H8.1 Populatiedynamiek in ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

8.1 Populatiedynamiek in ecosystemen

Leerdoelen 8.1

• Je kunt de energiestromen volgen in een voedselweb en voedselketen en de verschillende rollen van producent, consument, reduceert en detrituseter aanwijzen
  
• Je kunt de termen organische stof, anorganische stof en assimilatie gebruiken
• Je kunt beschrijven wat de draagkracht van een gebied bepaalt en wat een beperkende factor is

Voedselweb

• Een voedselweb met alle organismen van een ecosysteem vormt een overzicht van de biotische factoren van een ecosysteem
  
• Er is dankzij voedselketens altijd een kringloop van stoffen in een ecosysteem
  
• De pijlen gaan in de richting van waar de energie heen gaat: richting het 'volgende' niveau dus.
• Standaard voedselketen: Producent --> consument 1e orde (herbivoor) --> consument 2e orde (carnivoor) --> afvaleters en reducenten

Organische en anorganische stoffen

- Organische stoffen zijn afkomstig van organismen en hebben C én H atoom. 
- Anorganische stoffen zijn alle stoffen zonder C en H, zoals zouten, mineralen, zuurstof, water 

Is methaangas organisch?

Detrituseters en reducenten

Detritus-eter(afvaleter): organisme dat leeft van 

dood organisch materiaal ->dode dieren en planten/

maar ook restafval (poep etc) (detritus). 

Deze afvaleters doen het voorwerk voor de reducenten, micro-organismen (bacteriën, sommige schimmels) die organisch afval verder afbreken (mineralisatie) tot
anorganische stoffen > weer opgenomen door planten

Binas 93E1

1. Wat zijn de producenten? Hoe noem je deze organismen ook?

2. Noem een voorbeeld van een herbivoor

3. Noem een voorbeeld van een heterotroof organisme

3. Geef een voorbeeld van een voedselketen 

4. Noem een consument van de 1e, 2e, 3e en 4e orde

5. Welke dieren zijn de toppredator?
6. Van welke organismen zouden er het meest zijn?

Energieverlies

Elke stap omhoog in een voedselketen gaat er energie verloren

Assimilatie/dissimilatie

Assimilatie: het maken van glucose door fotosynthese (producenten)

Voortgezette assimilatie: het omzetten van glucose in andere stoffen (koolhydraten, vetten, eiwitten) (producenten en consumenten)

Dissimilatie: het omzetten van organische stoffen in anorganische stoffen, hier komt energie bij vrij

Welke groep hoort bij nummer 1?

1. Reducenten
2. Afvaleters
3. Producenten
4. Consumenten

Welke rol spelen consumenten in een voedselkringloop?

1. Nemen mineralen op en maken organische stoffen
2. Zetten organische stoffen om in andere organische stoffen
3. Breken organische stoffen af tot mineralen
4. Nemen organische stoffen op en maken anorganische stoffen

Welke groep organismen vormt een populatie?

1. De planteneters op Ameland
2. De bomen in een park
3. De edelherten in de Oostvaardersplassen
4. De kruidachtige planten in een wegberm

De eekhoorn ondervindt veel invloeden, hoeveel abiotische invloeden tel je?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Welk proces is een assimilatieproces?

1. het maken van aminozuren uit eiwitten
2. het maken van koolstofdioxide uit koolhydraten
3. Het maken van glucose uit glycogeen
4. het maken van zetmeel uit glucose

Welk(e) element(en) bevatten alle organische stoffen?

1. C
2. C en H
3. C, H en O
4. C en O

Zuurstof, fosfaat, water, koolstofdioxide en nitraat zijn..

1. anorganische stoffen
2. organische stoffen

Draagkracht

De draagkracht is de maximale populatiegrootte waarvoor in een gebied voldoende voedsel, schuil- en nestplaatsen zijn. 

Beperkende factoren remmen de populatiegroei waardoor deze onder de draagkracht blijft, zoals concurrentie van andere soorten, predatie, onvoldoende voedsel, ziektes en andere oorzaken van sterfte. 

Plaag

Wanneer de omstandigheden erg gunstig zijn voor een soort groeit een populatie soms ongeremd en overschrijdt de draagkracht van het gebied.

Hierdoor raakt een gebied uitgeput.

Sprinkhanenplaag in Oost-Afrika

Opdracht voedselweb

Huiswerk

- Lezen 8.1

- Maken opdracht 1 t/m 7

H8.2 Energie in ecosystemen