3A 5.2 Chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Startopdracht

Zelfstandig stil 

Pak je boek en lees 5.2 Chromosomen

Klaar? 

Lees het nogmaals en probeer de leerstof te onthouden.

 

 

Welkom

1. Loop rustig het lokaal binnen en praat zachtjes
2. Ga zitten op je stoel
3. Je jas doe je uit
4. Pak je boek, schrift + pen 

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 2 --> Chromosomen
• Demonstratie variatie in genotypen 
• Opdrachten maken
• Afsluiting --> leerdoelen checken
  

Thema 3 Erfelijkheid en evolutie

5.1 Genotype en fenotype les 2

5.2 Chromosomen

5.3 Genen en allelen

5.4 Transcriptie

5.5 De evolutietheorie

5.6 Geschiedenis, leven op aarde

5.7 DNA-technieken

5.8 Dominant of recessief

5.9 Kruisingen

Leerdoelen 

• Je kunt uitleggen hoe elke van de ouders 50% van de chromosomen levert.
• Je kunt uitleggen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door geslachtschromosomen.
• Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotype ontstaat

Chromosomen

• 22 paar lichaamschromosomen
• Paar 23: de geslachtschromosomen
  

XX = meisje en XY = jongen

• Totaal 46 chromosomen

Van elk paar heb je een chromosoom van je moeder en een chromosoom van je vader gekregen

Genen in chromosomen 

• Iedereen heeft 1 chromosoom van zijn vader en 1 van zijn moeder. 
• De chromosomen bestaan uit genen met erfelijke eigenschappen (gekleurd op de afbeelding)
•  

De erfelijke eigenschappen kunnen op beide chromosomen hetzelfde zijn of verschillend --> er bestaan dan verschillende varianten van een gen.

Meiose

• Bij meiose worden geslachtscellen gemaakt --> dit zijn de zaadcellen of de eicellen.
• De dochtercellen bevatten de helft van de chromosomen van de moedercel. Dus ook maar 1 gen voor een bepaalde erfelijke eigenschap.

Nr. 1 --> moedercel

Nr. 6 --> dochtercellen

Bevruchting

Een lichaamscel van een mens bevat 46 

chromosomen. Een eicel of zaadcel bevat de 

helft --> dus 23 chromosomen.

Als een eicel en zaadcel samensmelten

(= bevruchting) dan krijgt het kind 46 

chromosomen. 

Bevruchting

Het kind heeft dus 23 chromosomen met erfelijke 

eigenschappen van de moeder gekregen en 

23 chromosomen met erfelijke eigenschappen van de vader. 

Deze chromosomen vormen paren en elk 

paar bevat genen voor een erfelijke 

eigenschap. 

Het 23ste paar zijn de geslachtschromosomen en 

bepalen of je een jongen (XY) of een meisje (XX) bent. 

Demonstratie variatie

Variatie bij geslachtelijke voortplanting

• In dit voorbeeld kijken we naar 1 erfelijke eigenschap --> haarkleur

 

• Vader heeft donker haar en heeft hiervoor 2 dezelfde allelen --> blauw
• Moeder heeft blond haar en heeft hiervoor 2 dezelfde allelen --> geel
• De zaadcel kan alleen allelen voor donker haar bevatten.
• De eicel kan kan alleen allelen voor blond haar bevatten.
• Welk genotype krijgen de kinderen? 

Huiswerk

Lezen 5.2

Maken opdracht 1 t/m 5 en 7 t/m 10

Herhalen en/of extra oefenen

Oefeningen erfelijkheid

Playlist uitlegvideo's (havo)

Effectief leren video's