Taalverzorging

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemorgen klas 3A

Vandaag...

- Herhaling theorie Lezen h2

- Taalverzorging H2

 Huiswerk Taalverzorging: formuleren en spelling

Leerdoelen:

- Ik kan voegwoorden gebruiken om samengestelde zinnen te maken

Lezen

Tekstdoel en publiek

DOEL van een tekst

- De schrijver wil bij de lezer iets bereiken, daarom heeft een tekst een DOEL

DOEL:

De schrijver wil dat je iets te weten komt

Antwoord

Informeren

DOEL:

De schrijver wil zijn mening geven

Antwoord

Overtuigen

DOEL:

De schrijver wil dat je iets NIET doet

Antwoord

Waarschuwen

DOEL:

De schrijver wil dat je iets WEL gaat doen

Antwoord

Activeren

DOEL:

De schrijver wil uitleggen hoe je iets moet doen

Antwoord

Instrueren

DOEL:

De schrijver wil je raad geven

Antwoord

Adviseren

DOEL:

De schrijver wil je vermaken

Antwoord

Amuseren

Lees de tekst (tekst vergroten) 

Wat is de bron van de tekst?

Wat is het onderwerp van de tekst?

Voor welk publiek is deze tekst geschikt?

1. Voor jongeren van 10-12 jaar
2. Voor jongeren van 14-16 jaar
3. Voor volwassen
4. Voor mensen die van surfen houden

Noteer een eigentijds woord uit de tekst

Hoe wordt de lezer aangesproken?

1. Met 'je'
2. Met 'u'

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemorgen klas 3A

Vandaag...

- Herhaling theorie Lezen h2

- Taalverzorging H2

 Huiswerk Taalverzorging: formuleren en spelling

Leerdoelen:

- Ik kan voegwoorden gebruiken om samengestelde zinnen te maken

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Zinnen met één persoonsvorm noem je enkelvoudige zinnen.

Zinnen met meerdere persoonsvormen heten samengestelde zinnen.

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

De poes miauwt. 
+
Ze heeft honger.
= 
De poes miauwt, want ze heeft honger

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Ik ga naar school
+
Ik heb geen zin in school
= 
Ik ga naar school, maar ik heb geen zin in school.

Voorbeeld

De kater miauwt
Hij heeft honger.
De brokjes zijn op.

De kater miauwt, want hij heeft honger en de brokjes zijn op.

Persoonsvorm: tijdsproef 

De kater | miauwt,|| want hij | heeft | honger|| en |de brokjes |zijn| op.

Hoofdzin vs. bijzin

Het belangrijkste deel van een samengestelde zin heet de hoofdzin. Dit deel kun je niet zomaar weglaten.

Het andere deel heet de bijzin. Als je de bijzin weglaat, houd je een complete zin over.

HOOFDZIN

onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar.

Bo zoekt haar paraplu,

              

BIJZIN

onderwerp en persoonsvorm staan niet naast elkaar.

omdat het hard regent.

                 

*je kunt het woordje 'niet' tussen de pv en het ow plaatsen

Mijn buurman gaat altijd om 8:00u weg van huis, omdat hij anders te laat komt op zijn werk.

Ik lees het liefst een boek en mijn man kijkt het liefst een film.

Hij zei dat hij meer
dan drie uur getennist had.

Dit is een ...

1. enkelvoudige zin.
2. samengestelde zin.

Het verstand komt met de jaren.

Dit is een ...

1. enkelvoudige zin.
2. samengestelde zin.

Heb jij weleens een pepermunt in een fles cola gedaan?

Dit is een ...

1. samengestelde zin.
2. enkelvoudige zin.

Als je dat liever niet doet, hoor ik het wel.

Dit is een ...

1. enkelvoudige zin.
2. samengestelde zin.

HOOFDZIN

- Belangrijkste zin

- Persoonsvorm en onderwerp staan naast elkaar

- Je kunt er niks tussen zetten. 

Ik heb mijn huiswerk niet gemaakt, omdat ik aan het Netflixen was. 
pv = heb, ond = ik

Ik niet heb mijn huiswerk niet gemaakt --> KAN NIET
Dus -> Hoofdzin 

BIJZIN

- Kun je vervangen door één woord of helemaal weglaten.

- Persoonsvorm en onderwerp staan niet naast elkaar óf je kunt er iets tussen zetten. 

Omdat ik aan het Netflixen was, heb ik mijn huiswerk niet gemaakt.
pv = was, ond = ik

Persoonsvorm en onderwerp staan niet naast elkaar, dus bijzin.

Tim pakt limonade, omdat hij dorst heeft.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. bijzin + hoofdzin
3. hoofdzin + bijzin
4. enkelvoudige zin

Terwijl moeder het beslag maakt, zet Evi de oven aan.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. bijzin + hoofdzin
3. hoofdzin + bijzin
4. enkelvoudige zin

De oude man zit op de kruk, omdat hij moe is.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. bijzin + hoofdzin
3. hoofdzin + bijzin
4. enkelvoudige zin

In welke tijd staat de samengestelde zin?

1) Gisteren (zijn) het belachelijk koud, dus (blijven) ik lekker thuis.

1. tt + tt
2. tt + vt
3. vt + tt
4. vt + vt

Hoe schrijf je de persoonsvormen?
1) Gisteren (zijn) het belachelijk koud, dus (blijven) ik lekker thuis.

In welke tijd staat de samengestelde zin?

2) De meisjes (rennen) vorige week naar school en afgelopen weekend (fietsen) ze naar hun werk.

1. tt + tt
2. tt + vt
3. vt + tt
4. vt + vt

Hoe schrijf je de persoonsvormen?
2) De meisjes (rennen) vorige week naar school en afgelopen weekend (fietsen) ze naar hun werk.

In welke tijd staat de samengestelde zin?

3) Het (worden) nu echt prachtig in het nieuwe huis, want gisteren (zetten) de keukenmonteur het keukenblok erin.

1. tt + tt
2. tt + vt
3. vt + tt
4. vt + vt

Hoe schrijf je de persoonsvormen?
3) Het (worden) nu echt prachtig in het nieuwe huis, want gisteren (zetten) de keukenmonteur het keukenblok erin.

En nu...

Deze week maak je:

Hoofdstuk 2 Taalverzorging:

- Formuleren: samengestelde zinnen

- Spelling: persoonsvorm in een samengestelde zin