Hoofd- en bijzaken/ bedoeling van delen van teksten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

NEDERLANDS

Basis/Kader

Lezen

 indeling van een tekst

Lessen Nederlands

In de lessen Nederlands heb je het volgende bij je:

1. Laptop
2. Werkboek 
3. Schrift
4. Etui

Herhaling:

Een zakelijke tekst heeft altijd dezelfde indeling:

Inleiding

Middendeel 

Slot

DOEL

- je kunt kernzinnen van alinea's  herkennen 

- je kunt hoofdzaken herkennen

- je kunt het verschil zien tussen bijzaken en hoofdzaken

- je kunt de hoofdgedachte herkennen

KERNZINNEN, HOOFDZAKEN 

EN HOOFDGEDACHTE IN EEN TEKST 

Hoofd- en bijzaken en kernzin

Hoofdzaken: het belangrijkste uit een tekst of alinea

Als je een samenvatting maakt, noteer je daarin de hoofzaken.

Bijzaken: alles wat minder belangrijk is (de voorbeelden, de uitleg, de rest van de tekst)

Kernzin: belangrijkste zin van de alinea. Vaak de 1e of de laatste.

HOOFDZAKEN

- meestal aan het begin of het einde

- feiten, jaartallen of eigenschappen

Samenvatting:

alleen hoofdzaken opschrijven

BIJZAKEN

- extra uitleg en voorbeelden

- maken de tekst leuker, duidelijker en beter te begrijpen

SAMENVATTEN

- een samenvatting is een zelfgemaakte, korte weergave van de belangrijkste dingen (de hoofdzaken) uit een tekst

- verwerk hoofdzaken in de samenvatting, laat bijzaken weg

- formuleer de samenvatting in je eigen woorden

GELEERD?

HOOFDZAKEN, BIJZAKEN EN KERNZINNEN

- je kunt de kernzin van een alinea vinden

- je kunt hoofd- en bijzaken in een tekst vinden

- je kunt de hoofdzaken van een tekst kort samenvatten

Leerdoelen

Je leert over de indeling van een tekst. 

Je legt relaties tussen tekstdelen (tekstverbanden).

Je leert over signaalwoorden.

Je herkent de bedoeling van delen van teksten. 

Onderwerp en hoofdgedachte

Een tekst heeft natuurlijk altijd een ONDERWERP.

Daarnaast heeft elke tekst een HOOFDGEDACHTE.

Deze moet je zelf kunnen bepalen!

Als je vraagt wat het van onderwerp van een tekst is, bedoel je dat je wilt weten waar de tekst over gaat.

Een alinea herken je aan deze dingen: het is een stukje van een tekst, begint op een nieuwe regel en gaat over een nieuw deel van het onderwerp.

Tussen alinea’s staat vaak een witregel.

Aan een tussenkopje kun je zien waar een alinea of groepje alinea's over gaat.

Als je vraagt wat het onderwerp van een tekst is, bedoel je dat je wilt weten waar de tekst overgaat. Een alinea herken je aan deze dingen: het is een stukje van een tekst en begint op een nieuwe regel en gaat over een nieuw deel van het onderwerp. Tussen alinea's staat vaak een witregel. Aan een tussenkopje kun je zien waar een alinea of een groepje alinea's over gaat. 

hoofdgedachte 

Hoofdgedachte is vaak te vinden:

• in de inleiding of het slot van de tekst

Vraag bij hoofdgedachte:

Wat is het belangrijkste wat er in de hele tekst over het onderwerp wordt gezegd?

Tekstverbanden en signaalwoorden

Tekstverbanden

Tussen woorden, zinnen en alinea's bestaat een verband. Dit noemen we een tekstverband.
Zonder tekstverbanden is je tekst niet 'stevig'.

Tekstverbanden

Tekstverbanden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden

Tekstverband

Signaalwoorden