Les H4 20 mei 2020

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom in de les!

Les H4 - 20 mei 2020

Planning komende weken

Geen input, dus daarom deze planning (als er tussendoor vragen zijn voor de hele klas, zal ik die in de lessen toevoegen).

Vandaag: herhaling lezen

Dinsdag 26 mei: herhaling formuleren

Woensdag 27 mei: herhaling spelling

Dinsdag 2 juni: nog in te vullen

Woensdag 3 juni: laatste les!

Manieren van alinea's verbinden

De romantiek is die van vrijheid en de wind door je haar. De realiteit is echter die van meer dan 200 fietsdoden en 10.000 ernstig gewonden per jaar. 

Terwijl het aantal doden en gewonden onder voetgangers en automobilisten daalt, neemt dat onder fietsers niet af. De kosten die de maatschappij vervolgens maakt, lopen in de miljarden euro's.

Deze manier van alinea's aan elkaar verbinden gebruikt de schrijver:

1. signaalzin (aankondigend of terugblikkend)
2. herhaling van woorden of woordgroepen
3. signaalwoorden
4. overgangszin met een verwijzend woord

Verbinden met signaalwoord

Om de bouwtijd te verkorten, werken de dieren vaak met een hele groep aan hun onderkomen. Zo kan een leger mieren in een gebied van 2,6 vierkante kilometer zo'n 50 ton per jaar verplaatsen.

Naast het bouwen is ook het onderhoud een gemeenschappelijke taak. Het repareren...

Overgangszin met een verwijzing

Dat is een etnische variant van het Nederlands waarin het, binnen haar etnische groep, algemeen aanvaard is dat je 'de bonnetje' zegt, en misschien ook dingen als 'die feest', 'die meisje' en 'Ik ben erg trots op'.

Het boekje Wijdvertakte wortels: Over etnolectisch Nederlands gaat over zulk taalgebruik.

Aankondigende signaalzin

Van alle grote planteneters, zoals olifanten, giraffen en gorilla's, wordt bijna zestig procent met uitsterven bedreigd. Wat gebeurt er als het echt zover komt? Een internationaal team van ecologen onderzocht de gevolgen van het uitsterven van deze dieren.

Het team van ecologen onderzocht meer dan vierenzeventig soorten grote planteneters van meer dan honderd kilo. Na hun onderzoek kwamen ze met verontrustende vooruitzichten.

Manieren om alinea's met elkaar te verbinden

- herhaling van woorden of woordgroepen;

- signaalwoorden;

-signaalzinnen;

- overgangszinnen met een verwijzend woord.

Wat zijn de functies van een inleiding?

Functies van de inleiding

Je probeert de belangstelling te wekken van de lezer of luisteraar

Je introduceert het onderwerp en/of brengt de hoofdgedachte naar voren

Je kondigt aan hoe de tekst is opgebouwd

Je noemt de aanleiding (welk nieuwsfeit of welke gebeurtenis vormt de aanleiding?)

De lezer of luisteraar welwillend stemmen (je wilt immers niet dat je publiek te kritisch is)

De schrijver geeft een goede raad, bijvoorbeeld: "Ik zou dit of dat doen...".
De functie van het tekstgedeelte:

1. tegenwerping
2. theorie
3. samenvatting
4. aanbeveling

Afzwakking, nuancering. De schrijver laat zien dat er ook een andere kant aan het verschijnsel zit.

1. uitbreiding
2. oplossing
3. relativering
4. probleemstelling

De schrijver geeft bijvoorbeeld voor- en nadelen of verschillende mogelijke oplossingen en vergelijkt ze met elkaar.
We noemen de functie:

1. afweging
2. aanvulling
3. oorzaak
4. reden

Net als in veel landen is het ook in Nederlands verboden mensen op grond van ras, geloof of geslacht te discrimineren.
Het signaalwoord geeft een ... verband aan.

1. argumenterend
2. oorzakelijk
3. redengevend
4. vergelijkend

Ten eerste kun je...

Ten eerste geeft een opsommend verband aan. Welke drie signaalwoorden/signaalformuleringen geven ook een opsommend verband aan.

1. Als, indien, kortom
2. Ook, tevens, bovendien
3. Bovendien, dus, zoals
4. Ten slotte, om te beginnen, samengevat

Hoe vonden jullie deze manier van leerstof herhalen?

1. Doe mij die powerpointpresentatie maar met veel informatie.
2. Deze interactieve manier vond ik prettig.
3. Ik wil het anders.

Wat zou je anders willen aan de herhalingslessen?

Afsluiting

Vandaag hebben we de theorie over lezen herhaald.

Fijne dag en tot volgende week!