Methodiek VO onderbouw 1

• Muziek
• HBO
• Studiejaar 1

Methodiek VO onderbouw

DMZ1 / DMV1

Erik Bogers

[e-mail]

Verwachtingen:
Wat hoop je deze module te leren?

Methodiek/didactiek

Hoe maak je een les?

Hoe geef je een les?

Verschillende vakken komen samen: wat je bij andere vakken leert bouw je in deze lessen om naar lessen voor de onderbouw VO.

Doelstellingen

• Je hebt kennis van diverse algemene didactische en methodische principes en weet hoe je deze toe moet passen

• Je kent de principes van goed klassenmanagement die nodig zijn om een stabiel en motiverend leerklimaat te creëren

• Je hebt kennis van leerdoelen, curriculum en onderwijsbeleid en kunt hierop reflecteren

• Je kunt op een muzikale en didactisch verantwoorde manier samenzang, samenspel en improvisatie leiden

• Je hebt een breed repertoire aan zang- en speelstukken opgebouwd die je aan de piano kunt begeleiden

• Je kent verschillende typen vraagvormen en kunt deze formuleren in een lesbrief voor een luisterreeks die je zelf ontwerpt
.

• Je kunt een workshop/les met activerende werkvormen ontwerpen en leiden waarbij je geleerde didactische principes toepast
.

Toetsing & Afsluiting

• Bundeling van opdrachten: alle opdrachten die je in dit blok doet bundel je in 1 (digitaal) document en lever je in aan het einde van de module via Teams.
• 80% aanwezigheidsregeling

Vandaag

1. Teamsomgeving bekijken - opdrachten globaal bekijken

2. Uitwisselen recente ervaringen uit je werk/stage

Wil je iets delen met de groep, advies over een bepaalde situatie.

3. Stage / eigen lespraktijk: zelfevaluatie

1. Teams bekijken

- Opdrachten

- Stage

- Andere praktische zaken

2. Uitwisseling

Welk onderwerp/gebeurtenis zou je kort willen delen of advies over vragen.

Stage / eigen lespraktijk: zelfevaluatie

Methodiek VO OB - Les 2

1. zelfevaluatie (op basis van beoordelingsformulier stage VO OB jr. 2)

2. Zingen met Pascal

3. Welke vakdidactische mogelijkheden zijn er om dit zangstuk verder uit te diepen?

4. Cyclisch didactisch handelen: het in elkaar zetten van een effectieve les

5. Doorspreken/inplannen van opdrachten (Teams > bestanden > Planning opdrachten.docx)

(6. Casus uit de les-/stagepraktijk)

1. Zelfevaluatie
Ik heb de zelfevaluatie gemaakt

ja

nee

iets er tussenin

Duim (waar ben ik goed in)
in steekwoorden

Wijsvinger (waar wil ik naartoe)
in steekwoorden

Middelvinger (waar nee tegen zeggen)
in steekwoorden

Ringvinger (trouw aan)
in steekwoorden

Pink (nog in groeien)
in steekwoorden

Wijsvinger: waar wil je naartoe?
Zit er iets tussen dat zich leent voor een methodiekopdracht in deze les?

2. Zingen met Pascal

3. Welke vakdidactische mogelijkheden zijn er om dit zangstuk verder uit te diepen?

Doe de opdracht alleen of in groepjes. Tijd: 10 minuten

A - Theorie: welke muziektheorie zit er in dit zangstuk? Doe een brainstorm. Filter vervolgens de onderwerpen die bruikbaar zijn voor de doelgroep Onderbouw VO.

B - Luistervaardigheid: welke mogelijkheden biedt dit zangstuk om de luistervaardigheid van leerlingen te trainen? Toonhoogte, toonduur, klankkleur, vorm, tempo, etc. etc.

C - Context: waar gaat het zangstuk over? Tijd/plaats/functie. Invalshoeken als religie, opdrachtgever, vermaak, politiek, maatschappelijk, filosofie, intercultureel etc. etc.

D - improvisatie: bedenk een improvisatieopdracht voor leerlingen vo onderbouw. Dit kan met stem, bodysounds, instrument, etc. etc.

E - creëren / arrangeren / componeren: bedenk een opdracht waarbij leerlingen zelf iets gaan maken/creëren a.d.h.v. dit zangstuk.

4. Algemene didactiek: cyclisch didactisch handelen

Een goede les

Lesopbouw: wanneer is een les didactisch goed opgebouwd?

