1.5 Sociale verhoudingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

1.5 Sociale verhoudingen

De industriële samenleving 

De Sociale Kwestie

Wat is de Sociale Kwestie? (1)

• Sociaal: 'betrekking hebbend op de maatschappij, op het welzijn daarvan'

• kwestie: 'probleem'

• De slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders.
  

• Eind 19e eeuw, vooral in de steden.

Wat is de Sociale Kwestie? (2)

• ‘De rijken worden rijker, de armen worden armer’

• Oorzaak:

• Alleen ‘de rijken’ mogen stemmen
• Tot 1887 censuskiesrecht

• Hierdoor blijven ‘de rijken’ aan de macht

Woonomstandigheden

• Toestroom van arbeiders naar de stad
• Snel huizen bouwen

• Slechte huizen, klein, tochtig en scheef

• Geen riolering dus mensen gooien hun vuil op straat, dit leidt tot ziektes

Werkomstandigheden

• Arbeiders trekken naar de stad

• Meer arbeiders dan werk

• Lage lonen, anders doet iemand anders het wel voor minder

• Lange dagen, 14-16 uur per dag 6-7 dagen per week

Let op: De weekinkomsten van een mannelijke arbeider

was ongeveer 900 cent (9 gulden)

Kinderarbeid

• Goedkope arbeidskrachten

• Ze zijn nog jong: je hebt er nog lang wat aan

• Ze zijn goedkoper dan mannen en vrouwen

• Hun kleine handen kunnen beter op plekken tussen machines

Sociale Wetten

Wetten die het leven van de mensen/arbeiders verbeterden

Langzaam verbetering

• Arbeiders gaan zich organiseren

• Vakbonden

• Overleg met fabrieksbazen

• Stakingen

Langzaam verbetering

• Eerste sociale wetten vanaf 1874: Kinderwetje van Van Houten
  

• 1900 Leerplichtwet 

• Vanaf 1887: uitbreiding kiesgerechtigden
• 1917: Algemeen Kiesrecht voor mannen

• 1919: Algemeen kiesrecht voor vrouwen

Vóór de Woningwet...

...na de Woningwet

Huiswerk

1.5 opdracht 3 t/m 13