1.2 Plantenrijk

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

1.2 Plantenrijk

Doel van de les

• Je leert waar een plant uit bestaat
• Je leert hoe een plantencel er uit ziet
• Je leert hoe planten stevig blijven
• Je leert wat de grootste en kleinste planten zijn

organen van een plant

• Wortel
• Stengel
• Bladeren
• Bloem

Cellen met dezelfde vorm en taak vormen een weefsel

organisme - orgaan - weefsel - cel

Organisme

Orgaan

Weefsel

Cel

De plantencel, celkern

celkern:

ligt in het cytoplasma. 

In de celkern zit het erfelijk materiaal van de plant. 

De plantencel, Cytoplasma

Cytoplasma:

Hierin drijven de onderdelen binnenin de plantencel. Het bestaat uit water met opgeloste stoffen. 

De plantencel, celmembraan

Het celmembraan:

Een dun vlies die om de buitenkant van een cel zit.

Houdt alle onderdelen van de plantencel bij elkaar.

De plantencel, celwand

De celwand:

Een stevig laagje om de cel heen.

Celwanden zorgen voor de stevigheid in plantencellen. 

De plantencel, vacuole

Vacuole:

Dit is een blaasje gevuld met vocht. 

Deze loopt leeg als een plant te weinig vocht krijgt, waarna de plant slap gaat hangen. 

Bij kruid- of houtachtigen?

De plantencel, bladgroenkorrels

Bladgroenkorrels:

Geeft de plant zijn groene kleur.

Hier vindt de fotosynthese plaats. 

Fotosynthese is belangrijk voor planten, dieren en mensen.

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrel

Cytoplasma

Celmembraan

Celwand

Transport in de plant

Uitleg vaatbundels

De houtvaten hebben de kleurstof omhoog vervoerd

Stengel 

De stengel heeft een aantal functies.

• draagt de bladeren
• geeft stevigheid
• als de stengel groen is kan fotosynthese ook in de stengel plaatsvinden
• belangrijkste functie is transport van water en voedingsstoffen 

De student kent de functie van de stengel en kan deze toelichten in relatie tot de sapstroom 

Bastvat

Bastvat

Houtvat

Houtvat

Cambium (hoef je niet te onthouden)

Dit is weefsel wat kan veranderen in houtvaten of bastvaten

Vaatbundels

'pijpleidingen' 

van de plant

Houtvaten

Bastvaten

Houtvaten

Ezelsbruggetje:

Houtvaten vervoeren stoffen omHoog

Bastvaten

ezelsbruggetje:

Bastvaten vervoeren stoffen naar Beneden

Bastvaten zitten aan de Buitenkant van de stengel.

Houtvaten

- Ontstaan uit boven elkaar liggende houtcellen

- Dwarswanden en cellen verdwijnen

- Ligging in de stengels aan de binnenkant

- vervoeren water en mineralen omhoog 

Bastvaten

- Ontstaan uit boven elkaar liggende bastvaten

- In de dwarswanden komen openingen

- Ligging in de stengels aan de buitenkant

- vervoeren water en glucose naar beneden

Kleinste plant

Grootste plant

Wat is de belangrijkste (!) functie van de stengel van een plant?

1. Fotosynthese
2. Opname van stoffen uit de grond
3. Vervoeren van stoffen
4. Voortplanting

Welke organen heeft een plant?

1. wortels, vaten, stengel, bladeren
2. wortels,stengel, bladeren,bloemen
3. wortels,stengel,bloemen
4. wortels,bladgroenkorrels,bloemen

Hebben plantaardige cellen cytoplasma?

1. ja
2. nee

Fotosynthese vindt plaats in...

1. de bladgroenkorrels
2. cytoplasma
3. celkern
4. celmembraan

Hoe heet deel 4?

1. celmembraan
2. vacuole
3. celwand
4. cytoplasma

Hoe heet nr 3?

1. cytoplasma
2. grote vacuole
3. bladgroenkorrel
4. celkern

Een struik is een houtachtige/kruidachtige plant.

1. Houtachtige
2. Kruidachtige

welke onderdelen vervoeren water?

1. bastvaten
2. houtvaten

welke onderdelen vervoeren glucose?

1. bastvaten
2. houtvaten

welke onderdelen vervoeren stoffen naar beneden??

1. bastvaten
2. houtvaten

welke onderdelen vervoeren water?

1. bastvaten
2. houtvaten

Aan de slag

Lezen en maken 1.2