Artificial Intelligence en Algoritmes

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 2

Digitaal Burgerschap

Hoe ga je om met technologische ontwikkelingen als AI en Algoritmes 

Leerdoelen: 

• Je leert over algoritmes
• Je ontdekt meer over AI, wat het is, wat de negatieve gevolgen (kunnen) zijn en hoe het je kan helpen
  

Waarom is dit belangrijk? 

AI is overal en gaat een enorme impact hebben op ons dagelijks leven en de wereld. 

Wat was de belangrijkste bijdrage van Alan Turing aan de Tweede Wereldoorlog?

1. Het ontwerpen van de Spitfire-jager.
2. Het ontwikkelen van de atoombom.
3. Het ontwikkelen van de radar.
4. Het kraken van de Enigma-code van de Duitsers.

Algoritmes

Wat is een algoritme? 

Een algoritme is niet meer dan: een aantal stappen dat je zet om een bepaald doel te bereiken. 

Een algoritme heeft dus niet per se te maken met grote bergen data en technologie. Een rekensom is een algoritme, maar het bereiden van een maaltijd is dat ook. Je volgt de stappen in een recept om het doel – eten op tafel – te bereiken. 

www.npostart.nl

https://www.npostart.nl/WO_NTR_15010063

Een algoritme heeft allerlei informatie van een gebruiker nodig om vervolgens bepaalde suggesties of voorspellingen te doen. 

Een algoritme gaat om rekenkracht.

Algoritmes zijn transparant en voorspelbaar. 

Geef een aantal voorbeelden van Algoritmes

Tinder

Social media

advertenties

google maps

voorspellen crimineel gedrag

belastingdienst "Toeslagenaffaire"" 

Artsen

Boek:  Algoritmes aan de macht

Vier functies van een algoritme:

1. Prioriteren (Google beslist welke zoekresultaten bovenaan komen te staan)
2. Classificeren (een medisch algoritme onderscheidt kankercellen van gewone cellen)
3. Associëren (een datingapp beveelt je een geschikte partner aan op basis van bepaalde kenmerken)
4. Filteren (Siri filtert het achtergrondgeluid weg voor betere spraakherkenning)

Nadelen van Algoritmes

1. Privacy : er wordt data gebruikt, vaak data van mensen. Weet je dat, wil je dat...  In hoeverre kan je je beschermen tegen datahandelaren? 
2. Fouten: "Rommel erin, rommel eruit". Afhankelijk van de kwaliteit van de data en de analyse ervan. 
3. Algoritmes kunnen bevooroordeeld zijn: gevolg etnisch profileren bijvoorbeeld. Zo krijg je een selffulfilling prophecy: als je bepaalde mensen vaker aanhoudt, dan komen ze vaker voor in de statistieken.
4. Filterbubbel: je ontvangt info die jouw keuzes bevestigen. Steeds moeilijker om een afgewogen keuze te maken.

Artificial Intelligence

Hoe blijf je menselijk in een digitale wereld?

AI = Artificial Intelligence = Kunstmatige intelligentie

Met kunstmatige intelligentie proberen we onze menselijke hersenen na te bootsen. 

Je leert de computer om niet alleen voorgeprogrammeerde commando’s uit te voeren, maar ook om nieuwe dingen te leren, zoals het herkennen van gezichten of dieren.

Wat is AI:

Het bestaat in de kern uit twee bestanddelen:

1. Een zelflerend algoritme en 

2. Data-analyse

Het gaat bij AI/ KI niet om de rekenkracht, maar om de mogelijkheid (zelfstandig) te leren en beslissingen te nemen.

Ze volgen algoritmes en herkennen patronen. Door te leren van hun eigen fouten, leveren ze een beter resultaat. Je spreekt dan ook wel van Machine Learning.

Het is zo goed of zo slecht als de kwaliteit van het algoritme dat door mensen is bedacht en de data waarmee het is getraind.

Door het zelflerend vermogen is in de software niet meer goed na te gaan hoe het programma tot een beslissing komt. 

Link naar video:https://youtu.be/zqBcMa5IGwo

AI  en robots

In films en boeken neemt AI vaak de vorm aan van een robot, maar dat zijn twee verschillende dingen. Je zou de robot kunnen zien als de hardware ...

en 

AI als de software – het brein – dat het intelligente gedrag van een robot mogelijk maakt.

Robot stofzuiger

Gezichtsherkenning

Chatbots

Chatgpt

DeepBlue

Zelfsturende auto's

SIRI 

Robot's

Magazijn robots

Dalle E (kunstmaken)

Crayon (kunst maken)

Prompt: (betekent: opdracht of instructie)

Een prompt is wat je een AI-chatbot vertelt te doen. 

Stel je de juiste vragen, dan krijg je betere antwoorden van de chatbot.

Kunst is om goede prompt te schrijven. 

Prompt engineers:  zijn in feite experts in het stellen van vragen aan op kunstmatige intelligentie draaiende chatbots, zoals het immens populaire ChatGPT. 

Tips voor een betere prompt

1. Gebruik een synoniemenlijst. Krijg je niet de juiste output, probeer dan een andere verwoording. 
2. Let op je werkwoorden.  "Herschrijf dit om het korter te maken", werkt bijvoorbeeld beter dan "verkort dit".
3. Maak direct duidelijk wat je doel/ intentie is. Informatief, overtuigend zijn, etc
4. Door de feedback van het AI-systeem te analyseren en te leren van de resultaten, kun je de prompts verfijnen en verbeteren.

Kan je een aantal nadelen of risico's noemen van AI?

Nadelen/ risico's

- privacy/ hacken/ meeluisteren/ gegevens opslaan

- geprogrammeerd voor slecht doeleinden

- oorlog voeren makkelijker met drones? 

