Je kunt drie redenen noemen waardoor het Romeinse Rijk uiteenviel en nieuwe koninkrijken ontstonden.
Je kunt uitleggen waarom mensen rond 500 op een domein gingen wonen.
Je kunt uitleggen hoe een domein eruitzag en wie er woonden.
Slide 2 - Tekstslide
Lesdoel: Je kunt drie redenen noemen waardoor het Romeinse Rijk uiteenviel en nieuwe koninkrijken ontstonden.
Slide 3 - Tekstslide
Uiteenvallen Romeinse Rijk
In de 4de eeuw ontstaan er grote problemen:
1: Leger te klein om de hele grens van het Romeinse Rijk te verdedigen.
2: Romeinse keizers eisen hoge belastingen om het alsmaar groter wordende leger en bestuur te bekostigen --> Boeren niet genoeg geld over om zelf te eten --> verlaten platteland --> er wordt niet genoeg eten verbouwt --> minder inkomsten --> minder belasting kunnen vragen --> minder geld voor leger en bestuur
Slide 4 - Tekstslide
Uiteenvallen Romeinse Rijk
3: Opvolging keizer --> vaak machtsstrijd over opvolging, tijdens deze strijd werd het rijk slecht bestuurd.
Gevolg: Romeinse Rijk in 395 n.C. in tweeën gesplitst
West-Romeinse Rijk & Oost-Romeinse Rijk
Slide 5 - Tekstslide
Slide 6 - Tekstslide
Uiteenvallen Romeinse Rijk
Oost-Romeinse Rijk viel pas uiteen in 1453 n.C.
West-Romeinse Rijk al veel eerder --> 476 n.C.
Hoe komt dit? Door de drie benoemde problemen en...
De volksverhuizing: Grote verplaatsing van Germaanse volkeren in de 4de en 5de eeuw (veroorzaakt door het volk de Hunnen, uit Azië)
Slide 7 - Tekstslide
Slide 8 - Tekstslide
Koninkrijken
Door deze Germaanse stammen werden overal in West-Europa koninkrijken gesticht
Koninkrijk = Gebied dat een koning bestuurt.
In deze periode begint de middeleeuwen: 500 - 1500 n.C.
Slide 9 - Tekstslide
Leerdoel: Je kunt uitleggen waarom mensen rond 500 op een domein gingen wonen.
Slide 10 - Tekstslide
Veilig op een domein
Door de volksverhuizingen was het in West-Europa onveilig geworden: Steden werden geplunderd, reizigers overvallen
Gevolgen:
Romeinse wegen werden niet of slecht onderhouden -->
Voedsel en andere producten niet naar de steden gebracht.
Ambachtslieden konden zo moeilijk hun producten verkopen.
Hierdoor weinig handel en muntgeld niet meer gebruikt.
Slide 11 - Tekstslide
Veilig op een domein
Daarom trokken mensen naar het platteland.
Op het platteland bescherming zoeken bij een machtige boer.
In ruil voor bescherming moesten kleine boeren land afstaan
Slide 12 - Tekstslide
Veilig op een domein
De machtige boeren kregen steeds meer grond
Ze werden heer van een domein:
Een gebied waar één heer de baas was. Het bestond uit de versterkte boerderij en de grond van de heer, de woningen en grond van horigen en de woeste gronden. (!)
Slide 13 - Tekstslide
Leerdoel: je kunt uitleggen hoe een domein eruitzag en wie er woonden.
Slide 14 - Tekstslide
Domein
3 delen:
1: Woeste grond --> bossen, rivieren --> leverde hout en vis
2: Land gebruikt door heer --> Boerderij + opbrengsten voor de heer = vroonland of saalland
3: Woon en werkplaats horigen: Boer die geen eigen grond had = hoevenland
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Tekstslide
Slide 17 - Tekstslide
Slide 18 - Tekstslide
Afspraken tussen heer en horigen
Horigen bewerken stukje land van de heer, leven van de opbrengsten... maar:
Deel van de oogst afstaan aan heer --> graan, eieren, boter
Herendiensten verrichten: Werkzaamheden die horigen voor de heer moesten doen.
Domein niet verlaten zonder toestemming heer
Horigen waren dus niet vrij, maar werden wel beschermd
Slide 19 - Tekstslide
Dit noemen we
Het hofstelsel:
Systeem waarbij een heer de horigen in zijn gebied beschermde. Hij deed dit in ruil voor herendiensten en een deel van de opbrengst van het land.
Slide 20 - Tekstslide
Slide 21 - Tekstslide
Er waren ook vrije boeren
Vrije boeren woonde niet op het land van een heer
Ze werden dus ook niet beschermd door een heer
In tijden van oorlog moesten ze mee vechten in leger koning
Wapens zelf betalen
Maar geen herendiensten hoeven doen + hele opbrengst land van de boer zelf
Lesduur is: 60 min
