14.3-2 Impulsgeleiding deel 2 5V 2324

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

14.3 Impulsgeleiding deel 2

Benoem fases 1-5 + beschrijf de rol van de Na+ en K+ poorten en de Na/K-pomp per fase

Lesdoel 13.3-2 Je kunt

• uitleggen waarom een impuls altijd maar één richting op gaat
• uitleggen hoe de myelineschede de impulssnelheid verhoogt
• Welke invloed de prikkelsterkte heeft op de actiepotentialen

Na⁺ poorten - start impuls

Na⁺ poorten kunnen openen als gevolg van:

een chemische prikkel (neurotransmitter bij een zintuig/ in een synaps tussen twee cenuwcellen)

een elektrische prikkel (poorten ernaast gaat open)

een mechanische prikkel (tastzintuig)

Na⁺ poorten - chemische prikkel

Axon-uiteinde of zintuigcel

zenuwcel

Na⁺ poorten 

- elektrische

prikkel

Na⁺ poorten - mechanische prikkel

Impulsrichting

Doordat volgende Na⁺ poorten openen als gevolg van de actiepotentiaal in de buurt 'loopt' de actiepotentiaal over het hele neuron. Van dendriet naar het uiteinde van alle axonen.

Refractaire periode

Na de depolarisatie is er een periode dat het neuron ongevoelig is voor nieuwe prikkels, de Na+poorten kun even niet meer opnieuw geopend worden: absoluut refractaire periode.

Deze periode is lang genoeg om te voorkomen dat de impuls ook weer terug gaat. De impuls gaat dus altijd maar één kant op.

Lange afstanden

Lange uitlopers hebben een myleineschede.

Deze myelineschede versnelt de impuls geleiding.

Sprongsgewijze impulsgeleiding

Lange afstanden

Op de plek van de myeline kunnen er geen ionen in of uit de cel. Er bevinden zich geen Na⁺/K⁺-pompen of Na⁺ en K⁺ poorten.

Op de plek van de insnoering van Ranvier kan dit wél.

Hierdoor 'springt' de impuls van insnoering naar insnoering. Dit is nóg sneller.

Dit heet sprongsgewijze impulsgeleiding.

Prikkelsterkte

De actiepotentiaal is altijd

even sterk. 

Sterkere prikkel: 

hogere frequentie

van actiepotentialen.

Lesdoel 13.3-2 Je kunt

• uitleggen waarom een impuls altijd maar één richting op gaat
• uitleggen hoe de myelineschede de impulssnelheid verhoogt
• Welke invloed de prikkelsterkte heeft op de actiepotentialen

Huiswerk

In de online methode.

Maak de opdrachten van

14.3: 37, 38