Tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen vandaag?

• 10 minuten lezen
• LessonUp opstarten
• Terugblik vorige les
• Tekstverbanden en signaalwoorden 
• Aan de slag 

Leerdoelen

Ik weet wat tekstverbanden zijn en welke dit zijn. 

Ik weet elke signaalwoorden bij het tekstverband horen. 

Signaalwoorden

In teksten staan vaak woorden als later, terwijl, maar, toch. Deze woorden noemen we signaalwoorden. Ze geven aan op welke manier woorden, zinnen en alinea's in een tekst met elkaar te maken hebben. 

Wat hebben jullie de vorige les gedaan?

Signaalwoorden

Tekstverband

De samenhang in een tekst heeft het tekstverband. Je kunt een tekst beter begrijpen als je let op tekstverbanden. 

4 soorten verbanden

Tegenstellend: een tegenstellend verband geeft aan dat zaken worden genoemd die elkaars tegenovergestelde zijn. 

Voorbeeldzin: Walrussen leven rond de Noordpool, maar kort geleden werd er een exemplaar op een zandplaat in de Waddenzee gespot. 

Welke signaalwoorden kun je bedenken die horen bij het tekstverband tegenstellend?

Chronologisch: een chronologisch verband herken je onder andere aan jaartallen.

Voorbeeldzin: Roomijs maak je zo: Breng eerst volle melk aan de kook. Klop er daarna eidooiers en suiker doorheen. Laat vervolgens het mengsel afkoelen en roer er slagroom door. Laat het uiteindelijk stijf worden in de vriezer. 

Wat zijn de signaalwoorden in deze zin? Roomijs maak je zo: Breng eerst volle melk aan de kook. Klop er daarna eidooiers en suiker doorheen. Laat vervolgens het mengsel afkoelen en roer er slagroom door. Laat het uiteindelijk stijf worden in de vriezer.

Opsommend: een opsomming herken je onder andere aan deze signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, om te beginnen, ook, en, daarnaast, verder, ten slotte. Je kunt een opsomming ook herkennen aan een dubbele punt (:), liggen streepjes (-), getallen (1,2,3)

Maak een zin met een signaalwoord genoemd uit de vorige slide

Toelichtend: een toelichtend verband herken je onder andere aan deze signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, op deze manier, als, zoals, denk aan, neem nou, neem bijvoorbeeld. 

Voorbeeldzin: er zijn verschillende vakmensen bij het maken van een game betrokken, zoals tekenaars, programmeurs en geluidstechnici. 

Is in deze zin het signaalwoord juist gebruikt? Sommige dieren zijn erg slim, zo kunnen dolfijnen complexe opdrachten uitvoeren."

1. Ja
2. Nee

Maken opdracht 1 t/m 4 blz. 22 t/m 24

Geen huiswerk

Welke tekstverbanden zijn er? Geef bij ieder tekstverband één signaalwoord.
Leerdoel: Ik weet wat tekstverbanden zijn en welke dit zijn.
Leerdoel: Ik weet elke signaalwoorden bij het tekstverband horen.