les 5. PO schilderkunst

H4. De Nederlanden
- Telefoons in de tas 
- Boeken op tafel 
1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

In deze les zitten 16 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

H4. De Nederlanden
- Telefoons in de tas 
- Boeken op tafel 

Slide 1 - Tekstslide

Planning 
Schilderkunst in de Gouden Eeuw 

Introductie P.O. 

Slide 2 - Tekstslide


Schilderkunst




Ook in de schilderkunst is er een Gouden Eeuw.
Rembrandt van Rijn, Johannes Vermeer, Jan Steen en Frans Hals
zijn de belangrijkste Nederlandse schilders uit die tijd

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Kenmerken herken van de Nederlandse kunst van de 17e eeuw.



De tijd van Regenten en Vorsten, wordt ook wel vaak de Gouden Eeuw genoemd. In deze tijd ging het de Republiek der Verenigde Nederlanden voor de wind. Op economisch gebied, maar ook op het gebied van kunst en wetenschap, bloeide er van alles.
1
De kleuren in de schilderijen zijn vrij sober. Eenvoud is normaal.
2
Nederlandse schilders bekwaamden zich in het realisme. De personen op de schilderijen moesten eruit zien alsof je ze kon aanraken.
3
De schilderijen hadden als onderwerp meestal de alledaagse werkelijkheid. Een wereld die de kijker herkende.
4
Landschapsschilderijen zijn ook populair. Omdat in de stad weinig te zien is van de natuur, geven schilderijen een kijkje in dat wat je normaal niet kunt zien.

Slide 5 - Tekstslide

Genres 
Er bestaan verschillende genres 
  1. Historiestukken
  2. Portretten
  3. Landschappen
  4. Zeegezichten
  5. Genrestukken
  6. Stillevens 

Slide 6 - Tekstslide

Een van de meest bekende portretten uit Nederland

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Video

Hoe is aan dit dubbelportret te zien dat de opdrachtgevers zeer rijke burgers waren?

Slide 9 - Open vraag

Sinds is de Nachtwacht 363 bij 438 cm, maar dat was het schilderij niet toen Rembrandt het maakte! Het was toen een stuk groter: 500 bij 387 cm. Maar omdat het schilderij niet paste op de plaats waar het zou gaan hangen in het stadhuis op de Dam (tegenwoordig Paleis op de Dam), werden er in 1715 stukken vanaf gesneden.
Benieuwd hoe de Nachtwacht eruit zag vóór de stukken eraf waren gesneden? Klik op de afbeelding rechtsonder in de hoek.
De Nachtwacht heet tegenwoordig zo, maar de oorspronkelijke titel is: De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren.
Het is onduidelijk waar de naam Nachtwacht precies vandaan komt. Is het misschien de kleur van het schilderij? Of was dit inderdaad een nachtwacht?
De Nachtwacht lijkt misschien een rommeltje, maar als je goed kijkt zitten er duidelijk 'lijnen' in. Dat zie je bijvoorbeeld aan de lansen en geweren.
Kapitein Frans Banninck Cocq
Luitenant Willem van Ruytenburgh
Schilderijen van schutterijen (een soort politie) waren erg populair in de tijd. De leden van een schutterij betaalden veel geld om er goed en stoer uit te zien. Rembrandt had voor het maken van dit schilderij ongeveer 3500 gulden verdiend. Dat was in die tijd veel geld, maar niet ongebruikelijk voor een schilderij van Rembrandt.
Is dit Rembrandt zelf? Sommige mensen zeggen van wel.
Het meisje stelt een soort mascotte voor. Aan haar riem hangt een dode vogel. Vooral de twee poten van het beest, de klauwen, zijn duidelijk te zien. Ze zijn het symbool voor de kloveniers (de schutters), die ook wel klauweniers werden genoemd.
Kloveniers waren schutters met een musket (geweer). Rembrandt heeft in zijn schilderij laten zien wat er allemaal bij komt kijken om zo'n musket te gebruiken. Zo vult er één zijn musket met kruit; ééntje schiet zijn musket af en een ander reinigt zijn musket door het kruit weg te blazen.
Het is bijna niet te zien, maar in hun wapen hadden de Kloveniers twee klauwen van een vogel. Die twee klauwen zie je ook weer terug bij de vogel die het meisje bij zich draagt.
Op dit schild staan de namen van de personen die zijn afgebeeld (en waarschijnlijk ook hebben betaald).
Hoeveel is de Nachtwacht waard? Dat is niet te zeggen: het schilderij is nooit verkocht of te koop aangeboden. Er is later weleens geprobeerd om het uit te rekenen. Ze kwamen toen uit op een bedrag van 500 miljoen Euro!
De signatuur (soort handtekening) van Rembrandt: Rembrandt f 1642
Sommige leden van de schutterij weigerden te betalen toen ze het schilderij zagen: ze stonden er maar half op! Of keken de andere kant op! "Daarvoor ga ik niet betalen!", zeiden sommigen
Honden op schilderijen waren vaak een teken van trouw ('trouwe viervoeter'). Of de hond in dit schilderij dezelfde functie heeft, trouw aan de stad Amsterdam, is niet bekend.

Slide 10 - Tekstslide

Niet alle leden van deze schutterij waren tevreden over het eindresultaat. Leg uit waarom.

Slide 11 - Open vraag

Genrestukken
scènes uit het dagelijks leven maar vaak met moraal
moraal is soms gekoppeld aan een spreekwoord of gezegde
overvolle compositie, overal gebeurt iets
daardoor is de boodschap ook niet in 1x te lezen

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Praktische opdracht 

Meekijken op It's Learning


Opdracht in tweetallen, weging 1x 
inleverdatum: dinsdag 21 februari 

Slide 14 - Tekstslide

Bevolkingslagen Republiek
- Regenten 
- Gegoede burgerij 
- Kleine burgerij 
- Het gewone volk 
leerboek blz. 103

Slide 15 - Tekstslide

Aan de slag 
Dinsdag 14 februari: onderdeel 1 afmaken! 
Je 4 genrestukken + informatie 

Dinsdag 21 februari: Deadline volledig PO 

Slide 16 - Tekstslide