AF Les 2 Bescherming en functie van centrale zenuwstelsel en hersenen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Bescherming en functie van centrale zenuwstelsel en hersenen

Nog even op een rij

Centraal zenuwstelsel:

Grote hersenen

Kleine hersenen

   

Ruggenmerg

Perifeer
zenuwstelsel:

ruggenmergzenuwen

hersenzenuwen

Centraal zenuwstelsel 

Centrale zenuwstelsel 

Hersenen: bestaat uit 3 delen

1. Grote hersenen:

• Buitenkant geplooid (hersenschors), bestaat uit miljarden schakelcellen. Zorgen voor bewustwording. Delen hebben eigen taak (hersencentrum)

• Elk zintuigen verbonden met een hersencentrum. Leggen verwerkte informatie vast = geheugen

De grote hersenen: hersencentra

Grote hersenen (Cerebrum)

• Buitenkant van de grote hersenen wordt bedekt door de hersenschors (grijze stof) ontvangt alle info uit je lichaam
• Binnenkant bestaat met name uit zenuwvezels (neurieten) en noem je de (witte stof) 
• Zijn verdeeld in 2 helften (hemisfeer) die diep in het hoofd met elkaar zijn verbonden door de hersenbalk
• Deze 2 helften worden verdeeld in 4 hersenkwabben  

Grote hersenen

buitenkant geplooid = hersenschors

hersenschors: hierop liggen de verschillende hersencentra

Elk type zintuig is verbonden met een hersencentrum

v.b: spraakcentrum: start van de impulsen naar de spieren van je tong en lippen

Er ligt veel informatie vast in de grote hersenen = geheugen

onderdelen van de grote hersenen

frontaal kwab: controle over gedrag (plannen)

Wandkwab / Pariëtaalkwab: gevoelscentrum

occipitaalkwab / achterhoofdskwab:

verwerken visuele informatie

temporaal kwab /slaapkwab: verwerken van auditieve informatie

Grote hersenen

Functies zijn o.a:

• Verwerken informatie zintuigen
  (zien, horen)
• Beheersen van impulsen
• Ruimtelijk inzicht
• Begrijpen van taal

Hersenen

hersencentra

Kleine hersenen

Functies zijn o.a:

• Balans
• Houding

• Coördineren van bewegingen

Kleine hersenen: 

Zorgen voor coordinatie van bewegingen en evenwicht. Coordinatie is in juiste volgorde samentrekken van spieren bij een beweging.

verwerking informatie uit ogen en evenwichtszintuigen, sturen spieren aan

Waar alles mis gaat....

Kleine hersenen: Coördinatie

Ruggenmerg

Loopt door het wervelkanaal

Vervoeren informatie tussen de perifere zenuwen en hersenen.

De hersenen bestaan uit...

1. Grote hersenen, kleine hersenen en ruggenmerg
2. Grote hersenen, hersenstam en kleine hersenen
3. Kleine hersenen, hersenstam en ruggenmerg
4. Groter hersenen, kleine hersenen, tussen hersenen en hersenstam

Hersenstam en verlengde merg

De hersenstam ligt tussen de hersenen en het ruggenmerg

De hersenstam bestaat uit:

1. Middenhersenen
2. Pons --> brug van Varol
3. Verlengde merg --> onderste gedeelte hersenstam --> centrum van vitale functies

controle

hypothalamus-hypofyse

Hersenkwabben

1.  Voorhoofdskwab (frontale kwab), denken, plannen, doelgericht handelen, gedrag, gevoel, bewustzijn en motivatie 
2. Wandbeenkwab (pariëtale kwab) ruimtelijk, aandacht, lezen en rekenen
3. Slaapbeenkwab (temporale kwab) horen, herkennen, ophalen herinneringen en begrip taal
4. Achterhoofdkwab (occipitale kwab)  betekenis geven aan wat je ziet

Hersenkamers

4 hersenkamers: 1+2 aan onderkant van elke hersenhelft, 

                                     3 in de tussen hersenen 

                                     4  in de hersenstam

Deze 4 staan  met elkaar in verbindingen hebben open verbinding met de ruimte tussen de hersen- en ruggenmergvliezen.

Gevuld met hersenvocht (liquor)

Tussen hersenen

Bestaat uit

1. Pijnappelklier (maakt melatonine)
2. Thalamus (dient als filter voor signalen als aanraking/pijn/temp)
3. Hypothalamus (belangrijk bij hormonale stuurmechanisme) kunnen hierdoor samenwerken maar ook besturen van hoger/dorst, dag/nachtritme. gevoel, onwillekeurige zenuwstelsel als hartslag en bloeddruk

Hersenstam

Verlengde merg

•  onderste deel van de hersenstam
• Belangrijk voor  ademhaling, bloeddruk en reflexen (hoesten, niezen, overgeven en slikken) 
• Zitten nog 12 hersenzenuwen in

Kleine hersenen

• Bevatten meer dan de helft van alle zenuwcellen van de totale hersenmassa
• Betrokken bij spierbewegingen, lichaamshouding en evenwicht zodat je handelingen nauwkeurig en soepel kunt laten verlopen

Het ruggenmerg

• Bestaat uit bundels van zenuwvezels die impulsen door het    hele lichaam bedienen. van en naar de hersenen toe
•  Het bevind zich in de opening van je wervels
• kan zelf bewegingen aansturen (reflexen) zonder tussenkomst van de hersenen

Bescherming centrale zenuwstelsel

• door botten (schedel en wervels)
• door bekleding van 3 vliezen aan binnenkant bot, (hersenvlies en ruggenmergvlies)
• door hersenvocht (liquor)

harde vlies (dura mater): stevig, dik en doorschijnend, bestaand uit stevig bindweefsel. I

n de schedel ligt het vlies tegen het schedelbot aan, in het wervelkanaal ligt het los van de wervels;

spinnenwebvlies (arachnoïdea): ligt tegen het harde vlies aan, is dun, teer en door talloze balkjes van bindweefsel verbonden met het onderliggende zachte vlies. Door de balkjes ontstaat onder het spinnenwebvlies ruimte, wat extra beschermingsmogelijkheden geeft;

zachte vlies (pia mater): vast verbonden met het ruggenmerg en de hersenen, volgt alle groeven en instulpingen van de hersenen, is rijk aan bloedvaten en voorziet het centrale zenuwstelsel van voeding.

GRIJZE STOF RUGGENMERG

Heeft de vorm van een H.

De benen aan de voorzijde zijn de voorwortels met de voorhoorns (motorische cellen).

De benen aan de achterzijde = achterwortels met achterhoorns (sensibele cellen)

GRIJZE STOF

• De benen aan de voorzijde = voorhoorns met voorwortel
• (= neurieten met motorische voorhoorncellen)

• De benen aan de achterzijde = achterhoorns met achterwortel
• (dendrieten met sensibele achterhoorncellen)

ZIJHOORNS

Zitten tussen de voorhoorns en de achterhoorns.

Het zijn uitstulpingen van de grijze stof.

hersenschors

hersenstam

kleine hersenen

Sleep de juiste betekenis naar het juiste begrip. 

Grote hersenen 

Kleine hersenen 

Hersenstam

Hersenschors met hersencentra voor waarnemingen, bewegingen en geheugen. 

Coordinatie en evenwicht houden.

Verbindingen tussen de hersenen en het rugenmerg, onbewuste reacties.

 Thieme Meulenhoff

Maken tm 10