Markt en overheid hoofdstuk 3

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Markt en overheid

Lesdoelen 

• Voorbeelden noemen van markten van oligopolie
• De kenmerken van de marktvorm oligopolie beschrijven

Benoem vier kenmerken van de marktvorm volkomen concurrentie

Welk product is homogeen?

1. Kaas
2. Bier
3. Wijn
4. Graan

Welk product is heterogeen?

1. Een Mars
2. Een volkorenbrood
3. Een flesje spa water
4. Aardappelen

Wat is een kenmerk van een monopolie

1. Veel aanbieders
2. Heterogeen product
3. Weinig aanbieders
4. Onderscheidend

Overzicht marktvormen

Oligopolie

Homogeen oligopolie

(klanten letten vooral op de prijs, er kan een prijsoorlog ontstaan)

Heterogeen oligopolie

(producenten moeten met elkaar concurreren)

Supermarkten

Internet en telefonie

Heterogeen oligopolie

Energie

Brandstof

Homogeen oligopolie 

Duopolie

Als er maar twee oligopolies zijn, noem je het een duopolie.

Weinig aanbieders, veel vragers

Moeilijke toetreding tot de markt

Toetredingsbarrières:

• hoge aanvangsinvesteringen
• verzonken kosten (vaste gemaakte kosten die bij sluiting van de onderneming nite meer terugverdiend kunnen worden)
• octrooien 

Concurrentie vs. samenwerken

• schaalvoordelen
• verzonken kosten: hierdoor zullen partijen terughoudend zijn met samenwerking, tenzij er contracten worden gemaakt.
• octrooien: bewijs van uitvinding, geeft alleenrecht op commercieel gebruik van uitvinding. 

Kartel

Verboden prijsafspraken = kartel

Reden → onderlinge concurrentie beperken

I Bij homogene goederen is de concurrentie feller dan bij heterogene producten

II Naarmate er minder concurrentie is, hebben aanbieders meer invloed op de prijs van hun product.

1. Beide beweringen zijn juist.
2. Beide beweringen zijn onjuist.
3. Bewering I is juist en bewering II is onjuist.
4. Bewering I is onjuist en bewering II is juist.

De kans op een kartel is bij een oligopolistische marktvorm veel groter dan bij volkomen concurrentie.

1. Juist.
2. Onjuist.

Welke van de volgende goederen / diensten kunnen een oligopolist zijn?

1. Benzine
2. Mobiele telefoons
3. Cola
4. Vliegtuigmaatschappij

Een kartel is niet strafbaar.

1. Waar
2. Niet waar

Hoe heet een product waarbij het voor de consument niet uit maakt wie het levert of van welk merk het product is?

1. Homogeen goed
2. Heterogeen goed

Evaluatie lesdoelen - les 6

• Voorbeelden noemen van markten van oligopolie
  
• De kenmerken van de marktvorm oligopolie beschrijven