- wie is verantwoordelijk voor een autonoom wapen?

- desinformatie

- kan een robot een moreel kompas hebben? wat is goed en wat is fout?  

- embryo's mensen maken? 

- slimmer dan de mens.. artsen/ schaken/ wie is de baas? Wat dan? 

- verlies van banen

- duur dus grote bedrijven hebben meer kansen om concurrerend te zijn

- grote concurrentie - gevolg voor ethische normen? 

www.npostart.nl

https://www.npostart.nl/mens-of-machine-wie-is-de-baas/11-12-2018/WO_NTR_15005481

Banen die zullen verdwijnen:

chauffeurs, taxi, koeriers

administratieve beroepen 

secretaresses

kassieres

militairen

modellen 

vertalers

'Met AI gaat het onderwijs per direct en radicaal op de schop'

Die nieuwe banen vragen andere kennis en vaardigheden. Volgens het WEF zijn al in 2027 tot 44% van de huidige vaardigheden van werkenden overbodig

Dat maakte duidelijk dat programmeurs onmisbaar blijven maar dat de focus verschuift naar basisinzichten die nodig zijn voor het programmeren en het controleren van codes, en minder op het programmeren zélf.

Bron: FD 18 mei 2023

"Met AI gaat het onderwijs per direct en radicaal op de schop (2)"

Diverse onderzoeken wijzen uit dat mensgerichte vaardigheden meer aandacht moeten krijgen, zoals probleemoplossend vermogen en goed kunnen samenwerken. Dat heeft te maken met de verwachting dat menselijke relaties in veel functies aan belang winnen, aangezien computers veel doe- en rekenwerk overnemen. Daarnaast zullen disciplines meer moeten samenwerken omdat tech- en vakkennis elkaar meer gaan raken.

FD: 18 mei 2023 

https://fd.nl/samenleving/1475258/ai-neemt-het-onderwijs-per-direct-en-radicaal-op-de-schop-oue3cazawqqw

Nieuwe banen zullen ontstaan: 

- Prompt Engeneer 

- Trainers AI systemen (menselijke input is nodig)

- leveren schone gelabelde data/ invoeren algoritmes

- controleren van AI systemen (nagaan hoe intelligente systemen tot hun besluiten en handelingen komen)

- professionals die aan niet-technische mensen goed kunnen uitleggen wat de intelligente systemen precies doen. 

- ethische functies rondom AI

- AI-toepassingen en applicaties moeten worden bedacht, gebouwd en onderhouden

Toekomst? 

Innovaties gaan altijd gepaard met een aanpassingsperiode waarin eerst banen verloren gaan, maar de arbeidsmarkt zich vervolgens herstelt en bedrijven transformeren

De verwachting is dat de effecten veel meer positief zijn, dan negatief”. Dat de arbeidsmarkt op het punt staat enorm te veranderen, is iets dat vaststaat. 

Singulariteit

Deze term verwijst naar het moment waarop de intelligentie van computers die van de mensen in alle opzichten voorbij streeft. 

Vanaf dat moment zal de mens de computers niet meer kunnen begrijpen. Omdat de beslissingen en handelingen van computers dan snel een steeds grotere invloed zullen hebben, zal de mens ook al snel niets meer begrijpen van de maatschappij. 

www.nrc.nl

Goed of slecht?

Algoritmes en AI zijn te vergelijken met hamers. 

Je kunt er iemand de hersens mee inslaan, maar er ook een huis mee bouwen. Ze zijn niet inherent goed of slecht, het ligt aan de mensen die ze bouwen en gebruiken. Zij hebben blinde vlekken, overtuigingen en belangen. 

Stellingen

Meer informatie: 

* https://npokennis.nl/longread/7929/wordt-kunstmatige-intelligentie-slimmer-dan-de-mens#id-16759

* https://npokennis.nl/longread/7871/hoe-moet-je-omgaan-met-killer-robots

* https://www.businessinsider.nl/deze-beroepen-hebben-de-toekomst-dankzij-artificial-intelligence-deloitte/

* https://decorrespondent.nl/10306/wat-is-een-algoritme/54438c86-fc17-06a7-3884-2b5ed2910ae2

* https://fd.nl/samenleving/1475258/ai-neemt-het-onderwijs-per-direct-en-radicaal-op-de-schop-oue3cazawqqw

* https://youtu.be/Conyf3x78us

* https://www.nrc.nl/nieuws/2023/05/31/volop-ontwikkelen-aan-ai-en-ervoor-waarschuwen-hoe-oprecht-zijn-de-waarschuwingen-van-techbazen-a4166006

Voorbeelden van AI toepassingen: 

Bedenk drie taken die AI van de mens heeft overgenomen, of over kan nemen. 

Bedenk:

• Wat doet de machine precies? 
• Wat is het voordeel van deze toepassing? 
• Zijn er ook nadelen? 
• Verwacht jij dat deze toepassing in de toekomst nog verder ontwikkelt? 

Voorbeelden:

Gezichtsherkenning

Chatbots

ChatGPT

DeepBlue

SIRI

Dalle E 

Zelfrijdende auto's

Robotstofzuigers

Magazijn robots

autonome wapens

Killer drone's

Robot stofzuiger

Gezichtsherkenning

Chatbots

Chatgpt

DeepBlue

Zelfsturende auto's

SIRI 

Robot's

Magazijn robots

Dalle E (kunstmaken)

Crayon (kunst maken)

Leerdoelen: 

Leerdoel behaald?

 

dus, iets geleerd over AI en algoritmes?

Hoe vonden jullie de les? Wat geleerd? Voldoende inspirerend?

😒🙁😐🙂😃