week 6 - ziekten van het circulatiestelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Ziekten van het circulatiestelsel

VVT ouderenzorg verdieping

jaar 4, periode 1

week 6

hypertensie en atherosclerose

Ischemie: 

acuut coronair syndroom 

stabele agina pectoris. 

ventrikel hypertrofie

decompensatio cordis. 

Hoofdleerdoelen: 

De student heeft gespecialiseerde kennis van ziekten van het circulatiestelsel 

 

Sub-leerdoelen: 

- De student kan in eigen woorden uitleggen aan een zorgvrager en collega wat de oorzaken, gevolgen, symptomen en behandelingen zijn van chronische hart- en vaatziekten: hypertensie, ventrikel hypertrofie, decompensatio cordis, atherosclerose en angina pectoris, myocardinfarct 

- De student kan een zorgvrager met chronische hart- en vaatziekten: hypertensie, ventrikel hypertrofie, decompensatio cordis, 

atherosclerose en angina pectoris, myocardinfarct en/of 

vanuit een casus de complicaties die kunnen optreden

 signaleren en bedenken welke medische acties daarop 

moeten volgen. 

Studie materiaal

Thuiszorg: Hoofdstuk 14, ziekten van het circulatiestelsel § 1 

 

Kijk voor de complicaties en verdieping op: 

www.hartstichting.nl 

 

www.hart-en-vaatziekten.com/complicaties-hartfalen.html 

Beginnen met een stukje herhaling: Hoe werken het hart en de circulatie? 

hoe bepaal je hypertensie?
wat zijn de criteria?

hoe bepaal je de hartslag?
wat zijn de criteria?

Oorzaken van hypertensie

- essentiele hypertensie (85%) 

De andere 15 %: 

-nierfunctiestoornissen, 

-arteriosclerose van de nierarterieen. 

- adrenaline producerende bijniertumor

- aangeboren coarctatio aortae (vernauwing aorta)

- complicatie zwangerschap

- erfelijkheid

- stress

- verhoogd gebruik zout

- verhoogd gebruik drop

- wat is atherosclerose?

Verder moet je weten: 

- wat kan atherosclerose veroorzaken? 

- waar moet je als VPK op letten bij een client? 

- wat is de behandeling van atherosclerose? 

Onderliggend mechanisme van de ziekten

5 minuten bedenken > spinner

Klachten en gevolgen

in het begin geen klachten. 

vage klachten: 

- hoodpijn, 

- licht gevoel in hoofd

- oorsuizen

- vermoeidheid

- hartkloppingen. 

Het gevaar zit hem in de gevolgen later: 

- grotere druk hart > ventrikel hypertrofie  > hartfalen

- atherosclerose 

    > anginapectoris, Tia's, netvliesafwijkingen > hartinfarct, CVA, blindheid. 

Mensen met hypertensie hebben vaak geen klachten

1. waar
2. niet waar

Tijdens de diastolische druk wordt de druk gemeten in de bloedvaten. Tijdens deze fase trekt het hart samen

1. waar
2. niet waar

De grenswaarden van hypertensie zijn voor iedereen hetzelfde, ongeacht de leeftijd en het geslacht.

1. waar
2. niet waar

langdurige hypertensie kan tot atherosclerose leiden.

1. waar
2. niet waar

OVER HYPERTENSIE
De patient is 40 jaar, welke bloeddruk is te hoog?

1. 155/80 mmHg
2. 135/70mmHg
3. 120/80 mmHg
4. 135/100 mmHg

OVER HYPERTENSIE
De patient is 75 jaar, welke bloeddruk is te hoog?

1. 155/80 mmHg
2. 135/70mmHg
3. 120/80 mmHg
4. 135/100 mmHg

Nog vragen over hypertensie/atherosclerose? 

Dan nu over 

angina pectoris en hartinfarct !!!

Angina pectoris ('pijn op de borst'), bestaat in 3 vormen.

1. waar
2. niet waar

Pijn op de borst (angina pectoris) die optreedt alleen op bij inspanning, emoties e.d, noemen we:

1. stabiele angina pectoris
2. instabiele angina pectoris
3. hartinfarct
4. acuut coronair syndroom

Atherosclerose in de kransslagaderen

Gedeeltelijke afsluiting: 

- Stabiele angina pectoris

- instabiele angina pectoris

Gehele afsluiting: hartinfarct

Anders: 

Acuut coronair syndroom: afname van bloed/zuurstofvoorziening, door elke oorzaak denkbaar. oa atherosclerose. 
Andere oorzaak: infecties, acuut bloedverlies, shock met verminderde bloeddruk.

