4.2 Economie en ruimte in stad en land

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4.2. Economie en ruimte in stad en land

4.2 Economie en ruimte in stad en land

4.2. Als je deze paragraaf hebt bestudeerd

 kun je de fasen van ontwikkeling beschrijven van de stedelijke economie sinds de middeleeuwen.

 kun je verklaren waarom de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.

 kun je voorbeelden geven van ontwikkelingen in de stad waaruit blijkt dat de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.

 kun je beredeneren waarom er ook verliezers zijn in de kennis- en creatieve economie.

Ontwikkeling van de stad in fases

1. middeleeuwen

2. industriële tijd

3. kenniseconomie 

Middeleeuwse stadseconomie  handel en ambachten.

https://www.alamy.com/infographic-about-the-city-of-manchester-england-during-the-industrial-revolution-in-the-18th-century-adobe-indesign-indd-4960x8503-image525171138.html

Industriële stad  fabrieken, grondstoffen en arbeid.

Kenniseconomie

Kenniseconomie: economie waarin vooral nieuwe technologie en nieuwe producten worden bedacht

Grote kracht van steden = kennis delen via sociale en technologische kennis. 

Stad van nu  kenniseconomie, gebaseerd op hersenkracht en dienstverlening.

Belevingseconomie

economie waarbij de uitstraling van een product of dienst meer waard is dan de inhoud

Op welke manier speelt social media een rol in de huidige kenniseconomie?

Marketing is belangrijk, en steeds vaker gaat dat via gelikte video’s op social media.

De uitstraling van een product of dienst wordt meer waard dan de inhoud. Dit noem je:

een belevingseconomie

Bevolkingsontwikkeling in de vier grote steden

Wat zie je?  Is er sprake van een trend, zo ja welke trend? 

Wat kan een reden zijn voor de waargenomen trend?

Welke conclusie trek je?  Welke vraag heb je nog?

• Wat valt je op?
  

• Waar zullen de meeste kennisintensieve bedrijven zich bevinden? 
  

Waarom vind je die kennisbedrijven dicht bij elkaar?

• Profiteren van nabijheid: uitwisseling van goederen, informatie en diensten
  

Waarom vestigen de bedrijven in de zakelijke dienstverlening zich in het centrum van steden?

Zijn klein: minder dan 10 werknemers het gaat vooral om brains met een laptop, die nemen niet veel ruimte in.

Waar vestigen grote bedrijven, zoals banken en verzekeraars of datacenters, zich?

Deze vind je in kantoorgebieden en bedrijventerreinen aan de rand van steden.

De aantrekkelijke stad

• 1975-1990: leegloop 
  
• Na 1990: kenniseconomie zorgt voor een aantrekkelijke stad, meer mensen gaan weer in de stad wonen. 
  

Met name creatieve beroepen: 
Vormgevers, marketeers, ICT, architecten etc. 

Waarom willen steden graag mensen die werken in de creatieve sector ontvangen als inwoners?

Steden willen creatieve mensen

• creatieve mensen hebben vaak een hogere opleiding
  
• geven veel geld uit in de horeca en andere stedelijke voorzieningen
  
• Stad wordt hierdoor aantrekkelijk om te wonen en voor bedrijven om zich te vestigen.
• bevordert werkgelegenheid
  
• belastinginkomsten

Amsterdam en Utrecht

Aan de slag

Huiswerk: 1, 2, 4, 5 en 6

Samenvatting 

Wat gaan we doen?

Kleine terugkoppeling vorige les

Uitleg + aantekeningen

Filmpje

Huiswerk + samenvatting

Lesdoelen

• kun je verklaren waarom de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
  
• kun je voorbeelden geven van ontwikkelingen in de stad waaruit blijkt dat de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
  
• kun je beredeneren waarom er ook verliezers zijn in de kennis- en creatieve economie.

Kenniseconomie

Kenniseconomie: economie waarin vooral nieuwe technologie en nieuwe producten worden bedacht

Grote kracht van steden = kennis delen via sociale en technologische kennis. 

Stad van nu  kenniseconomie, gebaseerd op hersenkracht en dienstverlening.

Belevingseconomie

economie waarbij de uitstraling van een product of dienst meer waard is dan de inhoud

Op welke manier speelt social media een rol in de huidige kenniseconomie?

Marketing is belangrijk, en steeds vaker gaat dat via gelikte video’s op social media.

De uitstraling van een product of dienst wordt meer waard dan de inhoud. Dit noem je:

een belevingseconomie

Steden proberen op twee manieren de creatieve sector aan te trekken:

1. Scienceparks ontwikkelen 
   
2. Goedkope bedrijfsruimte: broedplaatsen 
   

Voorbeelden?

Scienceparks

bedrijventerrein met kennisintensieve bedrijven, die vaak samenwerken met een universiteit (ook: campus)

Innovatieve bedrijven komen vooral voor op twee opvallende locaties, welke?

op scienceparks

op zogenaamde broedplaatsen

Hoe ziet de samenwerking van scienceparken eruit?

Vaak werken de bedrijven nauw samen met de universiteit.

 High tech campus Eindhoven

De creatieve stad =

Creatieve broedplaatsen

Waar kun je de zogenaamde broedplaatsen vinden?

Op oude industrieterreinen of midden in een woonbuurt. 

Amsterdam noord -> burger

NDSM-Werf Amsterdam

Nederlandse Dok en Scheepsbouw maatschappij

Tot ongeveer 2000. Nu broedplaats en hotspot  

Honigcomplex Nijmegen

Het landelijk gebied

De kenniseconomie bloeit in steden. 

Mensen (verdienen en dus) kopen veel

Wat merkt het landelijk gebied daarvan? 

- verdozing 

- vergrijzing

- krimp

Het landelijk gebied

De kenniseconomie bloeit in steden -> Mensen (verdienen en dus) kopen veel

Hierdoor neemt het aantal distributiecentra toe

Landelijk gebied

Distributiecentra vooral op goedkope locaties (in landelijk gebied)

Wat zijn nadelige gevolgen hiervan?

• Verdozing van het landschap
  
• Toename zwaar verkeer
  
• Nauwelijks werkgelegenheid (laagbetaald flexwerk)
  

Lesdoel

• Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je de fasen van ontwikkeling beschrijven van de stedelijke economie sinds de middeleeuwen.
  
• kun je verklaren waarom de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
  
• kun je voorbeelden geven van ontwikkelingen in de stad waaruit blijkt dat de kenniseconomie en de creatieve economie zich vooral in de stad bevinden.
  
• kun je beredeneren waarom er ook verliezers zijn in de kennis- en creatieve economie.

Aan de slag

1, 2, 4, 5 en 6

Samenvatting