H9: De Holocaust

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

De Tweede Wereldoorlog 

Tijd van Wereldoorlogen

1900- 1950

20e eeuw N.chr.

Regels

• Bij binnenkomst ga je zitten en pak je je spullen.
• Je laptop laat je dicht op tafel liggen.
• Als je wat wilt vragen steek jij je vinger op
• Als de docent praat zijn de leerlingen stil 
• Je behandeld een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Dat betekent met fatsoen en respect. 

Aantekeningen

Zie je dit potloodje? Dan neem je de dikgedrukte en onderstreepte zin over in je schrift.

Te weinig tijd? De les wordt met je gedeelt, kan je tijdens zelfstandig werken verder met overnemen.

Deze les                      

De Holocaust

Aan het einde van de les: 

• Weet je welke positie joden hadden in de 

      vooroorlogse samenleving.

• Kun je beschrijven hoe het antisemitisme 

      in nazi-Duitsland groeide.

• Weet je hoe nazi's joden in Nederland 

      vervolgden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Joden in de vooroorlogse samenleving

Al sinds de middeleeuwen werden joden gewantrouwd. Dit leidde tot discriminatie.

Ook waren er pogroms aanvallen op een joodse gemeenschap.

Discriminatie: onderscheid maken tussen mensen 

met de bedoeling iemand of een groep achter te stellen.

Pogroms: Gewelddadige aanval op een bepaalde 

bevolkingsgroep, in het bijzonder Joden.

Joden op de brandstapel in Duitsland tijdens de Zwarte Dood in 1348

Joden in de vooroorlogse samenleving

Dit waren uitingen van antisemitisme. Op sommige plekken in Europa waren getto’s speciaal voor Joden. Joden werd veel ontnomen en verboden, ze mochten bijvoorbeeld geen lid van een gilde worden. 

• Handelaar
• Dokter
• Muzikant 

Joodse wijk

Aan het eind van de 17e eeuw begon de bewoning van Marken, Uilenburg en Rapenburg door Joden. In de 18e eeuw kwamen er veel Joden naar Amsterdam, gevlucht voor de pogroms uit Oost-Europa.

Het antisemitisme in nazi-Duitsland

Joden werden als minderwaardig beschouwd door Hitler en de NSDAP. Er kwamen rassenwetten waarin stond dat de Joden bepaalde dingen niet mochten, zoals niet trouwen met niet Joden. 

NSDAP: de Nationaal-socialistische Duitse Arbeiderspartij, de politieke partij van de nazi’s

Rassenwetten: Duitse antisemitische wetten (1935).

Verkiezingsposter: 

Vertaling 'Onze laatste hoop, Hitler'

Partijdag van de Nazi's 

Het antisemitisme in nazi-Duitsland

Op 9 november 1938 was de Kristallnacht. Met deze gebeurtenis begon in Duitsland de Jodenvervolging.

Kristallnacht: Duitse pogrom waarbij Joodse bedrijven,

winkels, synagoge werden vernield.

Jodenvervolging: het opsporen en gevangennemen van 

joden. 

lab.nos.nl

Jodenvervolging tijdens 

de oorlog 

De rassenwetten zorgen ervoor dat Joden steeds minder mogen en kunnen. Vanaf 1942 werden joden systematisch vermoord in vernietigingskampen. 

• De zogenoemde Endlösung.

Vernietigingskampen: kamp gebouwd om mensen te vermoorden.

Endlösung: (eindoplossing) het systematisch vermoorden van Europese joden in vernietigingskampen.

Jodenvervolging tijdens 

de oorlog 

Tegen de Jodenvervolging kwam soms weerstand, meestal in de bezette gebieden. De Februaristaking in Nederland was een zeldzaam voorbeeld van verzet hiertegen.

• Alles lag plat.
• Hard neergeslagen.

Februaristaking: verzet tegen de Duitse 

anti-Joodse maatregelen (1941)

Concentratiekampen

Aantal gedeporteerde Joden vanuit kamp Westerbork naar de kampen in het oosten.

Archieven VS, arcweb.archives.gov. Foto van 16 april 1945: een barak in Buchenwald enkele dagen nadat het kamp bevrijd was. Fotograaf was de Amerikaanse militair H. Miller.

Aankomst, selectie en vernietiging

(rook van de crematoria op de achtergrond)

Jodenvervolging tijdens

de oorlog 

Joden gingen eerst naar een doorgangskamp. Daarvanuit gingen Joden naar concentratiekampen en/of de vernietigingskampen. 

• Westerbork, Drenthe.
• Auschwitz, Polen. 

Doorgangskamp: kamp waar mensen tijdelijk worden opgesloten voordat ze worden weggevoerd naar een andere plaats.

Gaskamers: ruimtes waarin mensen werden vermoord met behulp van gas. 

Vernietigingskampen: kamp gebouwd om mensen te vermoorden

Achter prikkeldraad

Gaskamer, maar lijkt op een badkamer. 

Jodenvervolging tijdens

de oorlog

In totaal zijn er ongeveer 6 miljoen joden vermoord en 5 tot 11 miljoen niet-joden (zigeuners, gehandicapten, homoseksuelen, krijgsgevangen).

• Genocide: volkenmoord.
• Holocaust (Brandoffer): moord op joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

 

www.npostart.nl