LES 1 12.1 Voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Tas van tafel

Laptop pakken en opstarten

Binas pakken

Huiswerk 

Maken + nakijken basiskennisvragen 12.1

Samenvatting/begrippenlijst 12.1 maken

12.1 voedingsstoffen

• Je kunt van alle voedingsstoffen aangeven wat hun functie is 
• Je kunt per voedingsstof aangeven welke voedingsmiddelen belangrijke bronnen zijn.
• Je kunt uitleggen wat de functie is van voedingsvezels.

BINAS 82A

Startopdracht

Vertel je buur in geur en kleur wat jouw lekkerste maaltijd was in de afgelopen week.

Noteer:

• Wat zijn daarin drie belangrijke voedingsmiddelen?
• Voor welke voedingsstoffen zijn dit belangrijke bronnen? 

Welke voedingsstoffen zijn er? (6)

voedingsstoffen

voedingsmiddelen = eten en drinken

daarin zitten de 6 categorien voedingsstoffen die je lichaam voor allerlei doeleinden gebruikt

voedingsmiddel

voedingsstof

aardappel

koolhydraten

ijzer

pizza

sinaasappel

eiwit

eigeel

spinazie

vlees

Noem twee voedingsstoffen die ook voedingsmiddelen kunnen zijn. Leg uit (T2)

Referentie-inname

Energie: 8400 kJ/2000 kcal

Totale vetten: 70 gram

Verzadigde vetzuren: 20 gram

Koolhydraten: 260 gram

Suikers: 90 gram

Eiwitten: 50 gram

Zout: 6 gram

gemiddeld voor volwassenen

Diëten en calorieën tellen zijn vrij nutteloos. Wat zijn goede eetgewoonten (anoniem)?

Functies van Voedingsstoffen

1. Brandstof  - Koolhydraten, Vetten, Eiwitten (in nood)
   
2. Bouwstof   - Koolhydraten, Vetten, Eiwitten, Mineralen, Water
   
3. Hulpstof     - Vitaminen
   

Reservestof: voedingsstof die opgeslagen wordt

Vezels: géén voedingsstof! bevorderen darmperistaltiek

Koolhydraten zijn...

1. alleen bruikbaar als brandstof
2. bruikbaar als brandstof en bouwstof
3. alleen te gebruiken als bouwstof

Vetten zijn...

1. alleen bruikbaar als brandstof
2. bruikbaar als brandstof en bouwstof
3. alleen te gebruiken als bouwstof

Eiwitten zijn...

1. alleen bruikbaar als brandstof
2. bruikbaar als brandstof en bouwstof
3. alleen te gebruiken als bouwstof

Water

70% van je cellen bestaat uit water

2 tot 3L water per dag voor een gezonde waterbalans

Oxidatiewater wordt gevormd bij stofwisselingsprocessen in de cel. Dit kan hergebruikt worden in je lichaam. 

vitamines

• Hulpstoffen voor stofwisselingsprocessen (ondersteunende werking enzymen) 
  
  
• kleine hoeveelheden
• bij tekort ontstaat een gebreksziekte
  
  
• iedere vitamine eigen functie (binas 82A)
• je lichaam kan de meeste vitamines niet zelf maken (zijn dus essentiëel)

Juist of onjuist?
Vitamine C helpt bij de opbouw van het gebit. BINAS 82A

1. juist
2. onjuist

mineralen

Ander woord voor mineralen is zouten

Mineraal                            Toepassing

IJzer (Fe)                           (rode bloedcellen)

Calcium (Ca)                     (skelet)            

Fosfor (P)                          (ATP)

Kalium (K)                          (zenuwstelsel)

Natrium (Na)                      (zenuwstelsel)

Chloor (Cl)                         (zenuwstelsel)
Jodium (I)                           (hormoonstelsel)

vezels

Geen voedingsstoffen

Onverteerbare delen van plantaardig voedsel

Goede ontlasting en darmperistaltiek (kneden van darmen)

Wat is het belangrijkste dat je deze les hebt geleerd?

Huiswerk

- Maak de opdrachten bij 12.1
- Maak een samenvatting of begrippenlijst van 12.1