Aandachtscoach deelt haar beste adviezen

• NT2
• Hoger onderwijs

‘De onderliggende vraag is: wat maakt dat je dat niét zou durven?’: aandachtscoach deelt haar beste adviezen

Vrij naar: demorgen.be (oktober 2021)

Deze les bevat zelfgemaakte oefeningen bij het interview met Barbara van der Steen.

NT2 Vantage Schriftelijk - thema Stress

Bron: https://www.demorgen.be/beter-leven/de-onderliggende-vraag-is-wat-maakt-dat-je-dat-niet-zou-durven-aandachtscoach-deelt-haar-beste-adviezen~bfddc9ad/

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Met een Nederlandse no-nonsenseattitude pur sang adviseert Barbara van der Steen niet alleen bedrijven en organisaties bij veranderingen op het werk, ze doceert ook aan The School of Life in Amsterdam, waar ze workshops en (online-)lezingen geeft voor al wie behoefte heeft aan meer focus in het leven. Samen met haar collega Aart Goedhart schreef ze er ook een boek over – Eindelijk rust in je hoofd – met veertig manieren om onze aandacht te verscherpen en te verdiepen. Van der Steen: “Word zelf het rustpunt in de waan van jouw dag, daar draait het om. Neem zélf de regie in weer handen.”

Althans= 'het is te zeggen' (om een eerdere uitspraak te nuanceren). Kan je nog een zin maken met "althans"?

zelf

Ik zal het zelf wel doen. (= jij moet het niet doen)
Mijn dochter kan zich al zelf aankleden (= ze heeft geen hulp nodig)

zelfs

(het is anders dan je denkt/ ‘boven verwachting)

Ze werkt aan de universiteit en ze is er zelfs professor geworden.
Zelfs in de winter heeft hij het warm.

Ik bak altijd ... brood.

1. zelf
2. zelfs

... op zondag bak ik brood.

1. zelf
2. zelfs

Ik slaap nooit uit, ... niet in het weekend.

1. zelf
2. zelfs

Heb je het hem ...gevraagd?

1. zelf
2. zelfs

De koning ... kwam ter plaatse.

1. zelf
2. zelfs

Welke leenwoorden vind je in dit eerste deel terug? Ken je er nog?

Wat is 'aandacht verscherpen' en 'verdiepen'?

de waan van de dag =

Daar draait het om.

1. Dat moet je omkeren.
2. Dat is belangrijk.

Signaalwoorden invullen

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

We leven niet, we worden te veel geleefd: is het dat wat u bedoelt?
“We worden van bij het opstaan tot we in slaap vallen bevraagd, geprikkeld en afgeleid. Dat is zo in het verkeer, of in een drukke vergadering, maar evengoed als je alleen achter je bureau zit of een gezellig etentje met vrienden hebt. Telkens weer zijn er allerlei prikkels die vechten om onze aandacht: ‘Zie mij, hoor mij, voel mij!’ En zo multitasken we maar een eind weg.

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

“Alleen, het is een grote misvatting dat multitasken ons vooruithelpt. Meer nog, het is zelfs eerder een stap achteruit. Zie het als een aandachtstechniek die onmisbaar was voor onze voorouders, die het in de wildernis moesten zien te redden. Maar die hyperaandacht is op de lange termijn erg destructief, en hangt sterk samen met burn-out en depressie. Komt daarbij: eigenlijk kunnen we ook helemaal niet multitasken, of toch niet goed.”

Wacht, zegt u nu dat ook vrouwen niet kunnen multitasken? Ik heb anders wel het idee dat ik niks anders doe.
“Om maar even kort te gaan: nee, je kunt het niet. Ook niet als vrouw.” (lachje)

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Dat moet u toch even uitleggen.

“Stel: je organiseert thuis een etentje. De pannen staan op het vuur – die links moet nog acht minuten op het vuur, die in het midden twaalf, en de couscous is al gaar. Intussen stop je nog de vis in de oven. ‘Hoelang moet dat nu ook alweer?’

Ha, gezellig, in de woonkamer is het gesprek al lekker op gang gekomen. Je doet even mee, wisselt een paar woorden. Ineens krijg je een whatsappje binnen van een vriend, snel even antwoorden. Je dekt de tafel. En o ja, de muziek moet nog op. Dan komt er een spoedmailtje binnen van je projectmanager: oké, we zitten nog niet aan tafel, dat kan nog wel even. Ha, en mag die vis er nu al uit?

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

“Het ding is: alles waar je op dat moment mee bezig bent, krijgt even kort jouw aandacht en jij denkt: ik doe dit wel even snel. Alleen, niks is minder waar. Wij, mensen, kunnen simpelweg geen twee dingen tegelijk doen waarbij we actief moeten nadenken, zonder kwaliteitsverlies. En toch zie je overal mensen die het wel proberen.”

