Onderduiken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

De Tweede Wereldoorlog

De Jodenvervolging

Leerdoelen

Leerdoelen:

• In deze les leer je op welke manier mensen onderdoken.
• In deze les leer je wat daarvoor geregeld moest worden.
• In deze les leer je over Anne Frank en waarom zij zo bekend is geworden. 

Begrippen uit deze les

• Onderduiken
• Getto
• Jodenster
• Distributiebonnen
• Persoonsbewijzen
• Achterhuis
• Anne Frank 

We beginnen met een aantal vragen om te kijken wat jullie van dit onderwerp en de tijd waarin dit allemaal gebeurde weten. 

Wanneer was WO II?

1. 1940-1945
2. 1939-1945
3. 1938-1945
4. 1940-1944

Wie is deze man?

Wat is dit?

Op 2 steden werd een atoombom gegooid. In welk land was dat?

1. China
2. Duitsland
3. Italië
4. Japan

Hoe noemde men de soldaten die samen vochten tegen de Duitsers?

Je zag hier een aanval op de Amerikaanse vloot door de Japanners. Waar was dit?

1. New York
2. Ibiza
3. Florida
4. Pearl Harbour

Kern van de les

Voorgaande vragen waar dus om te kijken wat jullie van verschillende onderdelen van WO II af wisten. 
In deze lessen concentreren we op misschien wel de verschrikkelijkste gebeurtenis in de geschiedenis: de Jodenvervolging.
Deze les gaat vooral over de anti-Joodse maatregelen en onderduiken. 

De Jodenvervolging is bedacht en uitgevoerd door mensen. Sommige mensen hadden daarin een actieve rol als dader, anderen hebben zich verzet. De meeste mensen deden niets. Vóór de Tweede Wereldoorlog was ongeveer 1,5 procent van de Nederlanders joods. Tijdens de bezetting van Nederland werd iedereen met één of meer joodse grootouders het slachtoffer van vervolging.

Jodenvervolging - introductie 1/4

Al enkele maanden na de Duitse bezetting werden in Nederland de eerste anti-joodse maatregelen ingevoerd. Parken, scholen, theaters en zwembaden waren voor joden niet langer toegankelijk. Hierdoor werden joden en de rest van de samenleving uit elkaar gedreven. Door alle verboden was een gewoon leven voor joden niet meer mogelijk.

Jodenvervolging - introductie 2/4

Vanaf april 1941 verschijnen de bordjes "Voor Joden verboden" 

in de Nederlandse steden.

Vanaf mei 1942 moesten joden van zes jaar en ouder zichtbaar een gele ster dragen. Joden werden van de ene op de andere dag ontslagen en werden gedwongen in werkkampen te werken. Hun bezittingen werden afgepakt. Joden werden in goederenwagons naar kampen gedeporteerd waar de meesten werden vermoord.

Jodenvervolging - introductie 3/4

Vanaf mei 1942 zijn Joden verplicht om een Jodenster te dragen.

Getto

Tijdens de bezettingsperiode stellen de nazi’s in heel Europa Joodse wijken en getto’s in. Dit zijn buurten of kleine steden waar alle Joden verplicht moeten wonen en leven onder vaak erbarmelijke omstandigheden. Zonder toestemming mogen ze de wijken en getto’s niet verlaten. Dit maakt het voor de Duitsers makkelijk om de Joden samen te drijven en naar de kampen af te voeren. Bovendien werden zij zo stapsgewijs aan het zicht van andere Nederlanders onttrokken.

• Een ander probleem in de getto's was de beperkte hoeveelheid voedsel.
• Veel mensen stierven aan ondervoeding

• In de getto's was het leven zwaar: 
• Er was te weinig woonruimte voor de duizenden joden die er moesten leven.

Wat zie je hieronder?

1. Gedwongen ontslag uit overheidsdienst
2. Bioscopen verboden voor joden
3. Registratieplicht voor joden
4. Joodse buurt in Amsterdam wordt afgezet
5. Joodse artsen ongewenst
6. Joden worden geweerd uit het openbare leven
7. Joden moeten eigendommen inleveren
8. Joodse kinderen moeten naar aparte scholen
9. Joden worden steeds verder uitgesloten
10. Invoering van de Jodenster
11. Joden krijgen oproep voor ‘werkverruiming’
12. Joden worden opgepakt en gevangengezet
13. Joden worden weggevoerd en vermoord

Waarom gingen mensen onderduiken?

Pak je vragenblad erbij. 

Video onderduiken in nederland

Onderduiken

• Onderduiken om je te verbergen zodat je niet wordt opgepakt door de politie of Duitsers. 
• Dit zijn niet alleen Joden, maar iedereen die het risico loopt opgepakt te worden: studenten, mannen, verzetsstrijders enz. 
• Op het hoogtepunt zijn er alleen al in Nederland ruim 350.000 mensen ondergedoken

Welke risico's waren er voor onderduikers en de gastgezinnen?

Onder de vloer

Onder de vloer

Dierentuin

Achter de muur of een kast

Op zolder

De bekendste onderduiker was Anne Frank. Zij zat verstopt in het ....

Wat weet je al
over Anne Frank?

Leg uit waarom Anne Frank met haar familie moest onderduiken.

In een nieuwe youtube serie schrijft Anne niet in haar dagboek, maar vlogt ze vanuit het achterhuis.

De hele serie is gebaseerd op de teksten uit het dagboek van 

Anne Frank. Het verhaal is echt, de camera niet.

Anne noemde haar dagboek Kitty

In welk jaar dook
Anne Frank onder?

1. 1940
2. 1941
3. 1942
4. 1943

Je gaat nu kijken naar de eerste aflevering van de vlog van Anne Frank

Op de volgende slide ga je kijken naar de eerste vlog van 

Anne Frank

Welke joodse maatregelen noemt Anne in haar vlog?

Anne Frank schreef elke dag in haar dagboek. Ze schrijft bijvoorbeeld dat zij zich vaak verveelt. Wat kun je doen als je onderduiker bent? En wat kun je niet doen? 

Dit kun je wel doen als onderduiker

Dit kun je niet doen als onderduiker

buiten spelen

naar school gaan

fluisteren

lezen

schrijven

hard praten

boodschappen doen

uitslapen

Het 'achterhuis' is…

1 De titel van een boek, dat het dagboek van Anne Frank bevat.
2 De plek waar veel joden werden opgevangen, voor ze naar Polen gedeporteerd werden.
3 Een huis in Amsterdam, dat achter het kantoor van Otto Frank zat

1. Alleen 1 en 3 zijn juist.
2. 1, 2 en 3 zijn juist.
3. Alleen 2 en 3 zijn juist.
4. Alleen 1 en 2 zijn juist

Waarom is het goed dat we het verhaal van Anne Frank blijven herinneren?

Op deze site kan je een kijkje nemen in het achterhuis

https://www.annefrank.org/nl/anne-frank/het-achterhuis/overloop/

Schrijf 3 dingen op die je
deze les hebt geleerd.

Opdracht

Maak de woordzoeker.

Je vindt hierin alle belangrijke woorden uit deze les. 
Je doet dit in tweetallen. 
Wie een woord heeft gevonden mag deze doorstrepen, vertel daarbij aan de ander wat het woord betekent. Degene die aan het einde de meeste woorden heeft gevonden wint!