DA-model (vrij naar De Corte e.a., 1981)

Beginsituatie: wat breng je allemaal in kaart? Wat moet je weten van je doelgroep voordat je een les geeft?

beginsituatie

voorkennis

abstractievermogen

ervaring met onderwijsconcepten

leesvaardigheid

zelfstandigheid

groepsgerichtheid

waarden en normen

motivatie

Leerdoelen: stel jij ze voor elke les op?

Leerdoelen

Waarom leerdoelen formuleren?

• Leerlingen leren sneller als ze weten wat ze moeten leren.
  
• Leraren gaan beter lesgeven, met name doordat ze gerichter feedback geven aan leerlingen.

Koppeling met curriculum:

Kerndoelen (onderbouw), eindtermen (bovenbouw), leerplan (school/sectie)

Leerprocessen

Stem je af op de leerdoelen enerzijds

en op je leerlingen anderzijds

Een leerproces richt je in met leerstof (wat), werkvormen (hoe) en leermiddelen (waarmee).

Reflectie

Hebben leerlingen de leerdoelen behaald?

Cyclisch binnen een les:

Bepaal wat je volgende stap is, wat het volgende leerproces is. 

Huiswerk

- voor volgende week: Lees H2.1 (blz. 67 t/m 78) uit Handboek voor leraren (Geerts & Van Kralingen).

- voor volgende week: Lees H2.2 t/m H2.6, tenzij dit voor jou al gesneden koek is.

5. Doorspreken en inplannen lesopdrachten

Zie Teams > Bestanden > planning opdrachten.docx

4. Vakdidactiek: luisteren

- Inleiding

- Opdracht

Luisterattitudes

Luisteren neemt eigenlijk altijd wel een belangrijke positie in een muziekles in. Goed kunnen luisteren bepaalt bij het musiceren voor een groot deel de kwaliteit van de uitvoering. 

Attitudes:

- Formalistische attitude (accent op formeel-muzikale aspecten)

- Referentialistische attitude (betekenis achter de klank zoeken, vaak gebaseerd op eerdere ervaringen)

- Evaluerende attitude (oordelend)

- Vitale attitude (lichamelijk reagerend)

Welke luisterattitude komt in jouw les het vaakst aan de orde?

Formalistische attitude

Referentialistische attiude

Evaluerende attitude

Vitale attitude

Luisteren als kindersurprise

Buitenkant herkenbaarheid, chocola geeft de sensatie, en ten slotte nog wat te knutselen.

herkenbaarheid - smaaksensatie - handeling

Luisterdidactiek

Wat wil je bereiken?

- Muzikaal voorstellingsvermogen trainen

- kennis toepassen 

- inzicht krijgen

Welke vorm kies je?

Klassikaal gezamenlijk luisteren 

E-learning individueel luisteren

E-learning individueel of klassikaal gezamenlijk:

In welke situaties/wanneer kies je voor individueel?

E-learning individueel of klassikaal gezamenlijk:

In welke situaties/wanneer kies je voor gezamenlijk?

Opdracht

Ontwerp een luisterreeks voor een doelgroep in de onderbouw VO.

- Geef duidelijk aan voor welke doelgroep dit bedoeld is (leerjaar 1/2/3, niveau vmbo-b, vmbo-k, vmbo-tl, havo, vwo).

- Kies zelf een lesdoel (fictief of vanuit je lespraktijk/stagepraktijk) wat je wilt bereiken met de luistervragen

- en construeer luistervragen die daartoe leiden, maak daarvan een werkblad (of digitale variant)

- knip de geluidsfragmenten kant en klaar

- probeer verschillende luisterattitudes aan te spreken

- Zorg dat het kant-en-klaar is om te gebruiken in een lessituatie

- Zet het vooraf in de gedeelde map

Analyse muziekmethodes

- Intro

- Beatsnbits

- Musicbox

Huiswerk

- voor 15 feb: Lees H2.1 (blz. 67 t/m 78) uit Handboek voor leraren (Geerts & Van Kralingen).
- voor 15 feb: Lees H2.2 t/m H2.6, tenzij dit voor jou al gesneden koek is.

- voor 1 mrt: Ontwerp een luisteronderdeel (Antal, Maartje, Tomas, Lennart)

- Voor 8 mrt: Ontwerp een luisteronderdeel (Evelien, Martijn, Muco)

- 8 mrt: Methodebespreking Intro 

- 15 mrt: Methodebespreking Beatsnbits 

- 22 mrt: Methodebespreking Musicbox