Schrijfopdracht - Betoog les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Pak je leesboek en ga lekker lezen!

Deze les

Starten met het schrijven van een betoog

Aan het eind van de les:

• weet je wat het verschil is tussen een standpunt en een argument.
• kun je argumenten gebruiken om jouw standpunt te onderbouwen. 
• weet je hoe je een betoog kunt schrijven.

Feit vs. Mening (standpunt)

Feit

Een feit is controleerbaar of bewezen. Je kunt dus controleren of het waar of niet waar is. 

• Afgelopen maandag was de vakantie afgelopen. 
• We hebben vandaag een toets geschiedenis. 

Welk van de volgende zinnen is géén feit?

1. Mijn vader is morgen jarig.
2. Spruitjes zijn smerig.
3. De voetbaltraining duurt anderhalf uur.
4. Een hond is een trouw dier.

Welk van de volgende zinnen is een feit?

1. Kinderarbeid zou verboden moeten worden!
2. Dat nieuwe nummer klinkt supergoed!
3. Wat een leuke jas heb je aan!
4. Roken is slecht voor je gezondheid!

Mening

Met een mening vertel je wat je van iets of iemand vindt. Je kunt het eens of oneens zijn met een mening. 

Een mening kun je herkennen aan signaalwoorden als ik vind, volgens mij, lijkt mij, naar mijn mening, mijns inziens. 

• Duitse grammatica is ontzettend moeilijk. 
• De Efteling is het leukste pretpark van Nederland.

Welk van de volgende zinnen is géén mening?

1. De hoofdstad van Nederland is Amsterdam.
2. Dierproeven zijn onnodig.
3. De nieuwe auto van mij opa is echt een bejaardenkarretje.
4. Sommige kleuren staan jou echt niet.

Welk van de volgende vragen bevat een mening?

1. Hoeveel kilometer moeten we nog rijden?
2. Ga je naar dat kinderachtige feest?
3. Heb je je huiswerk af?
4. Hou je van skeeleren?

 Argument

Met een argument ondersteun je een standpunt. Als iemand zegt waaróm hij een bepaalde mening heeft, gebruikt hij een argument. Een argument kun je herkennen aan signaalwoorden als want, omdat, namelijk, immers, ..... 

• Je zou ook eens naar die winkel moeten gaan, want ze verkopen daar erg goede spullen. 
• Dat nieuwe restaurant op de hoek is écht een aanrader. Ze hebben daar namelijk heerlijke burgers. 

Welke zin bevat géén argument?

1. Ik blijf vandaag lekker binnen, want het stormt.
2. Mijn zus is jarig en geeft vanmiddag een feest.
3. Rode auto's zijn stoer, want een Ferrari is ook rood.
4. Omdat hij bang is, durft hij niet in de python.

Bedenk een argument bij het standpunt:

'Op school mogen geen telefoons gebruikt worden.'

Welk standpunt kan horen bij het argument 'omdat dat gevaarlijk is'?

Bedenk een standpunt én argument over het onderwerp 'huisdieren'.

Kortom, wat is het verschil tussen een feit, een standpunt en een argument?

Een overtuigende tekst schrijven

Je probeert de lezers voor jouw mening te winnen. 

Een overtuigende tekst:

• bevat een duidelijke standpunt: jouw opvatting over een kwestie.
• bevat goede argumenten bij het standpunt: waarom heb je deze mening?
• bevat feiten om het standpunt te ondersteunen. 

Schrijfopdracht - betoog

De komende lessen ga je alleen of in tweetallen een betoog schrijven. Je schrijft een betoog als je anderen wilt overtuigen: je geeft je standpunt en gebruikt argumenten (evt. met feiten) om het standpunt te onderbouwen. 

Na het schrijven van het betoog ga je jouw betoog ook voordragen aan de leerlingen in de klas. 

Schrijfopdracht - betoog

Leerdoelen:

2F Ik bezit een basis: onderwerp, deelonderwerpen, alinea's, tekstverbanden, signaalwoorden, spelling en formulering, bouwplan.

2F Ik kan een correcte betogende tekst met een inleiding en slot schrijven.

2F Ik kan de lezer van mijn standpunten overtuigen met behulp van argumenten.

2F Ik kan informatie verzamelen, de bronnen vermelden en in eigen woorden weergeven in een samenhangend geheel.

Schrijfopdracht - betoog

Denk na over een onderwerp dat jij interessant vindt en formuleer een standpunt. 

Kun je zelf niks bedenken? Zie opties op de volgende slides. 

Schrijfopdracht - betoog

• Plastic moet verboden worden.
• Huiswerk moet geheel vervangen worden door extra werktijd op school.
• Schoolkantines moeten alleen gezonde snacks verkopen.
• Bibliotheken zijn overbodig geworden.
• Mobiele telefoons moeten verboden worden op school.
• Accounts van influencers die fake news verspreiden moeten tijdelijk gedeactiveerd worden.
• Klassen moeten uit maximaal 10 leerlingen bestaan.

Schrijfopdracht - betoog

• Alcoholreclames moeten verboden worden.
• E-sports dienen toegevoegd te worden aan de Olympische Spelen.
• Alle lantaarnpalen moeten ’s nachts uit.
• Bij mooi weer moeten scholen huiswerkvrij zijn. 

Schrijfopdracht - betoog

Inlevereisen 

Het betoog moet voldoen aan de volgende eisen:

• De tekst bevat minimaal 250 woorden.

• De tekst bevat minimaal twee argumenten + 1 tegenargument en weerlegging

• Spelling en formulering.

• Volledigheid.

• De opdracht lever je in via ‘opdrachten’ in Teams.

Bouwplan

Je begint niet direct met het schrijven van het betoog. Eerst denk je na over wát je wilt gaan schrijven. Deze informatie zet je in het bouwplan. 

• Inleiding: trek de aandacht van de lezer, omschrijf het onderwerp, kondig jouw standpunt aan met een signaalwoord als: Ik vind 
• Middenstuk: denk na over welke argumenten je gebruikt. Gebruik bij elk nieuw argument (in steekwoorden) signaalwoorden voor een opsomming: om te beginnen, bovendien, vervolgens, daarnaast, ten slotte
• Slot: herhaal kort je standpunt en gebruik signaalwoorden voor een conclusie: al met al, kortom, daarom, dus.

Bouwplan betoog

Opdracht deze les

Kies een onderwerp waar jij een betoog over gaat schrijven en formuleer een standpunt.

Download vervolgens het bouwplan en vul het in. Ga alvast op zoek naar bronnen. 

Klaar? Lever het bouwplan in via Teams.

Huiswerk

Woensdag 31 mei:

Bouwplan af.

Inleveren via Teams.