Ischemie door verminderde bloedtoevoer in de kransslagaderen, bijvoorbeeld bij veel bloedverlies, noemen we:

1. stabiele angina pectoris
2. instabiele angina pectoris
3. hartinfarct
4. acuut coronair syndroom

risicofactoren hart en vaatziekten, circulatieziekten. 

Angina pectoris geeft bij mannen en vrouwen precies dezelfde klachten

1. waar
2. niet waar

typisch bij mannen

typisch bij vrouwen

Drukkend gevoel op de borst

uitstraling pijn in linkerarm of keel

Transpiratie

transpiratie

misselijkheid

misselijkheid

pijn in de rug/nek/schouders

Vermoeidheid

algeheel niet lekker

Hoe diagnosticeer je

- angina pectoris, 

- hartinfarct. 

- acuut coronair syndroom ? 

                

5 minuten bedenktijd > dan de spinner

Even tussendoor:
is er iemand die het leuk zou vinden om wat meer te weten over het lezen van ECG's?
dan zouden we volgende week een vrijblijvende minicursus kunnen doen

1. ja, graag
2. Nee, doe maar niet

Behandeling angina pectoris

Behandeling hartinfarct

Pijnstilling

Pijnstilling

preventieve medicatie: cholesterolverlagers, antistolling, bloeddruk, leefstijl

preventieve medicatie: cholesterolverlagers, antistolling, bloeddruk, leefstijl

bloedvatverwijderende medicatie: nitraten

Dotteren (PTCA)

bypassoperatie (CABG)

Complicaties na hartinfarct. 

- hartstilstand > overlijden

- hypovolemische shock > multi orgaanfalen > overlijden

- recidief infarct 

- littekenweefsel 

          > hartfalen, 

          > hartritmestoornissen

- hormonale verstoring   

         > hartfalen,   

         > longoedeem,   

         > shock,   

         > nierfalen

- Embolie 

- hartspier scheur (buitenzijde of septum) 

- pericarditis (ontsteking hartzakje) 

- ernstige vermoeidheid, met beperkingen 

- bijwerkingen medicijnen: seksuele stoornissen bijv. 

gevolgen van bijkomende schade, zoals hartfalen

- angst/rouw/depresie 

- verlies van werk

- verlies gevoel zinvol leven

- verlies van relatie/ sociale isolatie 

- in ieder geval 4 weken niet autorijden. Daarna beoordeling arts. 

!!! LET OOK OP DE PARNTER!!!! 

Nog vragen of angina pectoris

of hartinfarct? 

Dan nu nog over 
Decompensatio Cordis. 

wat is decompensatio
cordis?

Bij decompensatio in de rechter harthelft, blijft er vocht zitten in:

1. De longen
2. Het hele lichaam behalve de longen

Bij decompensatio in de linker harthelft, blijft er vocht zitten in:

1. De longen
2. Het hele lichaam behalve de longen

20% van de mensen boven de 85 jaar hebben last van decompensatio cordis

1. waar
2. niet waar

Mannen zijn meer vatbaar voor decompensatio cordis dan vrouwen. Er zitten dan ook meer mannen in de groep met decompensatio cordis boven de 75 jaar

1. waar
2. niet waar

hartfalen kan worden veroorzaakt door aantasting van de kransslagaders, een hoge bloeddruk, hartritmestoornissen e.d.

1. waar
2. niet waar

hartfalen kan worden ingedeeld in systolisch hartfalen en diastolisch hartfalen. Deze komen beiden ongeveer even vaak voor.

1. waar
2. niet waar

Bij tijdelijk hartfalen is er sprake van onherstelbare schade aan het hart

1. waar
2. niet waar

Bij ventrikelhypertrofie is er sprake van:

1. vernauwing van de kransslagader
2. een trombus in een kransslagader
3. acuut zuurstoftekort in de hartspier
4. verdikking van de wand van de hartkamer

ventrikelhypertrofie kan leiden tot het verminderd uitpompen van het bloed in de bloedsomloop

1. waar
2. niet waar

de nieren compenseren het hartfalen door meer vocht uit te scheiden

1. waar
2. niet waar

Bij het vermoeden op hartfalen hoeft alleen een hartfilmpje gemaakt te worden als onderzoek.

1. waar
2. niet waar

Behandeling hartfalen?
(minimaal 3 peilers)

Hoe monitor jij hartfalen
bij een client?

nog vragen over 

decompensatio cordis? 

oftewel: hartfalen. 

of ventrikelhypertrofie?