Lessenreeks vestingstad Gorinchem

Lessenreeks vestingstad Gorinchem

Tim Kersbergen, Anne-Floor Klippelaar, Lola Rolefes
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

In deze les zitten 33 slides, met interactieve quiz en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Lessenreeks vestingstad Gorinchem

Tim Kersbergen, Anne-Floor Klippelaar, Lola Rolefes

Slide 1 - Tekstslide

Inhoud
Les 1: Geschiedenis van Gorinchem

Les 2: Op pad in Gorinchem

Les 3: Aan de slag met de eindopdracht

Slide 2 - Tekstslide

Les 1 : Geschiedenis van Gorinchem
Leerdoel: De ontwikkeling van Gorinchem van een nederzetting naar een vestingstad beschrijven.

Slide 3 - Tekstslide

Wat weet je al over de geschiedenis van Gorinchem?

Slide 4 - Woordweb

Gorinchem: een vestingstad
Wat is een vestingstad?
Steden die van de 15e tot de 18e eeuw werden versterkt met muren, wallen, bastions en andere verdedigingswerken.

Wat zijn bastions?

Slide 5 - Tekstslide

Terug naar het beging:
De oorsprong en naam van Gorinchem

  • Een stad en gemeente in Zuid-Holland 
  • Vestingstad
  • 10e/11e eeuw 

Slide 6 - Tekstslide

De familie Van Arkel
1250: De heerlijkheid Wolferen, waaronder het plaatsje Gorinchem, komt in het bezit van het geslacht Van Arkel. 

1382: Gorinchem krijgt stadsrechten van Otto van Arkel. 

Slide 7 - Tekstslide

De ontwikkeling van markten en gilden
Gorinchem groeide en handel en ambacht werden belangrijk. De boeren brachten hun producten naar de Gorcumse markt. Die producten werden verkocht of geruild voor goederen die de ambachtslieden uit de stad aanboden.

Gilden: Organisaties van ambachtslieden die de handel en nijverheid in Gorinchem reguleerden.

Slide 8 - Tekstslide

De Gildenwijk in Gorinchem

Slide 9 - Tekstslide

De Lingenhaven in Gorinchem

Slide 10 - Tekstslide

De Arkelse Oorlogen (1401-1412)
Gorinchem lag tussen het hertogdom Gelre en de graafschap Holland.

Ze wilden allebei Gorinchem hebben, waardoor de Arkelse Oorlogen begon. 

De graafschap Holland won en kreeg Gorinchem. 

Slide 11 - Tekstslide

De Martelaren van Gorcum
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd Gorinchem door de Watergeuzen veroverd.

19 priesters en broeders werden door de Watergeuzen vermoord.

Veel kerken, kloosters en kapellen werden vernield door de nieuwe protestantse machthebbers.

Slide 12 - Tekstslide

De nieuwe vestingwerken
Vestingwerken: Verdedigingswerken rondom Gorinchem, aangelegd om de stad te beschermen tegen vijandelijke aanvallen.

Tussen 1584 en 1642: Gorinchem krijgt nieuwe vestingwerken en had nu een vestingwal met elf bastions en vier poorten.

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

De Hollandse Waterlinie
Een belangrijke verdedigingslinie uit de Nederlandse geschiedenis. 

De waterlinie beschermde een groot deel van Holland en de stad Utrecht. 

De waterlinie is in gebruik geweest van 1870 tot 1945.

Slide 15 - Tekstslide

De Tweede Wereldoorlog en de naoorlogse periode
Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945)
  •  Er vielen enkele bommen op de stad. 
  • Veel arbeiders uit Gorinchem in Duitsland gaan werken. 
  • 140 joodse bewoners in Gorinchem werden opgepakt. 

Na de oorlog zijn er veel nieuwe huizen in Gorinchem gebouwd.
Gorinchem heeft 37.000 inwoners.

Slide 16 - Tekstslide

Aan de slag!
Wat: onderzoek de historische gebouwen in Gorinchem
Hoe: in groepjes van twee/drie leerlingen
Hulp: internet
Tijd: 15 minuten, daarna gaan we het nabespreken 

Klaar? Als alle vragen beantwoord zijn, zoek dan op waar jullie historische gebouw in Gorinchem ligt.

Slide 17 - Tekstslide

Wat heb je geleerd?

Slide 18 - Tekstslide

Les 2: Op pad in Gorinchem

Slide 19 - Tekstslide

De eindopdracht
Opdracht van de gemeente: herinrichten van een bastion en een plan voor de hele vesting

Er zijn drie casussen waaraan jullie kunnen werken.
Je kiest met je groepje één van de drie casussen.

Slide 20 - Tekstslide

De casussen
Casus 1: Speelbastion
Casus 2: Historische bastion
Casus 3: Groen, groener, groenste stad van Nederland

Slide 21 - Tekstslide

Casus 1 - speelbastion X
Bastion X is verouderd en
moet daarom worden herbouwd!
Speelgebied en de geschiedenis
van Gorinchem komen samen.

Slide 22 - Tekstslide

Casus 2 - historische bastion IV
Verleden, heden en toekomst komen hier samen!
Maar hoe is dat te zien?
Er moet een nieuwe inrichting komen met aandacht voor de geschiedenis en beleving.

Slide 23 - Tekstslide

Casus 3 - een groene stad
Gorinchem is één van de groenste steden van Nederland. 
Maar toch is daar weinig van terug te zien binnen de vesting. De vesting is daarom aan vergroening toe!

Slide 24 - Tekstslide

Planning
9:00 - 9:30
Uitleg opdracht op school
9:45
De groepjes gaan richting de stad
10:00 - 12:00
Opdracht in de stad
12:00 - 12:15
IJsje eten in de stad

Slide 25 - Tekstslide

Naar buiten
- Elk groepje krijgt een boekje met opdrachten, lees deze eerst 
- We verzamelen bij de Dalempoort
- In groepjes van vier maak je een wandeling over de vesting
- Tijdens de wandeling gaan jullie de vragen in het boekje beantwoorden
- Als jullie klaar zijn, kom je weer naar de Dalempoort

Slide 26 - Tekstslide

Les 3: Aan de eindopdracht

Slide 27 - Tekstslide

De eindopdracht
Opdracht van de gemeente: herinrichten van een bastion en een plan voor de hele vesting

Er zijn drie casussen waaraan jullie kunnen werken.
Je kiest met je groepje één van de drie casussen.

Slide 28 - Tekstslide

De casussen
Casus 1: Speelbastion
Casus 2: Historische bastion
Casus 3: Groen, groener, groenste stad van Nederland

Slide 29 - Tekstslide

Casus 1 - speelbastion X
Bastion X is verouderd en
moet daarom worden herbouwd!
Speelgebied en de geschiedenis
van Gorinchem komen samen.

Slide 30 - Tekstslide

Casus 2 - historische bastion IV
Verleden, heden en toekomst komen hier samen!
Maar hoe is dat te zien?
Er moet een nieuwe inrichting komen met aandacht voor de geschiedenis en beleving.

Slide 31 - Tekstslide

Casus 3 - een groene stad
Gorinchem is één van de groenste steden van Nederland. 
Maar toch is daar weinig van terug te zien binnen de vesting. De vesting is daarom aan vergroening toe!

Slide 32 - Tekstslide

Aan de slag!
  • Jullie gaan nu aan de slag met de casus en het ontwerpen van een nieuwe bastion.
  • Jullie ontwerp van de bastion leveren jullie volgende week in!

Slide 33 - Tekstslide