V4 §6.3 Soorten in hun omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

§6.3

Deze les leer je over

•  de abiotische en biotische factoren die de populatie grootte bepalen
• de tolerantie grenzen van een soort
• de habitat van een soort
• de niche van een soort.

Factoren die de populatie grootte beïnvloeden kun je verdelen in twee groepen:

Abiotische factoren

zijn factoren uit de levenloze natuurlijke omgeving.

Temp, licht, O2, neerslag, wind, mineralen

Biotische factoren

zijn factoren veroorzaakt door de levende natuurlijke omgeving.

Voedsel, concurrentie, vijanden, bomen voor nesten.

voorbeelden

Bij de abiotische factoren kennen we een tolerantie gebied. Binnen dat gebied is leven mogelijk, daarboven en daaronder niet. (tolertantiegrenzen)  Er is ook een optimum. Daar zal de soort/het organisme zich het beste voelen en de meeste energie en kansen hebben om zich voort te planten

Bijvoorbeeld Temperatuur

- onder de 17 ^oC sterven deze organismen.

- boven de 32 ^oC sterven ze.

- bij het optimum 25 ^oC hebben ze de meeste kansen.

Op de X-as van deze grafiek wordt de vochtigheid van de grond weergeven. Op de Y-as zie je de overlevingskansen van  de verschillende planten soorten a, b, c en d

Welke van de uitspraken is niet waar.

1. Binnen de tolerantie grenzen van c komen soort d en b ook voor.
2. Soort b heeft een grotere tolerantiegrens en is daarom beter bestand tegen schommelingen
3. Soort a en c komen niet naast elkaar voor in een gebied.
4. Bij de optimum waarde van a kunnen soorten b, c en d niet overleven.

 abiotische en biotische factoren

 (abiotische) factoren => optimum, minimum en maximum 

   => bepaalde soorten vindt je meestal op een bepaald soort plek in een ecosysteem.

Deze plaats/plek noem je habitat. (huis)

De meeste pissebedden vind je op donkere vochtige plekken waar wat rottende plantenresten liggen.

Aligators vind je vlak bij het water of in het water.

• habitat is de levensomgeving van plant /schimmel /dier/bacterie. De plaats waar het leven zich voor het grootste gedeelte afspeelt.
  
• planten standplaats ipv habitat.

Let op, met plaats bedoelen we niet de exacte locatie (in Diever tegenover de kerk), maar de plek in een ecosysteem waar je een organisme normaal gesproken kunt vinden.

Soorten leven samen in een ecosysteem.  Soorten kunnen (gedeeltelijk) dezelfde habitat hebben. Dit kan omdat ze een verschillende rol of functie hebben

De rol of functie noem je de niche van een soort.

niche : interactie van de soort met het ecosysteem.

voorbeeld, de rol van een boomsoort is het geven beschutting, nestgelegenheid, schaduw en voedselbron zijn.

Heel simpel gezegd is habitat het adres en niche het beroep.

Door verschillen in niche kunnen verschillende soorten samenleven in dezelfde habitat.

Vragen?