Muziek kan op verschillende manieren worden voorgesteld, afhankelijk van de mate van abstractie en het doel van de compositie. Instrumentale muziek, zonder tekst of zang, wordt vaak gezien als abstract omdat het geen directe referenties naar de werkelijkheid heeft. Bij absolute muziek, zoals symfonieën of sonates, ligt de nadruk puur op de muzikale structuur en vorm, zonder externe betekenis. Dit staat in contrast met programmamuziek, waarbij de muziek een verhaal of bepaalde sfeer oproept, vaak gebaseerd op een buitenmuzikaal thema. De sfeer van een muziekstuk, of het nu abstract of verhalend is, speelt een cruciale rol in hoe het door de luisteraar wordt ervaren.