§ 5.1 Scheidingsmethoden

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 5  Mengsels

 Scheidingsmethoden

LEERDOELEN

• Je weet wat bezinken, filtreren en extraheren is en hoe je het toepast
• je kunt rekenen met rendement

Planning

Mengsels scheiden

schei-kunde: oorspronkelijk het scheiden van mengsels in zuivere stoffen.

Scheiden van een mengsel

Een mengsel bestaat uit twee of meer verschillende stoffen. 

Bij het scheiden van een mengsel haal je deze stoffen uit elkaar. 

Een manier waarop je stoffen van elkaar kunt scheiden noem je scheidingsmethoden.

Hoofdstuk 5 - Scheidingsmethoden

Mengsels scheiden

Bij het scheiden van stoffen maak je altijd gebruik van een verschil in stofeigenschap tussen deze twee stoffen.

Bijvoorbeeld:

• Verschil in kookpunt
• Verschil in oplosbaarheid in bepaalde oplosmiddelen
• Verschil in deeltjesgrootte
  
• etc.

Filtreren/zeven

Scheiden door gebruik te maken van een verschil in deeltjesgrootte

Kleine gaatjes: filter

Grote gaten: zeef

Filtreren

Vaste stof scheiden van vloeistof

Een deel blijft in het filter achter. En een deel gaat door het filter heen. 

Hoe heten deze delen?

Filtreren

Vaste stof scheiden van vloeistof 

Residu - blijft achter in filter

Filtraat - gaat door filter heen

Bezinken en afschenken/centrifugeren

Scheiden door gebruik te maken van een verschil in dichtheid.

Wat gebeurt als de dichtheid van de vaste stof groter is dan de dichtheid van de vloeistof?

Bezinken

d

Bezinken en afschenken

d

d

Filtreren

Hoofdstuk 5 - Scheidingsmethoden

Centrifugeren

Extraheren

Scheiden door gebruik te maken van een verschil in oplosbaarheid. 

Hoe de blaadjes verwijderen?

Rendement van een scheiding

Het percentage stof dat bij een scheiding succesvol wordt gescheiden noemen we 

het rendement van de scheiding

Meestal lukt het niet om alle stof door middel van een scheiding er uit te halen, het rendement is dus altijd lager dan 100%

(vb cafeïne vrije koffie bevat altijd nog een klein beetje cafeïne)

Rendement

Een scheiding is nooit helemaal volledig.

Rendement = behaalde opbrengst / maximale opbrengst x 100%

Rendement berekenen

Antwoord

In een suikerbiet zit 25 g suiker. Helaas is de scheiding van de suiker en de bietenpulp niet volledig. Hierdoor kan er maar 17 g suiker worden uitgehaald.

Wat is het rendement van deze scheiding?

HUISWERK

MAKEN 5.1 opdracht 1 t/m 10