderzoek

Bodemonderzoek

Leerdoelen van deze les

• Ik kan uitleggen wat bodemonderzoek is en waarom het belangrijk is
• Ik kan zelfstandig een bodemonderzoek uitvoeren

 

Wat is bodemonderzoek?

Bodemonderzoek is het onderzoeken van de eigenschappen van de bodem op een bepaalde plek. Dit kan om verschillende redenen worden gedaan, zoals landbouw, bouwprojecten of milieustudies.

Bodemsoort – Is de bodem zeeklei, rivierklei, veen, leem of zand?

Vochtigheid – Hoe nat of droog is de bodem?

pH-waarde (zuurgraad) – Is de bodem zuur, neutraal of basisch?

Bij bodemonderzoek kijk je naar

Doel:

Onderzoek de eigenschappen van kleigrond en bepaal of deze geschikt is voor landbouw of bouw.

Wat heb je nodig:

• Grondboor
• Water
• Lakmoespapier (pH-test)
• Pen en papier 
• Je werkt samen in een groepje (max 5)

Zelf onderzoek doen

1. Graaf een gat van ongeveer 30 cm diep en haal een bodemmonster eruit.
2. Beschrijf de kleur, structuur en geur van de grond

STAP 1 - Monster nemen

1. Neem een beetje grond in je hand en knijp erin.
2. Is de grond kleverig en blijft het aan je handen plakken? Dan bevat het veel klei.

STAP 2 - Voeltest

1. Maak een klein kuiltje in de grond en giet er wat water in.
2. Observeer hoe snel het water wegzakt.

• Snel → zandgrond
• Langzaam → kleigrond
  

STAP 3 - Waterdoorlatendheid

Waarom is een pH-test belangrijk?

Invloed op plantengroei 🌱
Sommige planten groeien beter in zure grond (zoals heide en rododendrons), terwijl andere juist een neutrale of basische bodem nodig hebben (zoals kool en lavendel).

Beschikbaarheid van voedingsstoffen 🌾
Bij een verkeerde pH-waarde kunnen voedingsstoffen zoals stikstof, fosfor en kalium minder goed worden opgenomen door planten.
In een te zure bodem kunnen sommige metalen (zoals aluminium) vrijkomen, wat schadelijk kan zijn voor planten.

Gezondheid van het bodemleven 🐛
Bodemorganismen zoals bacteriën en wormen functioneren het best bij een optimale pH.
Een te zure of te basische bodem kan schadelijk zijn voor deze nuttige organismen.

Landbouw en tuinbouw 🚜
Boeren en tuinders testen regelmatig de pH om te bepalen of ze kalk (om de bodem minder zuur te maken) of zwavel (om de bodem zuurder te maken) moeten toevoegen.

STAP 4 - pH-test

1. Meng een kleine hoeveelheid grond met water (maak een hoopje op de grond met een kuiltje daarin)
2. Doop het lakmoespapiertje in het water en vergelijk de kleur met de pH-schaal.
3. Noteer de pH-waarde:

• Zuur (pH 4-6)
• Neutraal (pH 7)
• Basisch (pH 8-9)

STAP 4 - pH-test

1. Is de grond geschikt voor landbouw? (Vruchtbare kleigrond is goed voor gewassen)
2. Is de grond geschikt voor bouw? (Te natte kleigrond kan problemen veroorzaken)
3. Wat zijn de sterke en zwakke punten van deze grond?
4. Komt de grondsoort van het bodemonderzoek overeen met de grondsoort die volgens de atlas in Elst moet zijn?

STAP 5 - Conclusie

Uitdelen werkblad

Wat

Je gaat nu bodemonderzoek uitvoeren in een groepje (zie werkblad)

Hoe

Je loopt het werkblad stap voor stap af met je groepje

Hoelang

45 min en 10 min terugkoppeling

Klaar?

Stap 5 - Conclusie maak je in het lokaal!

Bodemsoorten 

Bodemsoorten in Nederland

Klik ze aan om er meer over de bodems te weten te komen.

Veen

Deze natte, sponsachtige grondsoort is ontstaan door afgestorven planten in moerassen. Wanneer plantenresten onder water komen te liggen, kunnen bacteriën en schimmels door weinig zuurstof de plantenresten niet meer goed afbreken. De plantenresten hopen dan op. Zo kunnen dikke pakketten veen ontstaan, waarin takjes, bladeren en soms hele stammen nog duidelijk te zien zijn. De bodem is erg slap en heeft een donkere kleur, bijvoorbeeld bruin of zwart. Onderin de bodem is het veen harder dan aan de oppervlakte.

Rivierklei

Rivierklei is te vinden in een rivierkleilandschap en is bruin of grijs van kleur. Wanneer er veel ijzer in de klei zit, kleurt het oranje. De klei is zwaar, plakkerig en vast. Net zoals bij zeeklei kan er weinig door de klei heen. Wanneer de klei nat is, is het oppervlak egaal en glad. Wanneer de klei droog is, heeft het een brokkelige structuur en zijn er scheuren in de klei te zien. Ook in rivierklei kunnen delen van schelpen te vinden zijn. Rivierklei bestaat uit fijne korrels en is veel jonger dan de oude zeeklei. Op deze gebieden is het moeilijk om water uit de bodem te verwijderen en daardoor is het meer gebruikelijk voor grasland dan voor akkerbouw.

Zand

Zand bestaat uit zeer kleine stukjes steen, zandkorrels, die in grootte verschillen tussen 0,063 mm en 2 mm. Als de korrels kleiner dan 0,063 mm zijn heet de grondsoort silt; bij korrels groter dan 2 mm spreken we van grind. Het zand wordt vervoerd door water en wind. Onder zandgrond vallen ook de duinen.

De grond is onvruchtbaar. 

Zeeklei

Zeeklei heeft meestal een blauwgrijze kleur. Er kan weinig water door de zeeklei heen, omdat de kleideeltjes dicht op elkaar zitten. De klei is daarom zwaar, plakkerig en vast. Ook kun je in de klei delen van schelpen tegenkomen. Zeeklei is zeer vruchtbaar. Gebieden met zeeklei worden vaak gebruikt voor akkerbouw.

Leem

Leem komt voor in een zandlandschap en komt in verschillende kleuren voor. Er bestaan rode, witte en donkerbruine leem. Leem is fijner dan zand en kan zowel door de wind, door rivieren als door ijs worden vervoerd. Leem is zacht en plakkerig wanneer het nat is. Leem is een vruchtbare grondsoort.

Terugkoppeling leerdoelen

• Ik kan uitleggen wat bodemonderzoek is en waarom het belangrijk is
  
• Ik kan zelfstandig een bodemonderzoek uitvoeren