1TL 10 maart

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

WELKOM

3 Kader

Welkom

1TL

1TL De les start over twee minuten !

- Mobiel in de bak

- Boek, laptop, pen en schrift op  

   tafel

- Tas van de tafel

Programma van de les

1TL 10 maart

Programma:

• Aanwezigheid
• Terugblik op Taalverzorging
• Toets 18 maart
• Afsluiting

Lesdoel:

Afronden Taalverzorging

Start met Hoofdstuk 5 Lezen: Doel van een tekst

Allereerst...

Is iedereen aanwezig?

Terugblik Taalverzorging

Werkwoordelijk Gezegde
Lijdend Voorwerp

Meervouden op -en en -s
Voltooid Deelwoord
Tegenwoordige tijd van de persoonsvorm

Mannelijke, vrouwelijke en onzijdige woorden

ZINSDELEN

werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in een zin die samen iets over het onderwerp zeggen, noem je het werkwoordelijk gezegde (wg).

ZINSDELEN

werkwoordelijk gezegde

Soms is het werkwoordelijk gezegde maar één werkwoord 

(de persoonsvorm), soms zijn het er meer. Bijvoorbeeld:

- Leonie kijkt naar buiten.

- Leonie heeft naar buiten gekeken. 

- Leonie wil graag naar buiten kijken.

ZINSDELEN

werkwoordelijk gezegde

De persoonsvorm is altijd onderdeel van het 

werkwoordelijk gezegde.

werkwoordelijk gezegde =

persoonsvorm + alle andere werkwoorden

ZINSDELEN

De meeste zinnen bevatten een persoonsvorm, een werkwoordelijk gezegde en een onderwerp.

Veel zinnen hebben ook een lijdend voorwerp.

Met het lijdend voorwerp gebeurt iets,

het 'ondergaat' wat in het gezegde staat.

Wie/wat + Werkwoordelijk gezegde + Onderwerp?

Meervouden

Meervoud op -en:

• vaak alleen -en erachter plakken: deur, deuren
• soms medeklinker verdubbelen: grap, grappen
• soms klinker weghalen: plaat, platen
• soms f in v veranderen: duif, duiven
• soms s in z veranderen: huis, huizen

Meervouden

Meervoud op -s:

• vaak alleen -s erachter: wagen, wagens
• bij woorden die eindigen op a/o/u/i/y komt meestal 's vanwege de uitspraak: oma's, auto's, menu's, kiwi's, baby's. Ik hOU vAn Y’s
• na een afkorting komt een apostrof: tv's, wc's

Voltooid deelwoord?

H4 Taalverzorging Spelling: over het voltooid deelwoord

• Werkwoordsvorm (vervoeging)
•  Er staat altijd een vorm van hebben, worden of zijn bij.
•  Gebruik de verlengproef. Daarmee hoor je vaak wat de laatste letter moet zijn!
• Twijfel tussen d of t?    Gebruik 't ex-kofschip 

Herhaling persoonsvorm tegenwoordige tijd

Zo schrijf je de persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt):

ik-vorm	ik werk, werk jij?	ik loop, loop jij?
ik-vorm + t	hij/zij/het/jij werkt	hij/zij/het/jij loopt
Hele werkwoord	wij/jullie/zij werken	wij/zij/jullie lopen

mannelijk, vrouwelijk of onzijdig  

de-woorden: mannelijk of vrouwelijk
het-woorden: onzijdig 

het-woorden 

dat, dit 

het --> dat + dit

De-woorden 

 

die, deze

de --> die + deze

Onzijdig

Mannelijk/vrouwelijk

Lesdoel:

Ik kan het doel van een tekst herkennen

Het doel van een tekst:

De schrijver van een tekst wil bij de lezer iets bereiken. Hij wil bijvoorbeeld iets aan de lezer uitleggen of hij wil dat de lezer iets doet. 

De tekst die hij schrijft, heeft dus een doel.

doel van de tekst:                                                   voorbeeld van een tekstsoort:

De schrijver wil informatie geven.                          krantenbericht, verslag van een sportwedstrijd

De schrijver wil je iets leren of uitleggen.             studietekst, recept, gebruiksaanwijzing

De schrijver wil je iets laten doen.                          reclametekst, uitnodiging, advertentie

De schrijver wil zijn mening geven.                       bespreking van een app of film

De schrijver wil je amuseren.                                   verhaal, strip

 

Als je weet met wat voor soort tekst je te maken hebt, begrijp je sneller wat de schrijver wil

Instructiefilmpje over het doel van een tekst

Linkje

Aan de slag

H5 Lezen over het doel van een tekst

(blz 116, 117 en 118)

Startopdracht

Opdracht 1

Einde les