1.3 Het Britse Rijk als economische wereldmacht (C)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Het Britse Rijk (1585-1900)

1.3 Het Britse Rijk als economische wereldmacht (C)

Wat gaan we doen? 

1. Welkom

2. Leerdoelen nabespreken

3. Leerdoelen

4. Theorie

5. Beeldmateriaal

6. Aan de slag 

7. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen terugkoppeling

Je weet de betekenis van de begrippen industrieel kapitalisme, liberale markteconomie en vrijhandel. 

Leerdoelen

Je kunt de betekenis van de Reform Bill en de Factory Acts voor ondernemers en arbeiders beschrijven. 

Je kunt de veranderende positie van het Britse Rijk aan het einde van de 19e eeuw beschrijven en verklaren. 

Theorie

Binnen Groot-Brittannië verschoof na de IR de politieke macht. Voor verkiezingen van parlementsleden gebruikte GB een districtenstelsel. 

Opschrijven:

Districtenstelsel: het land is verdeeld in districten en elk district mocht mensen afvaardigen. 

Theorie

Maar door de IR waren sommige districten veel minder belangrijk geworden. Sommige plattelandsdistricten waren inmiddels ontvolkt en verarmd. 

Theorie

Er waren veel nieuwe industriegebieden erg belangrijk geworden en deze ondernemers in deze gebieden wilden dan ook meer inspraak krijgen in het parlement. 

Dit werd eigenlijk tegengegaan door de oude adel. Van oudsher hadden vooral veel oude, adellijke families veel politieke macht in GB. Die zagen hun macht langzaam verdwijnen. 

Theorie

Toch werd in 1832 de Reform Bill aangenomen. 

Opschrijven:

Met de Reform Bill (1832) veranderde de samenstelling van de districten, waardoor districten met een sterke bevolkingsgroei meer invloed kregen. 

Echter, je mag pas stemmen bij bepaalde hoeveelheid geld. 

Theorie

Voor de arbeiders was het leven in de industriesteden hard en zwaar. Ze woonden in overbevolkte, verpauperde wijken en werkten tegen lage lonen en vaak onder gevaarlijke omstandigheden. 

Alcoholisme, criminaliteit en ziektes waren verschijnselen die veel voor kwamen. Omdat ze geen kiesrecht hadden, konden arbeiders geen vertegenwoordigers in het parlement kiezen. 

Theorie

Steeds vaker kwamen arbeiders in protest. Langzaam groeide de beweging uit tot het socialisme. Dit moest een einde maken aan de sociale kwestie. 

Opschrijven:

Socialisme:  stroming waarbij overheid zich moet bemoeien met de arbeider en de eerlijke verdeling van bezit.

Sociale kwestie: de slechte levensomstandigheden van de arbeider en het oplossen van dit vraagstuk. 

Theorie

Onder druk van protesten en vakbonden, én door de invloed van mensen zoals Robert Owen kwamen er in 1833 toch enkele Factory Acts.

Opschrijven:

De Factory Acts (1833) moesten ervoor zorgen dat kinderarbeid in fabrieken verboden was voor kinderen jonger dan negen jaar. Ook betere werktijden voor kinderen, vrouwen en ouderen. 

Theorie

Hoezo waren veel gezinnen niet blij met de Factory Acts? 

Theorie

Na de Amerikaanse Burgeroorlog (1865) en de eenwording van Duitsland (1871) begon GB terrein te verliezen ten opzichte van deze nieuwe concurrenten. 

Om de eerste plaats in de wereld te houden op het gebied van industrie en koloniën werden nieuwe gebieden veroverd. Maar dit was iets wat ook Duitsland ambieerde .. 

Aan de slag

Keuze uit:

1. Maak toetsvoorbereiding van 1.3.

2. Lees (in stilte) het handboek door. 

3. Kijk 'Oorzaken voor de Industriële Revolutie' van WieWatWanneer op Youtube. 

4. Kijk filmpjes van 'Joost van Oort - JORTgeschiedenis' op Youtube. 

Leerdoelen nabespreken

Je kunt de betekenis van de Reform Bill en de Factory Acts voor ondernemers en arbeiders beschrijven. 

Je kunt de veranderende positie van het Britse Rijk aan het einde van de 19e eeuw beschrijven en verklaren.