Verhaalanalyse

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verhaalanalyse

Waar let je op bij een verhaalanalyse?

LITERAIRE TERMEN:                                                      

1. titel (motto)                                                                 
2. genre                                                                             
3. tijd                                                                                  
4. plaats en ruimte                                                       
5. perspectief                                                                  
6. personages                                                               
7. thema                                                                              
8. verhaalopbouw
9.  motieven

 

Motto

Sommige romans hebben een motto, dat is een citaat, een spreuk of een gedicht, geplaatst vóór het eigenlijke verhaal begint. Als er een motto is, hoe luidt dit dan? Wat is de betekenis in relatie tot de inhoud?

Tijd

• Historische tijd
• Tijdsduur
• Tijdsvolgorde
• Tijdstructuur
• Tijd van ontstaan

Tijdsduur

Elk verhaal duurt een zekere hoeveelheid tijd. Uren, dagen, maanden, jaren. Soms makkelijk te bepalen, maar soms ook met hiaten.

Bij grote sprongen in de tijd spreken we van: Versnellingen

Als een gebeurtenis uitgebreider verteld wordt dan de gebeurtenissen ervoor en erna spreken we van: Vertraging

Historische tijd

In welke tijdsperiode speelt het verhaal zich af?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, in de Gouden Eeuw of in 1980...

Personages

Naar hun rol of functie in de handeling onderscheiden we hoofd- en bijfiguren. Als de lezer een personage grondig leert kennen in zijn karakterontwikkeling, spreken we van round character (rond karakter). Daarnaast kennen we flat characters (vlakke karakters) en typen.

perspectief

1. ik-perspectief
2. personaal perspectief
3. alwetende verteller / vertellersperspectief

Motieven

Een motief in literatuur is een herhaaldelijk terugkerend element. We herkennen het omdat het ook in andere verhalen voorkomt (bijv. driehoeksverhoudingen, generatieconflicten) of omdat het binnen hetzelfde verhaal meermalen voorkomt (bijv. een voorwerp, een lied, een kleur, een bepaalde handeling, een gevoel). Herhaling is essentieel.

Thema

Het thema in een werk is een algemene gedachte (‘onderliggende gedachte’) die het eigenlijke onderwerp van dat verhaal vormt. Een zo kort mogelijke omschrijving (in één of twee zinnen) van waar een verhaal eigenlijk over gaat, in algemene bewoordingen (bijv. ‘zoeken naar eigen identiteit’). Het is iets waar bijna iedereen mee te maken heeft, een ‘algemene waarheid’ dus.

Het thema wordt ook wel hoofdmotief genoemd.

Waar let je op bij een verhaalanalyse?

LITERAIRE TERMEN:                                                       Literaire argumenten

1. titel (motto)                                                                 1 realistisch argument;        
2. genre                                                                              2 emotivistisch argument;
3. tijd                                                                                    3 moreel argument
4. plaats en ruimte                                                        4 structureel argument;
5. perspectief                                                                  5 intentioneel argument;
6. personages                                                                 6 vernieuwingsargument; 
7. thema                                                                             7 stilistisch argument.   
8. verhaalopbouw
9. begin en einde

 

naam, karakter, mening, arg.

                                      

Titel  (jaar van 1e uitgave)

verhaallijnen

1 samenvatting in < vijf zinnen

mening

2 samenvatting in < vijf zinnen
mening

samenvatting vanaf waar de lijnen samenkomen in < vijf zinnen + mening/arg.

personen

tijd

huiswerk

1  Maak je mindmap af.

2  Maak Score t/m les 16. Maandag t/m les 19. Als het niet af is,
   dan vanaf maandag tot 17.00 tot het af is.

3  Zoek een vierde boek op www.lezenvoordelijst.nl , 15 - 19 jaar,
    niveau twee of hoger. Voor 19 januari 4e boek opgeven.