H1 §2 de eerste boeren

1 / 48
volgende
Slide 1: Tekstslide
Mens & MaatschappijMiddelbare schoolvmbo b, kLeerjaar 1

In deze les zitten 48 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 90 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

  • Herhaling vorige les
  • Kennen en kunnen
  • Start 1.2 uitleg
  • Zelfstandig werken
  • Terugblik

Slide 2 - Tekstslide

Hoe noemen we de manier waarop mensen in een grote groep samenleven?
A
Zelfvoorzienend
B
Samenleving
C
Nomaden
D
Prehistorie

Slide 3 - Quizvraag

Wat doet een archeoloog?

Slide 4 - Open vraag

Is dit een geschreven of
ongeschreven bron?
A
Geschreven bron
B
Ongeschreven bron

Slide 5 - Quizvraag

Hoe noemen we de periode waarvan geen geschreven bronnen zijn?
A
Prehistorie
B
Historie
C
Samenleving
D
Oudheid

Slide 6 - Quizvraag

Leg uit waarom er geen verschil tussen arm en rijk was in deze tijd?

Slide 7 - Open vraag

  • De eerste boeren
  • Landbouw, akkerbouw, veeteelt
  • Landbouwrevolutie
  • Uitleggen waarom de overgang van jagen-verzamelen naar landbouw plaatsvond.
  • Benoemen waar de eerste boeren ontstonden.
  • Uitleggen wat de landbouwrevolutie was.

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Bekijk beide afbeeldingen:
1. Welke afbeelding is van de
jagers en welke van de boeren
2. Leg uit waarom.

1
2

Slide 10 - Open vraag

De eerste boeren
Jager-verzamelaars in het Midden-Oosten werden zo’n 11000 jaar geleden boeren. Ze ontdekten dat je plantaardig voedsel kon verbouwen.

3 gevolgen:
  • De boeren waren geen nomaden meer.
  • Omdat ze niet meer rondtrokken kregen ze meer bezit. 
  • Er kwam verschil tussen arm en rijk.
  • Het ontstaan van de landbouw noemen ze de landbouwrevolutie 
  • Wat is een revolutie? Een grote verandering in de geschiedenis van de mensen

Slide 11 - Tekstslide

De eerste boeren
Wat ontstond er tijdens de landbouwrevolutie?
  • akkerbouw
  • veeteelt
  • akkerbouw + veeteelt noemen we landbouw
  • Jagen en vissen bleven bestaan

Slide 12 - Tekstslide

Landbouw
samenleving
landbouwsamenleving: de mens gingen leven als boeren
  • De mensen gingen op een vaste plek wonen
  • bouwden huizen maakten andere werktuigen
  • aten ander voedsel
  • mensen wilden voor hun doden een vaste begraafplaats die vaker te gebruiken was (hunebed)

Sociale veranderingen
Welke sociale veranderingen ontstonden er in een landbouwsamenleving?
  • er ontstonden rijke en arme families
  • er ontstond ongelijkheid in macht
  • de sociale verschillen werden groter

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Grote en belangrijke verandering

99% van de geschiedenis van de mens, heeft de mens geleefd als jager-verzamelaars

Slide 15 - Tekstslide

  • Wat: Maak opdracht 1 t/m 5 op blz. 19 t/m 21
  • Hoe: alleen
  • Hulp: leerstof in je boek en mevrouw de Vries
  • Tijd: 10 min.
  • Uitkomst: klassikaal bespreken
  • Klaar: Maak de herhaling van 1.2 op blz. 24 of de verdieping op blz. 25
timer
5:00

Slide 16 - Tekstslide

Waar is de landbouw ontstaan?
A
Midden-Oosten
B
Amerika
C
Afrika
D
Europa

Slide 17 - Quizvraag

Ok, landbouw...
Welke 'optelsom' is juist over landbouw?
A
akkerbouw + landbouw = veeteelt
B
landbouw + veeteelt = akkerbouw
C
veeteelt + akkerbouw = landbouw

Slide 18 - Quizvraag

Wat is de landbouwrevolutie?
A
De periode waarin er geschreven bronnen kwamen
B
De periode waarin de landbouw is ontstaan
C
Een groot gevecht tussen jagers en boeren
D
Het ontstaan van de landbouw in Nederland

Slide 19 - Quizvraag

Welke middelen van bestaan
hadden de mensen vóór
de Landbouwrevolutie?
A
Jagen en verzamelen
B
Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
C
Akkerbouw en veeteelt
D
Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Slide 20 - Quizvraag

Welke middelen van bestaan
hadden de mensen
tijdens de Landbouwrevolutie?
A
Jagen en verzamelen
B
Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
C
Akkerbouw en veeteelt
D
Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Slide 21 - Quizvraag

Waarom gingen mensen over op de landbouw?

