Wondzorg deel 2

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Skills 24-02

Je kunt volgens protocol een rode en gele wond verzorgen

Je maakt tijdens de wondzorg gebruik van je kennis en zintuigen. 

wondzorg deel 2

Je kunt de preventieve maatregelen benoemen zodat eventuele infecties worden voorkomen tijdens de wondzorg. 

 Je hebt kennis van verschillende moderne wondzorgmaterialen

Terugblik

WCS

TIME

ALTIS

Wanneer handhygiëne. 

Wondplan en rapportage formulier

Het WCS model is te gebruiken voor alle soorten wonden.

1. Juist
2. Onjuist

Een verweekte wondomgeving vertraagt de wondomgeving

1. Juist
2. Onjuist

Wondmateriaal

primair; dit gaat op de wond en moet volledig aansluiten op het wondbed.

Secundair; dit gaat over het eerste verband. (absorberend, beschermend). 

Een wondverband moet volledig aansluiten op het wondbed

1. Juist
2. Onjuist

Moderne wondmaterialen

Wondverbanden

Wondverbanden worden gebruikt voor het afdekken van wonden en huidaandoeningen. De belangrijkste functie van wondverbanden is dus een optimale omgeving creëren voor de wondgenezing. Verbanden zijn ontworpen voor specifieke wondtypes en voor specifieke genezingsstadia: er bestaat niet zoiets als een "universeel verband".

(Bron: www.startwondverzorging.nl). 

Traditionele wondbedekkers

Dit zijn gaaskompressen en nonwoven(katoenen) kompressen, zalfgazen en absorberende verbanden. Deze worden gebruikt voor het reinigen van wonden en omliggende huid en voor het afdekken van met name acute wonden. Verbanden zijn ontworpen voor specifieke wondtypes en voor specifieke genezingsstadia: er bestaat niet zoiets als een "universeel verband".

Bron:www.startwondverzorging.nl

Vette gazen

Vette gazen of paraffine gazen. Dit zijn gazen met een fijnmazige structuur en zijn voorzien van een laag vaseline of paraffine. Door de vette laag plakken de gazen niet aan de wond en blijft het wondoppervlak vettig. Zo wordt het verwisselen van de verbanden makkelijker en wordt voorkomen dat de wond telkens opnieuw open wordt getrokken bij iedere verbandwissel.  er geen zuurstof bij de wond kan komen.

Absorberende verbanden

Een absorberend verband is bij uitstek geschikt voor het verzorgen van sterk exsuderende wonden (wonden die wondvocht afgeven). Ze zijn in staat grote hoeveelheden wondvocht vast te houden.

Steriele gazen

Steriele gazen worden gebruikt om een wond zo schoon mogelijk af te dekken en verdere besmetting te voorkomen. Het is ook vocht opnemend. Het gaasje is steriel verpakt, er kunnen dus geen ziektekiemen bijkomen. Er zijn verschillende afmetingen verkrijgbaar, waarvan de 5 x 5 en 10 x 10 gaasjes het meest gebruikt worden.

Moderne wondmaterialen

Onder deze moderne wondzorgmaterialen verstaan we producten zoals zilver, honing, hydrocolloiden, alginaten, fiberverbanden, wondfolies en schuimverbanden die zorgen voor een vochtig wondmilieu en zo de wondgenezing positief beïnvloeden.

Alginaat

Alginaat vormt een gel die het wondvocht opneemt. De gel laat gassen door en zorgt voor een optimaal wondmilieu. Door de gelvorming is er een goed contact met het hele wondbed, waardoor de absorberende en reinigende werking van het verband optimaal is. Het alginaatverband kan enkele dagen blijven zitten. Alginaat kan ook worden gebruikt bij een geïnfecteerde wond, maar doe dit altijd onder supervisie van een arts. Bacteriën en debris worden in de gel opgenomen, wat geurvorming voorkomt. Bij de verbandwisseling worden de bacteriën en debris verwijderd. In geval van toepassing bij een geïnfecteerde wond zal het verband vaker moeten worden gewisseld, soms tot één maal per dag.

Alginaat knip of vouw je precies op maat van het wondbed

1. Juist
2. onjuist

Alginaat ; exsudaat +++

Toepassing:

• decubitus,

• ulcus cruris,

• diabetisch ulcus,

• schaaf / snijwonden,

• 1e en 2e graad brandwonden,

• chirurgische wonden, en oncologische wonden

• trauma wonden.