Leg uit of geef een synoniem

1.    afgeleid
2.    de misvatting
3.    het ergens zien te redden
4.    om kort te gaan
5.    Stel: je organiseert thuis een etentje.
6.    Het gesprek is lekker op gang
7.    Woorden wisselen
8.    Een spoedmailtje
9.    Niks is minder waar

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

“We pakken het totaal verkeerd aan?
“Kijk, we leven in een versnelde tijd, zeker met al die sociale media en technologieën. En wat doen we? We streven met z’n allen naar meer controle, meer actie. Terwijl het veel meer zou moeten gaan over de keuzes die we maken, over hoe we weer voeling krijgen met onze aandacht. Want wát je allemaal doet – je job, je gezin, je relaties – is natuurlijk heel betekenisvol. Maar hoé je dat allemaal doet, dat is helemaal aan jou. Onderzoek dat maar eens bij jezelf als je vaak gejaagd of moe bent: hoe kan het anders? Wat doet, bijvoorbeeld, aandachtig koken met jou?”

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Aandachtig koken, wat moeten we ons daarbij voorstellen?

“Je moet weten: als je het gevoel hebt dat je heel veel moet doen op een dag, dan is het juist interessant om al je taken met meer aandacht te doen. Dan voelt het niet als ‘veel’. Dan loop je niet voortdurend te denken aan die mail die je nog moet versturen, of de kinderen die je tijdig in bed moet krijgen.

“Vergelijk het met topsporters die zichzelf aanleren om zich maar op één ding te focussen: wat is nú mijn taak? Is dat koken, leg die telefoon dan aan de kant en laat de kinderen helpen of hun eigen ding doen. De wortels schrapen, een stukje proeven: je zult zien dat je dat allemaal veel bewuster doet. Plus: dat je er meer voldoening uit haalt. Voor velen kan dat al meer rust geven, precies omdat je zo zelf de regie neemt over hoe je het doet.”

Leg uit of geef een synoniem

1.    Je bent vaak gejaagd of moe.
2.    Voortdurend
3.    Tijdig
4.    Laat de kinderen hun eigen ding doen.
5.    De wortels schrapen
6.    Ergens voldoening uithalen

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Klinkt mooi. Maar wat als je ’s ochtends nog maar wakker wordt, en je ziet die hele to-dolijst al voor je? Hoe houd je dan het hoofd koel?
“Velen onder ons staan ’s ochtends al heel snel op actief. Ze willen meteen productief zijn, zich nuttig maken. En het helpt ook niet als je al meteen bij het ontwaken je telefoon aanzet. Betrap je jezelf erop dat je al tussen de boterhammen met choco door mails zit te versturen? Wacht dan eens om die smartphone aan te zetten tot na het ontbijt, en kijk dan pas welke mails of to do’s er binnenkomen.”

Waarop betrappen sommige mensen zichzelf?

Wat doe jij meteen bij het ontwaken?

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Niks zo slopend als die ochtendrush met onze kinderen. Kan volle aandacht ons helpen, in die gejaagdheid?

“Absoluut. Met die volle aandacht zal je ook sneller merken waar je kind nood aan heeft, of het er al dan niet wat pips uitziet vandaag. Plus, je hebt ook gewoon meer plezier samen. Echte aandacht geeft je ook de kans om speels om te gaan met het ontbijt, in plaats van je kinderen gestrest af te jakkeren dat jullie tijdig moeten vertrekken.

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Zo kun je, bijvoorbeeld, een routine inbouwen waarbij je elke ochtend eens polst waar ze zich vandaag op verheugen, of wat ze juist spannend vinden. Zo verrijk je veel meer die gesprekken aan tafel, kom je meer over hen te weten, en kun je weer meer voor elkaar betekenen, weg van al dat praktische gedoe. Want precies door die versnipperde aandacht hebben velen nu het gevoel dat ze die betekenisvolle gesprekken missen. 

“En oké, je zult je kinderen nog altijd achter de veren zitten om nú hun boterhammen op te eten en hun schoenen aan te doen. Maar probeer die ochtendrush eens een andere wending te geven, en bekijk hoe het voor jou uitpakt.”

afjagen

aflopen

gefragmenteerd

waardevoller maken

uitkijken naar

een andere draai

informeren

er ziekjes uitzien

heel vermoeiend

slopend

er pips uitzien

achter de veren zitten

polsen naar

zich verheugen op

verrijken

versnipperd

uitpakken

een andere wending

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Bij het woord ‘aandacht’ denken we tegenwoordig nogal snel aan yoga, mindfulness, zelfzorg. Wat betekent het voor u?
“Velen denken: als ik één keer per week mijn yogamatje uitrol, dan leid ik een aandachtig leven. Maar dat is natuurlijk niet zo. Yoga en sport kunnen dat mee voeden, dat wel. Maar voor mij zit aandacht veel meer in die alledaagse momenten: je aandacht erbij houden terwijl je de aardappelen schilt, terwijl je bij je kind bent, of terwijl je in een Zoom-interview zit. Het draait meer om een groter zelfbewustzijn kweken, vertrekkende vanuit ons hoofd.”