Slide 22 - Open vraag

Slide 23 - Tekstslide

  • Herhaling vorige les
  • Kennen en kunnen
  • 1.2 deel 2
  • Zelfstandig werken
  • Terugblik

Slide 24 - Tekstslide

Waar is de landbouw ontstaan?
A
Midden-Oosten
B
Amerika
C
Afrika
D
Europa

Slide 25 - Quizvraag

Ok, landbouw...
Welke 'optelsom' is juist over landbouw?
A
akkerbouw + landbouw = veeteelt
B
landbouw + veeteelt = akkerbouw
C
veeteelt + akkerbouw = landbouw

Slide 26 - Quizvraag

Wat is de landbouwrevolutie?
A
De periode waarin er geschreven bronnen kwamen
B
De periode waarin de landbouw is ontstaan
C
Een groot gevecht tussen jagers en boeren
D
Het ontstaan van de landbouw in Nederland

Slide 27 - Quizvraag

Welke middelen van bestaan
hadden de mensen vóór
de Landbouwrevolutie?
A
Jagen en verzamelen
B
Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
C
Akkerbouw en veeteelt
D
Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Slide 28 - Quizvraag

Welke middelen van bestaan
hadden de mensen
tijdens de Landbouwrevolutie?
A
Jagen en verzamelen
B
Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
C
Akkerbouw en veeteelt
D
Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Slide 29 - Quizvraag

Waarom gingen mensen over op de landbouw?

Slide 30 - Open vraag

  • Landbouwsamenleving
  • Sociale veranderingen
  • Macht
  • Cultuur
  • Hunebedden
  • Uitleggen hoe de landbouwsamenleving eruitzag.
  • Drie verschillen noemen tussen de jagers-verzamelaars en de eerste boeren. 
  • De sociale veranderingen in de landbouwsamenleving beschrijven.
  • Uitleggen waar hunebedden voor bedoeld waren.

Slide 31 - Tekstslide

Eerste boeren in Nederland
  • 5000 v. chr. in Zuid-Limburg
  • 3400 v. chr. in Drenthe (hunebedbouwers)

Slide 32 - Tekstslide

Landbouw
samenleving
landbouwsamenleving: de mens gingen leven als boeren
  • De mensen gingen op een vaste plek wonen
  • bouwden huizen maakten andere werktuigen
  • aten ander voedsel
  • mensen wilden voor hun doden een vaste begraafplaats die vaker te gebruiken was (hunebed)

Sociale veranderingen
Welke sociale veranderingen ontstonden er in een landbouwsamenleving?
  • er ontstonden rijke en arme families
  • er ontstond ongelijkheid in macht
  • de sociale verschillen werden groter

Slide 33 - Tekstslide

Sociale veranderingen
Sociale veranderingen - mensen in een landbouw samenleving gingen anders met elkaar om.

3 veranderingen:
  • De boeren waren geen nomaden meer. Ze woonden op een vaste plek.
  • Boeren hadden meer bezit dan jagers-verzamelaars.
  • Er kwam verschil tussen arm en rijk.
Dit kwam, omdat jagers-verzamelaars nomaden waren. Ze trokken van plek naar plek. Veel spullen hebben is dan niet handig, want ze moesten alles mee sjouwen. Boeren woonden op een vaste plek, dus konden wel veel spullen verzamelen.

Slide 34 - Tekstslide

Door het verschil in bezittingen nam ook de kans op oorlog tussen stammen toe.

Slide 35 - Tekstslide

Natuurgodsdienst
Cultuur: de manier waarop mensen leven. 
  • taal, 
  • geloof, 
  • gebruiksvoorwerpen 
  • en gewoonten

De eerste boeren geloofden dat de goden zouden zorgen voor een goede oogst. Zo’n geloof heet een
natuurgodsdienst.



Meisje van Yde
in 1897 gevonden in het veen (veenlijk), meisje van 16 , gewurgd door dorpsgenoten als geschenk aan de natuurgoden

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Video

Slide 38 - Tekstslide

  • Wat: kader: maak opdracht 6 t/m 11 op blz. 23 t/m 25
  • - basis blz. 22 t/m 23 opdracht 6 t/m 10
  • Hoe: alleen
  • Hulp: leerstof in je boek en mevrouw de Vries
  • Tijd: 10 min.
  • Uitkomst: klassikaal bespreken
  • Klaar: Maak de herhaling van 1.2  of de verdieping.

Slide 39 - Tekstslide

Noem drie verschillen tussen de jagers en verzamelaars en de jagers en boeren.

Slide 40 - Open vraag

Wat is cultuur?
A
De manier waarop mensen aan voedsel komen
B
De manier waarop mensen leven: taal, geloof, voorwerpen en gewoonten
C
Het ontstaan van de landbouw
D
Het geloof van mensen in natuurgoden

Slide 41 - Quizvraag

Hunebedden waren ... ?
A
Beschermplek voor de goden
B
Schuilplaatsen voor onweer
C
Graven voor rijke boeren
D
Afvalplaats voor grote stenen

Slide 42 - Quizvraag

Extra
Man van Tollund

Slide 43 - Tekstslide






De Man van Tollund
Op 6 mei 1950, toen de familie Højgaard in het veen turf aan het steken was, werd de man gevonden. Eerst dacht men dat het een verdwenen jongeman was, dus de politie werd erbij gehaald. De politie schakelde een archeoloog in die na onderzoek vaststelde dat het lichaam al 2300-2400 jaar oud was.

Slide 44 - Tekstslide

Wie is de Man van Tollund?
De Man van Tollund is omstreeks 350 v.Chr. om het leven gekomen. Hij was toen waarschijnlijk ongeveer 30-40 jaar oud.

Slide 45 - Tekstslide

Slide 46 - Tekstslide

Van offering tot vondst

Slide 47 - Tekstslide

Reconstructie

Slide 48 - Tekstslide