3

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Zelfzorg Les 4

Huiswerk gemaakt????

NEE???

3

indeling les:

herhaling vorige week 

zorg bij bedrust complicaties

uitscheiding

Doelen

vandaag kan jij:

vertellen wat pz is en wat eronder valt.

weet jij wat bed complicaties zijn.

wat decubitus is.

hoe je decubitus kan verkomen.

Wat er onder uitscheiding valt.

opbouw lessen:

basiszorg:

elke week wat dieper in de stof

wat komt er allemaal bij kijken?

elke week wat meer kennis.

Persoonlijke verzorging : pz

Persoonlijke verzorging is alles wat je dagelijks doet om jezelf schoon en verzorgd te houden. 

De persoonlijke verzorging is iets intiems, iets wat je meestal alleen doet. Het is een onderdeel van de ADL. 

Het gaat om lichaamsgebonden activiteiten.

Persoonlijke verzorging

Het is belangrijk voor:

• een goede gezondheid --> kleinere kans op infectieziekten;
• de invloed op andere mensen --> sociale contacten;
• het gevoel --> je voelt je vaak opgeknapt en fris na een wasbeurt.

Aandachtspunten

• Houd rekening met de wensen van de cliënt.
• Houd rekening met de gewoonten van de cliënt.
• Ga na welke hulp nodig is;
• Houd rekening met de privacy van de cliënt;

De plaats waar je hulp geeft

• De wensen en mogelijkheden van de cliënt bepalen de plaats waar je hulp geeft. --> Er moeten genoeg hulpmiddelen beschikbaar zijn (douchestoel, steunen, etc.).
  
• Bijv. wastafel, douch/bad, bed.

Verzorgend wassen: wasdoekjes in plaats van waskommen, washandjes en handdoeken.

kort gezegd:

• Werk volgens een plan;
• Stimuleer datgene wat de cliënt zelf kan.
•  Observeer de huid.
• Voorkom dat een cliënt zich bezeert.
• Was je handen.

vragen?

voor morgen praktijk :

verzorgend wassen, gebit verzorging en beginnen we met de uitscheiding

Zorg bij bedrustcomplicaties

6.5 decubitus

Deze factoren bepalen het risico op het krijgen van complicaties...

• mate van bewegen (ouderen bewegen vaak minder, kunnen niet altijd zelf van houding veranderen of zijn van anderen afhankelijk om te bewegen)

decubitus

Decubitus is een plaatselijke beschadiging van de huid en/of wat daaronder zit

• huid (opperhuid, lederhuid)
• onderhuids vet
• spier
• bot

Risicoplekken decubitus

Kijkvragen video

1. Wat is een ander woord voor decubitus?

2. Hoe ontstaat decubitus?

3. Hoe kun je decubitus voorkomen?

 decubitus

Decubitus kent 4 fasen...

• let op: vaak, maar niet altijd, begint decubitus met fase 1

opdracht 

in groepjes

theorie boek vanaf bladzijde 96

vragen?

(Hulp bij) uitscheiding

Uitscheiding

Via je darmen, blaas, huid en longen verlaten afvalstoffen je lichaam. Denk maar aan: poepen, plassen, zweten, scheten laten, overgeven, uitademen. 

Door goed te kijken naar uitscheiding (observeren) kun je veel bijzonderheden zien.

Uitscheidingsproducten

- Urine (mictie)

- Ontlasting (defecatie, feaces)

- Menstruatie 

- Sputum

- Transpiratie

- Braken

 

Uitscheidingsproducten

- Urine: lichaamsvloeistof waarmee afvalstoffen worden uitgescheiden via de urinewegen

- Feces: ook wel ontlasting, defecatie genoemd. 

Observeren urine:

• Geur
  
• Kleur
  
• Hoeveelheid
  
• Frequentie
  
• Helderheid
  
• Manier van urineren

Kleur urine

• Licht geel (helder) - Veel gedronken
  
• Donkere urine - Weinig gedronken
  
• Rode urine - Bloed in de urine
  
• Bruine urine - Oud bloed/ leveraandoening

Hulp bij urineren 

Ontlasting

• Kleur
  
• Geur
  
• Frequentie/ hoe vaak
• Hoeveelheid
  
• Samenstelling
  
• Manier van defeceren
  
• Spontaan verlies ontlasting

Obstipatie 

• Ieder zijn eigen patroon
• Moeite met poepen en minder dan 3 x per week 
• Te lang in de dikke darm 
•  Hoe langer de poep in de dikke darm zit, hoe harder en droger het wordt. 
• Veel moeite en pijn bij lozing

Diarree

• Waterdunne ontlasting 
• Vaak meerdere keren per dag
•  Aandrang  meestal plotseling
•  Ophouden  meestal niet of moeizaam
•  Andere kleur, geur en substantie
• Voorkom uitdroging van de cliënt

Poep en plas quiz: wat zegt uitscheiding over je gezondheid?

Mictie is een ander woord voor ontlasting produceren

1. Juist
2. Onjuist

Waar let je op bij de uitscheiding?

1. de kleur
2. je hoeft niet te kijken
3. doet de huisarts
4. de kleur, hoeveelheid, bloed, structuur.

Zweet en menstruatie zijn ook vormen van uitscheiding

1. waar
2. niet waar

Een ander woord voor feces is?

1. Incontinentie
2. Ontlasting
3. Geelzucht
4. Urine

Wat betekent incontinent zijn?

1. Dat je ontlasting heel hard is
2. Dat je niet kunt plassen
3. Dat je niet kunt poepen en plassen
4. Dat je geen controle hebt over je sluitspieren

Door de kraan te laten lopen moet je plassen

1. Waar
2. Niet waar

Bij diarree gaat er veel vocht verloren. Daarom moet je bij diarree meer vocht innemen dan normaal.

1. Juist
2. Onjuist

Dit gebruik je als de zorgvrager

1. Moet braken
2. Alleen moet urineren
3. Moet urineren en/of defeceren
4. Moet braken, urineren en defeceren

Te lang je urine ophouden kan zorgen voor een blaasontsteking?

1. Waar
2. Niet waar

Dit is een .....?

1. Schuitje
2. Trottoir
3. Urinaal
4. Vaginaal

Wanneer de urine rood/roze is, kan het zijn dat er bloed bij zit

1. Waar
2. Niet waar

Als de zorgvrager moet braken dan pak je een?

1. Bekentje
2. Schuitje
3. Po
4. Urinaal

Huiswerk: 

orientatie module 4, 4.1, 4.2 en 4,3. 

voor morgen: module 2 : vaardigheid wassen zorgvrager op bed, met was doekjes, en aan wastafel

Afsluiting

Afsluiting

Toelichting slide 20

Bespreek met de leerlingen of ze nog weten welke drie manieren je geluid kunt maken met een instrument (blazen, strijken en slaan). 

• Welke nieuwe instrumenten hebben ze leren kennen? 
• Welk instrument vonden ze het mooist? 
• Zouden ze zelf ook een instrument willen spelen?