Paragraaf 3.5: Koningen willen meer macht (deel 1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 1

§3.5 Koningen willen meer macht (deel 1)

Geschiedenis

Introductie

Welke zin over een gilde is juist?

1. Alle mensen in een gilde hadden hetzelfde beroep.
2. Lidmaatschap van een gilde was niet verplicht.
3. Niet alle ambachten hadden een eigen gilde.
4. Geen van de zinnen is juist.

Waar zorgde het gilde in de middeleeuwen NIET voor?

1. Elkaar steunen in slechte tijden
2. Opleiding
3. Rechtspraak
4. Eigen regels

Een stad kon stadsrechten krijgen.
Wat is GEEN stadsrecht?

1. De stad mocht zelf rechtszaken houden
2. De stad mocht zelf belasting ophalen
3. De stad mocht stadsmuren bouwen
4. De stad hoefde de landheer niks meer te betalen

Maak de goede combinaties tussen betekenis en begrip.

Betekenis	Begrip
Een landbouwmethode waarbij een stuk land in het eerste jaar wordt gebruikt voor wintergraan, in het tweede jaar voor zomergraan en in het derde jaar braak ligt.
Tijd van steden en staten (1000-1500).
Beroep waarbij je producten met de hand maakt.
Een economie waarin mensen elkaar met geld betalen.
Groep steden die met elkaar samenwerkten om meer handel te krijgen
Het voor landbouw geschikt maken van bossen en moerassen.

drieslagstelsel

late Middeleeuwen

ambacht

geldeconomie

Hanze

ontginnen

Gilden (bakker & smid)

Bedelaars (armen mensen)

Markt

Kasteel (burcht)

Stadsmuren

Kogge

Kathedraal

Het bestuur van de stad

• In het begin werden steden bestuurd door de heer van het gebied.🤴 

• Al snel kregen de steden stadsrechten van de heer. 📜

- Eigen wetten en regels.📕

- Een stadsmuur te bouwen.🏰

Het bestuur van de stad

• Vaak zaten rijke mensen in het bestuur. 🤑
  

• In ruil voor het stadsrecht betaalden de inwoners van de steden belasting aan de heer. 💰

- Door handel heel rijk en machtig.💸

Overal verschillende regels en wetten

• Rond 500 n.C.: Ontstaan koninkrijken in Europa.👑

• Adel hielp koning bij bestuur en oorlog.⚔️

Overal verschillende regels en wetten

Rijk was niet gemakkelijk te besturen: 

1. Koning moest rondreizen, om 

    controle te houden in zijn gebied.

2. Overal andere wetten en regels.

#WatEenEllende 

    

Centraal bestuur

"Een centraal bestuur is een bestuur vanuit 

één plaats waarbij overal in het koninkrijk  

dezelfde regels en vaste  belastingen 

gelden." 

Meer macht voor de koning

• Rond 1200: --> koning niet meer rondreizen + minder hulp adel + overal in het rijk dezelfde regels. 👑✔️

• Centraal bestuur > ontstaan van staten: Een gebied met een centraal bestuur en met duidelijke grenzen.

Bourgondië 

✔️Duidelijke grenzen.

✔️Vanuit één punt 

        regeren: Dijon.

✔️Overal dezelfde 

       regels en wetten.

De Bourgondische hertogen en hun gebieden. De bijnaam ‘de Stoute’ betekent zoiets als ‘de moedige’.

Wat is een centraal bestuur?
Waarom deden vorsten dit?
Wat voor een voordelen heeft het?

Ga aan de slag! (hw)

Maak op 1 t/m 6 van paragraaf 3.5.

Klik NIET op 'nakijken'.

Bespreking: 5 minuutjes.

Belastinggeld

Vanaf 1200: meer belastinggeld innen voor meer macht. Koningen betaalden hiermee: 

1. Ambtenaren 

--> hielpen koning bij centraal
      bestuur. 

2. Huurleger

--> vechten voor koning

• Zo macht afnemen van de adel. Succesvol in Frankrijk en Spanje.