10.3 - Opgroeien 05-03

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Herhaling

10.3 Opgroeien

Leerdoel(en) van deze les:

• Levensfasen ontwikkelingen
• Puberteit
• Geslachtshormonen

Welke levensfasen zijn er?

Je leven bestaat uit levensfasen. Tijdens deze fase verander je. Dit noem je ontwikkeling.

Er zijn twee soorten ontwikkeling:

-Lichamelijke ontwikkeling

-Geestelijke ontwikkeling

Levensfasen

Sleep de levensfase naar het goede plaatje

Oudere

Adolescent

Schoolkind

Puber

Volwassene

Baby

Peuter

Kleuter

Wanneer ben je puber?

Filmpje (nemo)

De veranderingen in de puberteit vinden door hormonen plaats. 

De Hypofyse is een hormoonklier die zorgt  dat de geslachtsorganen zelf geslachtshormonen gaan maken.

- Zaadballen maken Testosteron--> zaadcellen

-Eierstokken maken oestrogeen-->eicellen

Hormonen en puberteit 

De secundaire veranderingen worden in gang gezet door hormonen. 

• Hormonen worden gemaakt in hormoonklieren.
  

De hypofyse speelt hierin een grote rol:

• Maakt groeihormoon dat zorgt voor een groeispurt.
  
• Zet de geslachtsorganen aan tot het maken van geslachtshormonen. 
  

Het tijdstip waarop het lichaam deze hormonen gaat aanmaken verschilt per persoon. 

in welke 2 levensfasen krijg je te maken met een groeispurt?

1. kleuter- en peuterfase
2. kleuter- en schoolkind fase
3. baby- en puberfase
4. adolescent en bejaarde fase

Wat is de juiste volgorde van levensfasen.

1. Baby, peuter, kleuter, kind, adolescent, puber, volwassene, oudere
2. Baby, kleuter, peuter, kind, puber, adolescent, volwassene, oudere
3. Baby, peuter, kleuter, kind, puber, adolescent, volwassene, oudere
4. Baby, kleuter, peuter, kind, adolescent, puber, volwassene, oudere

Wat is NIET een voorbeeld van lichamelijke ontwikkeling?

1. Dingen vast kunnen pakken
2. Sterkere spieren krijgen
3. Leren praten
4. Kunnen lopen

Wat regelen de geslachtshormonen?

1. Primaire geslachtskenmerken
2. Secundaire geslachtskenmerken
3. Tertiaire geslachtskenmerken
4. Puberteit

10.3 Opgroeien

10.3 Opgroeien

Wat is seksueel overschrijdend gedrag?

• Seksueel grensoverschrijdend gedrag
  - als iemand tot seksuele handelingen wordt gedwongen > aanranding
  - als iemand het lichaam van een ander binnendringt > verkrachting
  - als iemand wordt aangeraakt op intieme plaatsen > seksuele intimidatie
• Pedofilie
  - een volwassene met seksuele gevoelens voor kinderen > pedofiel
  - een volwassene die geslachtsgemeenschap heeft met kinderen > pedoseksueel
• Incest
  - een volwassene geslachtsgemeenschap heeft met kind uit zelfde gezin of familie

Examenvraag

a. In welke levensfase vindt de snelste groei plaats? Leg uit.

b. Tussen de 10 en 14 jr loopt de lijn wat stijler dan tussen 6 en 10. Hoe noem je deze periode van snellere groei?

c. Wat is volgens dit lijndiagram de oorzaak dat mannen gemiddeld langer zijn dan vrouwen?

Examenvragen oefenen

Linkje