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Hoe kunnen we ons zelfbewustzijn aanscherpen?
“Je kunt bijvoorbeeld eens proberen om een alarm in te stellen op je telefoon voor de kritieke momenten van de dag. Om 7u30 voor het ontbijt, om 11 uur voor die vergadering, om 18 uur bij het koken. Gaat het alarm af, sta er dan even bij stil waar je aandacht op dat moment zit. Is die gericht op wat je aan het doen bent?”

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

En zo kunnen we onze aandacht trainen, net zoals we dat met onze spieren doen?
(knikt) “Als je jezelf traint om je aandacht specifiek ergens op te richten, dan wordt dat ook een sterke ‘spier’. In je brein zullen er nieuwe verbindingen ontstaan, zodat je in veertig dagen tijd al een nieuwe gewoonte of routine zult opbouwen. Het kan zijn dat je dan minder chaos ervaart, meer rust vindt in je hoofd.

1. Aardappelen schillen kan effectiever rust brengen dan aan yoga doen.

Juist

Fout

2. Je kan een alarm instellen om dan helemaal te stoppen met wat je doet.

Juist

Fout

3. Door 14 dagen je ‘aandachtsspier’ te trainen, kan je aandacht al verscherpt zijn.

Juist

Fout

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

Wat kunnen we nog doen om meer vat te krijgen op ons werk?
“Een tip die ik vaak aan startende ondernemers geef is om tot 16 uur alleen maar zaken te doen die jíj gedaan wilt krijgen, en bel dan tussen 16u en 17 uur iedereen terug die iets van jou wil. Zo’n dagstructuur maakt ook dat je ineens veel meer tijd lijkt te hebben.

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

“Of stel: je werkt van thuis uit en je baas verwacht dat jij altijd binnen het halfuur op je mails reageert. Dan is het nog altijd aan jou om te beslissen hoe je daarmee omgaat. Je zou ook kunnen zeggen: ‘Sorry, maar ben ik in opperste concentratie, dan ga ik even de ether uit’. We weten allemaal hoe listig die bliepjes op onze telefoon zijn: ze maken stoffen vrij in onze hersenen, het zijn haast stukjes chocolade waaraan we moeten weerstaan. Dus maak het jezelf makkelijk en ga in vliegtuigmodus met die telefoon.”

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

“Dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan. Durven we dat nog wel, een tijdlang onbereikbaar zijn?

“De onderliggende vraag is hier: wat maakt dat je dat niét zou durven? Ben je bang om een dringende mail te missen, of een telefoontje van school – dat je kind ziek gevallen is? Spreek dan desnoods met jezelf af dat je na één uur – of zelfs een halfuur – geconcentreerd werken weer even je mails en telefoon mag checken. Je hele manier van werken hoeft niet per se drastisch te veranderen. Het gaat er wél over dat je bij jezelf nagaat: hoe neem ik die onrust weg? Wat maakt dat ik een prettigere werkdag heb?

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

“Nog een opvallende tip in uw boek: ‘Koop je brood ongesneden bij de bakker en snijd het zelf’. Waarom zouden we dat doen?
“Kijk, we zitten veel in ons hoofd – we zijn veel bezig met plannen, dingen bedenken. Als je dan met je handen bezig bent, dan vóél je letterlijk weer met een ander deel van je lijf. Die verbinding tussen hoofd, hart en de rest van je lijf is van groot belang voor je aandacht.

Beter leven: hoe doe je dat? Elke week praten we met een coach die, althans in zijn of haar vakgebied, weet hoe het moet. Psychologe en aandachtstrainer Barbara van der Steen (48) leert hoe je minder chaos en meer rust in je hoofd krijgt, thuis en op het werk. En hoe zelfs een ongesneden brood daarbij kan helpen.

“Dat tactiele kan een enorm verschil maken. Zelf heb ik dat met wroeten in de tuin, of zelf mijn groenten schrapen, schillen en snijden. Vergelijk het met een spelletje schaak op een echt schaakbord of via de computer. Zo’n driedimensionaal pionnetje optillen is een totaal andere beleving dan op een toetsenbord, toch? Wanneer je iets écht vastpakt zullen onze hersenen veel meer de ervaring registreren. Probeer het maar eens uit. Wedden dat zelf je wortels snijden ook jou meer rust brengt?”

Wat vind je van de adviezen van Barbara van der Steen?

Zou je deze tips toepassen?

Absoluut!

Misschien...

Nee, helemaal niet.

Durf jij onbereikbaar te zijn?

Jazeker.

Af en toe

Nee

Geef een tip om aandachtiger te leven :-)