Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
Markt en overheid hoofdstuk 4 oud
Markt en overheid H4
1 / 38
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 4,5
In deze les zitten
38 slides
, met
tekstslides
en
3 videos
.
Lesduur is:
50 min
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
Markt en overheid H4
Slide 1 - Tekstslide
Belastingen
Ontmoedigen van consumptie
BTW en Accijns ('belasting op slechte dingen')
Elke belasting heeft ontmoedigend effect => bijvoorbeeld arbeid
Slide 2 - Tekstslide
Vragen
Welke marktvorm is dit?
Wie grijpt hier in op de markt?
Waarom wordt hier ingegrepen?
Wat vind je van de manier waarop het ingrijpen tot stand komt?
Slide 3 - Tekstslide
Slide 4 - Video
Slide 5 - Tekstslide
Externe effecten
Positieve of negatieve effecten van productie of consumptie voor de welvaart van
anderen (=extern)
zonder
dat hiervoor wordt betaald!
Positief: onderwijs, vaccins, zonnepanelen
Negatief: milieuvervuiling, geluidoverlast
Slide 6 - Tekstslide
Toekomstige generaties
Marktmechanisme/ prijs werkt op de korte termijn
Grondstoffen raken op door productie
Huizenmarkt ontoegankelijk voor jongeren
Baankansen nemen af door verplaatsing productie/automatisering
Slide 7 - Tekstslide
Onder/overproductie
Te weinig (of geen) productie (=onderproductie) volgens een puur marktevenwicht
Onderwijs, zorg, (huur)huizen
Te veel productie (=overproductie) volgens een puur marktevenwicht
Vervuilende industrie, eindige grondstoffen
Slide 8 - Tekstslide
Te hoge/lage prijs
Maatschappij vraagt om hogere/lagere prijs
Levensreddende medicijnen te duur
Landbouwproductie te goedkoop (voorbeeld begin)
Slide 9 - Tekstslide
Misbruik marktmacht
Monopolisten/oligopolisten pikken het surplus in op de markt. Is dat wel wenselijk/eerlijk?
Oliebedrijven en olieproducerende landen (OPEC)
'Bigtech': Google, Microsoft, Alphabet, Twitter (X)
Slide 10 - Tekstslide
Overheidsfalen
Verdringing
Cliëntelisme
Informatie verzamelen
Voordeel zoeken belangengroepen
Korte termijn denken
Vergunningen
Belastingen
Onbetrouwbaarheid
Slide 11 - Tekstslide
Hoe in te grijpen?
Mogelijkheden zijn: regelgeving, kartelverbod,
minimumprijs, maximumprijs, belastingen/accijns, subsidie
Ingrijpen in een markt heeft weer eigen (ongewenste) bijeffecten!
Bepalen wat de juiste manier is om een markt aan te sturen is dus niet zo eenvoudig! ('market design')
Slide 12 - Tekstslide
Slide 13 - Tekstslide
Markt in evenwicht
Consumentensurplus
Producentensurplus
Slide 14 - Tekstslide
Minimumprijs
Bescherming producent
Consumentensurplus
Producentensurplus
Aanbodoverschot (vraagtekort)=> opkopen!
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Tekstslide
Maximumprijs
Bescherming consument
Consumentensurplus
Producentensurplus
Vraagoverschot (aanbodtekort)
Er gaat surplus (=welvaart) verloren
Slide 17 - Tekstslide
Slide 18 - Tekstslide
ASML Nederlandse Monopolist
Monopolist (enige/beste aanbieder) chipmachines
Wereldmarkt!
Technologische voorsprong
Slide 19 - Tekstslide
Slide 20 - Video
Slide 21 - Tekstslide
Belastingen
Ontmoedigen van consumptie
BTW en Accijns ('belasting op slechte dingen')
Elke belasting heeft ontmoedigend effect => bijvoorbeeld arbeid
Slide 22 - Tekstslide
Slide 23 - Tekstslide
Slide 24 - Tekstslide
Prijsverhogende belasting
Voor de producent zijn dit extra kosten (net als grondstofkosten)
Komt daarom in de
aanbodfunctie
van de producent!
5 euro accijns betekent
niet
oude evenwichtsprijs + 5 euro!
Slide 25 - Tekstslide
Slide 26 - Tekstslide
Slide 27 - Tekstslide
Slide 28 - Tekstslide
Slide 29 - Tekstslide
Subsidie
Aanmoedigen van (gewenste) consumptie
Zonnepanelen, huur, zorgverzekering
Wie krijgt de subsidie? producent of consument
Slide 30 - Tekstslide
Slide 31 - Tekstslide
Slide 32 - Tekstslide
Slide 33 - Tekstslide
www.npostart.nl
Slide 34 - Link
Slide 35 - Video
Slide 36 - Tekstslide
Organisatiegraad
Werknemers die lid zijn van een vakbond zijn 'georganiseerd' (geen losse individuen)
Organisatiegraad = percentage werknemers dat lid is van een vakbond (Nederland: 21%)
Free-ridergedrag of meeliftersgedrag (speltheorie)
Slide 37 - Tekstslide
Vb.
Door de vakbond ligt het loon van Peter €25,- per maand hoger.
Lidmaatschap vakbond kost €15,- per maand
Slide 38 - Tekstslide
Meer lessen zoals deze
Markt en overheid hoofdstuk 4
Mei 2024
- Les met
25 slides
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 4,5
Markt en overheid hoofdstuk 4
Augustus 2023
- Les met
44 slides
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 4,5
Zelftest h4
September 2021
- Les met
20 slides
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 5
hoofdstuk 4 markt en overheid
Oktober 2022
- Les met
30 slides
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 4
4H econ M3 H3 overheid
Juni 2024
- Les met
26 slides
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 4
Samenvatting 4V SE2
Januari 2022
- Les met
30 slides
Economie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
Markt en overheid hoofdstuk 4
Augustus 2023
- Les met
26 slides
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 4,5
markt en overheid hoofdstuk 4
September 2024
- Les met
21 slides
Economie
Middelbare school
havo
Leerjaar 5