Paragraaf 10.2: Het verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Leg het verschil uit tussen bouwstof en brandstof

Hoe worden mineralen genoemd die je maar in kleine hoeveelheden nodig hebt?

1. Spoormineralen
2. Spoorelementen
3. Essentiële mineralen
4. Niet-essentiële mineralen

Wanneer heb je last van een gebrekziekte?

Paragraaf 10.2: Het verteringsstelsel

Lesdoelen

1. Je kunt de bouw, werking en functies van de verteringsorganen van de mens beschrijven.
   
2. Je kunt verschillen en overeenkomsten herkennen tussen organen en organenstelsels van de mens en verschillende diersoorten.

mondholte/keelholte

1

slokdarm

2

maag

3

maagportier

4

twaalfvingerige darm

5

alvleesklier

6

lever

7

galblaas

8

dunne darm

9

blinde darm

10

dikke darm

11

endeldarm

12

En als laatste de...........

Slikreflex

Huig (neus afsluiten)

Strotklepje (luchtpijp afsluiten)

Verteringsstelsel

Zie binas 82C voor wat je niet meer hoeft te leren (want dat staat in je binas). Je moet wel begrijpen wat al deze structuren en organen doen en wat ze met elkaar te maken hebben.

Mond

• Mechanische vertering: kauwen voedsel (groter oppervlak)
  

• Chemische vertering: speeksel met slijm en enzymen

Mechanische vertering

Chemische vertering

Mechanische vertering

Het kauwen van voedsel

Het kneden en mengen van de voedselbrij

Chemische vertering

Bewerking van voedsel door enzymen

Maag

• Voedsel via slokdarm naar maag
• Kringspier aan beide kanten
• Maagsap met enzym, zoutzuur en slijm

12-vingerige darm

• Afvoerbuis lever en galblaas: gal (galkleurstoffen en galzouten)
• Afvoerbuis alvleesklier: alvleessap

Gal

Wordt gemaakt in de lever
Wordt bewaard in de galblaas

Maakt vetdruppeltjes klein=
emulgeren

Emulgeren door galzouten

Dunne darm

• Toevoegen enzymen
• Opname water, voedingsstoffen en verteringsproducten (resorptie)

Dikke darm

• Resorptie water, mineralen, vitaminen
• Darmbacterien voor vertering en produceren van vitaminen

Vertering bij dieren

Lengte darmkanaal

Fagocytose

Vertering: intracellulair of extracellulair? 

• Eencelligen - Intracellulair

fagocytose, voedingsvacuole, lysosomen (lysozymen) 

• Meercelligen - Extracellulair

 speciale ruimte in lichaam: maag-darm holte (holtedieren zoals sponzen)

inslikken

verteren

absorptie

uitscheiden

mechanische vertering

stukken voedsel

kleine moleculen

moleculen gaan cellen binnen

onverteerd materiaal

chemische vertering met behulp van enzymen

Aan de slag!

Paragraaf 10.2: opdracht 17 t/m 27

Opdrachten niet af --> Huiswerk

Nabespreking:

• Zijn er nog vragen?

• Hoe vonden jullie de les?

Tot slot:

Schuif je stoel aan

en

Ruim je afval op

Tot de volgende les!