W5 - NE C: Herhaling van het Cornellschema

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Meester van samenvattingen: 

Herhalingsles over het Cornellschema

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je het Cornellschema gebruiken om kernwoorden te identificeren, de hoofdgedachte vast te stellen en een samenvatting maken.

Wat weet je al over het Cornellschema en het maken van samenvattingen?

Het Cornellschema

Het Cornellschema is een notitiemethode waarbij je je aantekeningen verdeelt in secties, waaronder kernwoorden, vragen en een samenvatting.

Kernwoorden identificeren

Kernwoorden zijn de belangrijkste begrippen en feiten in een tekst. Ze helpen bij het identificeren van belangrijke informatie.

Hoofdgedachte bepalen

De hoofdgedachte is de belangrijkste boodschap of het centrale thema van een tekst. Het bepalen ervan helpt bij het maken van een samenvatting.

Samenvatting maken

Een samenvatting bevat de essentiële informatie van een tekst in beknopte vorm. Het omvat de kernwoorden en hoofdgedachte.

Oefening 1

Lees de tekst en markeer het onderwerp en de kernwoorden die de belangrijkste informatie weergeven in deze Bookwidget.

Daarna geef je de hoofdgedachte. 

Oefening 2

Maak een Cornellschema van de tekst op de volgende slide.

Tekst schrijven? Vraag het aan je computer

Er is een nieuw computerprogramma. Het schrijft elke tekst die je maar wil. Zonder fouten. ChatGPT heet het programma. Iedereen kan het gebruiken. Hoe doet ChatGTP dat? En hoeven we nu zelf niets meer te schrijven?

Pijlsnel

‘Jij wil de huis-elfen bevrijden?’, vroeg Ron. ‘Niet allemaal’, zei Hermelien. ‘Alleen zij die vrij willen zijn. Bij mensen is het net hetzelfde, weet je. We zouden toch niet alle mensen kunnen bevrijden, toch?’… Is dit een stukje uit een boek van Harry Potter? Toch niet. Een computerprogramma schreef het. Het heet ChatGPT. Het is een chatbot, een chattende robot. Hij schrijft al wat je wil: een verhaal, een gedicht, een recept, een artikel… Alles kan. Pijlsnel en zonder fouten. 

Patronen

Hoe doet ChatGPT dat? Onderzoeker Tim Van de Cruys weet er meer over: “ChatGPT bekijkt taal als wiskunde. Eerst ‘leest’ het teksten. Miljarden en miljarden teksten. Het programma vindt die op internet. In die teksten zoekt het patronen. Het vraagt zich af: welke woord komt vaak voor na ‘Ik’? Of na ‘werken’? Of na ‘de tafel’? Dat doet ChatGPT na. Zo maakt het zinnen en teksten. Foutloos. Je moet wel zeggen waarover de tekst moet gaan.”

vervolg op de volgende slide

Corona

ChatGPT kan heel veel. Maar chatbots bestaan al langer. Vooral bedrijven gebruiken ze. Een chatbot beantwoordt vragen van mensen. Je stelt een vraag op een website; de chatbot antwoordt. Meestal gaat dat over één onderwerp. Een reis bijvoorbeeld. Of je gasrekening. “Chatbots leren schrijven als een machine”, legt professor Walter Daelemans uit. Hij werkt voor de Universiteit Antwerpen. “Net zoals ChatGPT. Hij leest eerst heel veel teksten. Over corona bijvoorbeeld. Daardoor ‘weet’ de chatbot er veel over. Zo kan hij vragen van mensen begrijpen. Die krijgen dan een goed antwoord. Meestal toch.”  

Foute informatie

Laten we straks alle teksten schrijven door ChatGPT? Ook huiswerk bijvoorbeeld? “Zo’n vaart loopt het niet”, zegt Van de Cruys. “ChatGPT is geen mens. ChatGPT begrijpt niets van wat het schrijft. Soms vergist hij zich ook. Dan krijg je foute informatie. Of flauwe gedichten. Of een grap die niemand snapt. Wel vrees ik misbruik: sommige mensen zetten ‘fake news’ op internet. Vals nieuws. Zo willen ze andere mensen dingen wijsmaken. En hoe beter hun tekst, hoe makkelijker dat lukt. Met ChatGPT kan dat. Opletten dus.”

Naar: De Standaard, 11 december 2022, www.demorgen.be, www.gva.be, www.agoria.be

Maak een foto van je schema en voeg de foto hier in.

Reflectie en feedback

Denk na over hoe je het Cornellschema hebt toegepast en welke uitdagingen je hebt ervaren bij het maken van een samenvatting.