paragraaf 2b"online

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

De industriële samenleving 

van Nederland

Paragraaf 3: Wat veranderde in de positie van arbeiders en vrouwen

Film

Kijken van Amsterdam Kolere stad

Maken van de opdrachten in classroom. Aan het einde inleveren

Na de film volg je deze les zelfstandig (link staat in classroom)

Leerdoel

• Aan het einde van de les kun je vertellen wat arbeiders deden om hun positie te verbeteren
• Je kunt uitleggen door welke nieuwe wetten de situatie van de arbeiders eind 19e eeuw sterk verbeterde.

Herhaling paragraaf 2a

Maak de zin kloppend
Rond 1880 mochten alle/ rijke mannen stemmen

1. alle
2. rijke mannen

Maak de zin kloppend
Daardoor hadden liberalen/socialisten/confessionelen

1. liberalen
2. socialisten
3. confessionelen

Maak de zin kloppend
De meeste mensen mochten niet stemmen dus was Nederland wel/geen democratie

1. wel
2. geen

geloof is het uitgangspunt

zoveel mogelijk vrijheid

Geld en bezit eerlijker verdelen

Confessionelen

Liberalen

socialisten

Arbeiders wilden dat werktijden zouden worden vastgelegd in een wet. Ze eisten een werkdag van acht uur voor alle arbeiders. Waarom wilden arbeiders dat dit in een wet werd vastgelegd?

Arbeiders wilden dat werktijden zouden worden vastgelegd in een wet. Ze eisten een werkdag van acht uur voor alle arbeiders. Wie waren er tegen zo'n wet. Liberalen of socialisten. Leg je antwoord uit.

Arbeiders wilden dat werktijden zouden worden vastgelegd in een wet. Ze eisten een werkdag van acht uur voor alle arbeiders. Onder de confessionelen waren er voor- en tegenstanders van zo'n wet. Wat is daarvoor een verklaring?

1. De confessionelen kwamen alleen op voor gelovige
2. De confessionele kwamen alleen op voor de rijken
3. Onder de confessionelen waren arbeiders en rijken fabrikanten
4. Onder de confessionelen waren liberalen en socialisten

Volgende stap

* Lezen van paragraaf 2b: blz 62

* aantekening paragraaf 2b

Uitleg paragraaf 2b

* aantekening paragraaf 2

* Wat heb je nodig: aantekening paragraaf 2

Protesten en onrust

Liberalen besloten wetten in te voeren omdat:

• arbeiders zelf werkomstandigheden niet konden verbeteren
• angst voor onrust

Sociale wetten

wetten die de leef- en arbeidsomstandigheden verbeteren.

Dit is vooral belangrijk voor de arme arbeiders.

Langzaam verbetering

Eerste sociale wetten vanaf 1874: Kinderwetje van Van Houten
1889: Arbeidswet (kinderen tot 16 + vrouwen mogen niet langer langer dan 11 uur werken. Vanaf 1919 niet langer dan 8 uur. 
1901:

• Leerplichtwet
• Woningwet
• Ongevallenwet

1917: Algemeen Kiesrecht voor mannen

1919: Algemeen kiesrecht voor vrouwen + Ouderdomswet 

Afronding

Wat hoort bij de socialisten

1. gelijkheid
2. protestanten
3. gematigd
4. liberaal

Wat hoort niet bij de confessionelen?

1. Rooms-katholieken
2. gematigd
3. Protestanten
4. staken

Wat hoort niet bij de liberalen

1. vrijheid
2. fabrikanten
3. gelijkheid
4. rijke burgers

Waar of niet waar
Een radicale oplossing om tot betere arbeidsomstandigheden te komen is staken

1. waar
2. niet waar

Arbeiders woonden in kleine huisjes waar het soms smerig was en ziektes uitbraken. Dit is een voorbeeld van arbeidsomstandigheden

1. waar
2. niet waar

Welke groep kwam op voor de belangen van de arbeiders

1. liberalen
2. rooms-katholieken
3. protestanten
4. socialisten

Wat is het doel van een sociale wet?

Sociale wetten

wetten die de leef- en arbeidsomstandigheden verbeteren.

Dit is vooral belangrijk voor de arme arbeiders.

Noem een paar voorbeelden van sociale wetten

Langzaam verbetering

Eerste sociale wetten vanaf 1874: Kinderwetje van Van Houten
1889: Arbeidswet (kinderen tot 16 + vrouwen mogen niet langer langer dan 11 uur werken.

1901:

• Leerplichtwet
• Woningwet
• Ongevallenwet

1917: Algemeen Kiesrecht voor mannen

1919: Algemeen kiesrecht voor vrouwen + Ouderdomswet 

• 1930: ziektewet

huiswerk:

geen