Schuimverband (exsudaat matig tot veel)

Schuimverband is een sterk absorberend en ademend wondverband voor matig tot sterk exsuderende wonden. Het is (meestal) gemaakt van een comformeerbaar polyurethaan, bedekt met een ademende filmruglaag. Deze laag laat geen exsudaat door en vormt een barrière tegen bacteriën. Door de sterke absorptie zwelt het schuimverband op en past zich daardoor aan de wondcontouren aan.

Voorbeeld schuimverband

Hydrocolloïdverband

Een hydrocolloïdverband is een occlusief (= afsluitend) en op de wond zelfklevend verband van enkele millimeters dikte, meestal lichtbruin van kleur, dat op een wond kan worden geplakt en dan enkele dagen kan blijven zitten. Het wordt ook wel second skin genoemd (tweede huid). 

hydrocolloid

Vaak als secundair verband; bijvoorbeeld bij decubitus. Eronder kon bijvoorbeeld aquecel zitten. 

Ter voorkoming van decubitus kun je evt. een hydrocolloïd verband gebruiken

1. juist
2. onjuist

Hydrogel

Hydrogels zijn complexe netwerken van polymeren verbindingen, waarbinnen het uitzettende medium (water) wordt vastgehouden. Het is een steriele gel die voornamelijk uit water bestaat (80- 90%), gebonden door een bindmiddel. Dit bindmiddel zorgt ervoor dat de gel enigszins vocht kan absorberen en vasthouden. Dankzij het water in de gel kunnen korsten, fibrine- beslag en oppervlakkige lagen necrotisch weefsel verweken waardoor ze gemakkelijker los komen. Rood granulatieweefsel wordt beschermd tegen uitdroging. Hydrogel heeft een verkoelend en pijnverzachtend effect, omdat het de wond vochtig houdt.

silliconen verband/gel

Siliconenverband wordt gebruikt als wondbedekking op een iets vochtige tot droge wond, bijvoorbeeld bij een ulcus cruris of een skin tear, die meerdere dagen verbonden mag blijven. Een groot voordeel van siliconenverband is dat het niet kleeft aan de wond en geen pijn veroorzaakt bij verbandwissels. Siliconenverband/gel kan ook effectief zijn bij littekenbehandeling.

skin tear

Bij het klimmen van de jaren vinden er structurele veranderingen plaats in het lichaam. Een van die veranderingen is het kwetsbaarder worden van de huid. Een huid die veroudert loopt het risico te scheuren door schuifkracht en/of frictie. De wond die zo ontstaat is pijnlijk en veroorzaakt veel ongemak. Het is bovendien een wond die moeilijk geneest en daarmee een zware belasting is voor de patiënt. De juiste behandeling kan veel leed voorkomen en bovendien kosten besparen en deze twee argumenten gaan steeds meer hand in hand.

Bij een zeer kwetsbare huid kan een silliconen gaas veilig gebruikt worden.

1. juist
2. Onjuist

Hydrofiber vervanden

Sterk absorberend.

Aquacel (Convatec)

De wond produceert te weinig wondvocht als aquacel aan de huid / wond vastplakt.

1. juist
2. onjuist

Casus; wond, diabetes, kruik

Op de revalidatieafdeling wordt een heer opgenomen met diabetes mellitus, zijn rechter onderbeen is geamputeerd. Hij heeft meerdere CVA’s gehad in verleden en heeft nierschade, waardoor hij driemaal per week gedialyseerd wordt. Meneer herstelt naar wens, tot er op een zeker moment een wond aan de voet wordt geconstateerd, advies wordt aan wondvpk-e gevraagd.

Kruik

Het blijkt dat meneer tijdens een van de dialyse­behandelingen een hete kruik heeft gekregen, die een blaar op zijn voet heeft veroorzaakt, die onopgemerkt is gebleven. Meneer heeft daarna een paar dagen een schoen gedragen, zonder pijn vanwege de neuropathie. De druk van de schoen heeft een forse decubitus veroorzaakt.

In deze casus is tegen de richtlijn in een kruik gegeven aan en diabetespatiënt. Daarnaast is de patiënt niet gecontroleerd op mogelijk letsel. Bij de verbandwisseling is geen rekening gehouden met de kwetsbaarheid van de huid van deze oudere patiënt te ruw gewerkt waardoor schade is ontstaan.