V6B - mondeling - thema's en boeken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

V6B - mondeling

Opdracht:

- werk in viertallen aan het thema

- vertel aan elkaar welk thema je hebt gekozen

- vertel waarom je dat thema hebt gekozen, 5x

- vertel welke boeken je daarvoor gaat lezen

- geef elkaar tips

Mondeling

- vier boeken: drie werken voor 1918 en één modern werk

- Tijdens het mondeling bespreek je de ontwikkeling van de Nederlandse literatuur aan de hand van een thema en de door jou gelezen boeken.

- Je houdt een presentatie van ongeveer 15 minuten.

- Na afloop stellen de docenten vragen.

Thema's

Belangrijke thema’s middeleeuwen: 

- gedenk te sterven 

- relatie tussen mens en God (geloof)

- trouw en vertrouwen

- beschaafd en onbeschaafd.

Op welke manier spelen deze thema’s volgens jou nog steeds een rol?

Thema's

Belangrijke thema’s renaissance: 

- pluk de dag

- het ware geloof (geloofsstrijd)

- de kracht van de mens

- betekenis van de klassieken

- betekenis van de Bijbel

- grenzen verleggen (ontdekken)

- wij en zij (omgaan met verschillen)

De ideale mens was volgens de renaissancisten een homo universalis, een mens die van alle markten thuis is.

Wat is volgens jou de ideale mens? Of: Hoe vind je geluk en zingeving in het leven?

Thema's

Belangrijke thema’s verlichting: 

- betekenis van het verstand en kennis

- opgroeien en opvoeden

- moreel besef

- maakbaarheid van de mens en samenleving (utopie).

De gedachte dat alles, waaronder geluk, maakbaar is, is nog steeds heel actueel. Ben jij het eens met de gedachte dat de mens alles naar zijn hand kan zetten?

Thema's

Belangrijke thema’s romantiek en realisme:

- nationale identiteit

- gevoel en verstand

- subjectieve en objectieve benadering van de werkelijkheid

- zuivere en verdorven wereld

- verlangen en teleurstelling

- rechtvaardigheid en onrechtvaardigheid, kolonialisme

- burgerlijk ideaal

Op welke manier klinken romantiek en realisme nog altijd door in hedendaagse liedjes, boeken en films?

Literaire werken

Ridderromans

Karelepiek:

- Karel ende Elegast - ca. 1270

Arthurepiek:

- Ferguut ca. 1250

- Lanceloet en het hert met de witte voet - voor 1290

- Roman van Walewijn en het schaakspel - tussen 1250 en 1275

Literaire werken

Geestelijke literatuur

Exempel, Mariamirakel:

- Beatrijs - ca. 1374

- Marieken van Nieumeghen - ca. 1518

Mystiek:

- Hadewijch - 13e eeuw

Literaire werken

Fabel:

- Van den vos Reynaerde - 13e eeuw

Allegorie:

- Elckerijc - eind 15e eeuw

Abele spelen:

- Lanceloet van Denemarken - ca. 1350

- ook: Esmoreit, Gloriant, Vanden Winter ende vanden Somer

Literaire werken

G.A. Bredero:

- De klucht van de koe - rederijkersklucht (1612)

- Spaanschen Brabander - komedie (1618)

Erasmus:

- Lof der Zotheid - allegorie (1509)

P.C. Hooft:

- Warenar - renaissancekomedie (1617 eerste opvoering)

Joost van den Vondel:

- Ghysbrecht van Aemstel - tragedie (3 januari 1638 eerste opvoering)

- Lucifer - tragedie (2 februari 1654 eerste opvoering)

Literaire werken

Hieronymus van Alphen: Proeve van kleine gedichten voor kinderen (1778)

Rhijnvis Feith: Julia (1783, briefroman)

Pieter Langendijk: Het wederzijds huwelijksbedrog (1714)

J.A. Schatz: Reize door het Aapenland (1788)

Betje Wolff en Aagje Deken: De historie van Mejuffrouw Sara Burgerhart (1782)

Literaire werken

Willem Bilderdijk: Ik reikhals naar het graf, een bloemlezing (1881)

De Schoolmeester: De gedichten van den Schoolmeester (1859)

Piet Paaltjens: Snikken en grimlachjes (1867)

Nicolaas Beets: Camera Obscura (1839)

J.J. Cremer: Fabriekskinderen (1863)

Multatuli: Max Havelaar (1860)

Willem Kloos: Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten, een bloemlezing (1880)

Lodewijk van Deyssel: Een liefde (1887)

Louis Couperus: Eline Vere (1889), Noodlot (1890), De stille kracht (1900)

Frederik van Eeden: Van de koele meeren des doods (1900), De kleine Johannes (1887)

Herman Heijermans: Op hoop van zegen (1900)

Literaire werken

- Nescio – verzamelbundel

- Bordewijk - Blokken

- Bordewijk - Karakter

- Willem Elsschot – Kaas