Arbo les 4

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Arbo

Periode 7

Planning

Röntgenstraling

Anesthesie

Zwangerschap

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je;

o Veilig werken op de dierenartsenpraktijk bij zwangerschap;

o Veilig werken bij het maken van röntgenopnames;

o Regelgeving bij werken met röntgen en zwangerschap uitleggen;

o Risico’s van werken met anesthesiegassen uitleggen;

o Risico’s rondom Toxoplasma besmetting tijdens zwangerschap uitleggen;

Stralen: doorgelaten, geabsorbeerd, afgeketst (verstrooiing)

Directe straling

Strooistraling

Handschoenen beschermen niet tegen directe straling!

Röntgenstraling

Ioniserende straling

 Elektromagnetische golven opgewekt met röntgenbuis

Energie van deeltjes en golven is zó groot: schade aan cellen 

Groeibelemmerend, ontstekingsopwekkend, genenbeschadigend

10-30 jaar later: mogelijk kanker

Ongeboren kind 

Zeer gevoelig voor röntgenstraling vanwege vele celdelingen

Röntgenstraling

Vergunning/meldingsplicht

Aanwezigheid stralingsdeskundige

Periodieke controles en onderhoud (uitlijning diafragma vs. lichtvizier, afscherming tegen lekstraling)

Ruimte afsluitbare kamer (max 1 mSv buiten kamer), waarschuwingstekens op kamer en apparatuur, rode lamp buiten kamer

Afstand tot straling, aantal mensen beperken

Badge aan buitenkant op het schort dragen, die regelmatig worden afgelezen en geregistreerd door erkende dienst

Loodschort, schildklierkraag en loodhandschoenen

Anesthesie

Isofluraan 

Anestheticum dus bewustzijnsvermindering

Hypotensie (lage bloeddruk) en ademhalingsdepressie 

Zeer zeldzaam overgevoeligheid of maligne hyperthermie

Onbekend wat effecten op ongeboren baby zijn

Anesthesie

Gebruik van protocollen

Minimaal jaarlijkse controle anesthesieapparatuur

Voorzorgsmaatregelen bewaring in acht nemen

 (<25 graden, niet in direct zonlicht en warmte, in oorspronkelijke fles, fles zorgvuldig sluiten, niet gebruiken na uiterste houdbaarheidsdatum etc.)

Waarschuwingen voor de gebruiker in acht nemen

 (niet inademen, ventilatiesysteem in ok + recovery, adequaat onderhoud, zwangere vrouwen of bij borstvoeding niet blootstellen, endotracheale tube, etc.)

Zwangerschap

RAAK benadering

1.   Risico’s wegnemen binnen de eigen functie of werkplek

2.   Aanpassing van het werk en/of aanpassing van rusttijden

3.   Ander werk

4.   Keerpunt in de benadering: vrijstellen van arbeid

Zwanger en werkgever

Zo vroeg mogelijk melden

Werkgever geeft in vroeg stadium uitleg over:

• Risicofactoren in de dierenartsenpraktijk
• Rustruimte en rusttijden
• Preventief consult (vrijwillig) bij een bedrijfsarts (moeder met meer risico)
• Zwangerschapsverlofregeling
• Borstvoeding tijdens het werk
• Regelingen en mogelijkheden voor kinderopvang en ouderschapverlof

Zwanger en röntgen

Zo vroeg mogelijk melden

Ioniserende straling – röntgen (max 1 mSv) - celdeling

• Eerste 3 weken: kans op sterfte vrucht
  
• Tot 8 weken: kleine kans op gestoorde orgaanontwikkeling
  
• 8-15 weken: afwijking hersenen
  
• Later: kans op groeiachterstand
  

Persoonlijke dosismeter gebruiken, op buikhoogte (> 0,5 mSv = vrijstelling)

Normale beschermingsmiddelen - zo min mogelijk

Dosimeter binnenkant schort

Zwanger en zoönose

Niet naar bedrijven met zoönose

Geen verlossingen van schapen en geiten uitvoeren

Geen verlossingen niet-fris kalf

Hygiënisch werken, zeker met geaborteerde vrucht, vruchtwater, moederdier

Toxoplasma, Q-koorts, Listeria (partus rund) en meer!

Toxoplasma/Q-koorts: abortus, doodgeboorte

Toxoplasma: oog/neurologische afwijkingen kind

Listeria; vroeggeboorte, miskraam

Chlamydophilia psittacii

Chlamydophila abortus

Listeria monocytogenes

Leptospiro hardjo

Campylobacter (jejuni en fetus)

Brucella abortus

Mycobacterium bovis

Toxoplasma gondii

Coxiella burnetti

Zwanger en stoffen

Mutagene stoffen: veranderen genetisch materiaal - niet mee werken

Kankerverwekkende stoffen - zoveel mogelijk vermijden

Voor de voortplanting giftige stoffen - zoveel mogelijk vermijden

Diergeneesmiddelen geen gevaaretiketten

Miskraam, verminderde vruchtbaarheid

Zwanger en tillen

Bindweefsel verandert door hormonen - weefsel minder draagkracht

Zwaar lichamelijk werk - risico vroeggeboorte / orthopedische klachten moeder

Verandering evenwicht en slecht zicht op voeten

Zwanger

Ongelukken

Werkdruk/ stress

Onregelmatige werktijden (in principe geen nachtdienst)

Hitte of kou

(Ultrasoon) geluid

Werkgever moet noodzaak nachtdienst aannemelijk maken

Kwart tijd aan borstvoeding besteden

Tot zes maanden na bevalling aangepaste werk en rusttijden

Instructiefilm maken over de eigen veiligheid in een dierenartspraktijk

- Maximaal zes minuten

- Duidelijk verstaanbaar, goed, beeldmateriaal, goed te volgen

- Alle groepsleden te zien en hebben evenveel bijgedragen

- Hoe moet het wél en níet

- Minimaal drie ruimtes DAP

- Een onervaren medewerker veilig aan het werk

- 15 oktober in de klas laten zien

Bronnen

Arboportaal - https://www.arboportaal.nl/onderwerpen

Arbocatalogus - www.knmvd.nl/dearbocatalogus.nl/ (inlog lesplanner)

Ontwikkelcentrum module Risicopreventie (bij thema Gezondheid)

BSAVA 5de editie, hoofdstuk 2 bladzijde 16 - 36

RI&E - https://instrumenten.rie.nl

RIVM Zoönoses -  https://www.rivm.nl/ziek-door-dier