H4 4.2. Economie en ruimte in stad en land

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4.2 Economie en ruimte in stad en land

4.2. Als je deze paragraaf hebt bestudeerd

• kun je de fasen van ontwikkeling beschrijven van de stedelijke economie sinds de middeleeuwen.
  
• kun je verklaren waarom de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
  
• kun je voorbeelden geven van ontwikkelingen in de stad waaruit blijkt dat de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
  
• kun je beredeneren waarom er ook verliezers zijn in de kennis- en creatieve economie.
  

Ontwikkeling van de stad in fases

1. middeleeuwen

2. industriële tijd

3. kenniseconomie 

- Kleine, drukke steden vol ambachtslieden.

- Economie draait op handel en ambachten.

- Stank van uitwerpselen en voedselresten.

- Fabrieken en arbeiderswijken ontstaan.

- Steden groeien en worden vervuild.

- Arbeiders leven dicht op elkaar.

https://www.alamy.com/infographic-about-the-city-of-manchester-england-during-the-industrial-revolution-in-the-18th-century-adobe-indesign-indd-4960x8503-image525171138.html

Belevingseconomie

economie waarbij de uitstraling van een product of dienst meer waard is dan de inhoud

- Innovatie en technologie zijn de drijfveren.

- Creatieve economie groeit (marketing, ICT, design).

- Steden worden schoner en aantrekkelijker.

Ontwikkeling bevolking in 2040 t.o.v. 2008

1. Wat zie je?  
2. Is er sprake van een trend, zo ja welke trend? 
3. Wat kan een reden zijn voor de waargenomen trend?
4. Welke conclusie trek je?  
5. Welke vraag heb je nog?

denken - delen - uitwisselen

De demografische groei en krimp in Nederland 

Groeigebieden (Stedelijke gebieden, vooral G30-steden)

• Sinds de jaren 90 is de kenniseconomie gegroeid, wat veel hoogopgeleiden aantrok.
• Steden zoals Amsterdam, Utrecht en Eindhoven trekken innovatieve en creatieve bedrijven aan.
• Door de aanwezigheid van werkgelegenheid, voorzieningen en een levendige omgeving trekken jonge mensen en studenten naar deze steden, wat leidt tot bevolkingsgroei.
• Krimpgebieden (Landelijke regio’s en steden aan de randen van Nederland)

Krimpgebieden (In regio’s zoals Heerlen, Delfzijl en Terneuzen)

•  Jongeren trekken weg voor studie en werk in de grote steden.
• Dit leidt tot een daling van het geboortecijfer en een vergrijzing van de bevolking.
• Minder inwoners betekent minder vraag naar voorzieningen, waardoor winkels, scholen en bedrijven sluiten (drempelwaarde wordt niet gehaald).
• De aantrekkingskracht van steden en de afname van voorzieningen in het landelijk gebied versterken elkaar, waardoor het verschil tussen groeisteden en krimpregio’s steeds groter wordt.

Scienceparks

bedrijventerrein met kennisintensieve bedrijven, die vaak samenwerken met een universiteit (ook: campus)

High tech campus Eindhoven

Utrecht science park grootste in Nederland

De creatieve stad =

Creatieve broedplaatsen

https://www.denieuwehonig.nl/

Honigcomplex Nijmegen

https://dedcr.nl     

Veldwerk in eigen leefomgeving (digitaal)

Ga op zoek naar voorbeelden van de creatieve stad in Delft (en omgeving)

Het landelijk gebied

De kenniseconomie bloeit in steden. Wat merkt het landelijk gebied daarvan? 

- verdozing 

- vergrijzing

- krimp

De verdozing van Nederland

De pakhuizen van de interneteconomie

Kenniseconomie:

Geldbesteding aan kleding, interieur. Maar vooral het gebruik van de hersenen.

Productie en aanvoer van producten elders 

Distributiecentra:

Voornamelijk in het landelijk gebied, Gelderland, Noord-Brabant, Limburg.

Kritiek op distributiecentra:

• Horizonvervuiling
• Flexwerk en Automatisering (nauwelijks toename werkgelegenheid) 

Aan de slag... 

Opdrachten H4.2:   

 

Tijd over?

Zoek met behulp van Chat GPT antwoorden op de leerdoelen van deze paragraaf:

• kun je de fasen van ontwikkeling beschrijven van de stedelijke economie sinds de middeleeuwen.
• kun je verklaren waarom de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
• kun je voorbeelden geven van ontwikkelingen in de stad waaruit blijkt dat de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
• kun je beredeneren waarom er ook verliezers zijn in de kennis- en creatieve economie.

Hoe ziet de stad eruit over 50 jaar?

- Schrijf je voorspelling op een post-it (in tweetallen).