Spelling C7, P10 + 11 (trema, apostrof, accenttekens + getallen)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom H4E!

• Ga zitten volgens de plattegrond. 
• Pak je spullen erbij: laptop (Dagen van gras), etui en schrift
• Oortjes uit en in de tas

Nederlands havo 4

Deze les

• Dagen van gras
• Terugblik verwijzen
• C7, P10: Trema, apostrof, accenttekens
• C7, P11: Getallen

Dagen van gras

Boek 1 

Te vinden op onlinebibliotheek.nl 

    of

Leen het papieren boek in de mediatheek

Deze les

• Dagen van gras
• Terugblik verwijzen
• C7, P10: Trema, apostrof, accenttekens
• C7, P11: Getallen

Terugblik verwijzen

Vul het juiste verwijswoord in. 

Kies uit: dat – die – haar – het – hij – ze – zij – zijn. 

Kies uit: dat – die – haar – het – hij – ze – zij – zijn

Vanwege de gevechten heeft het Rode Kruis ..... personeel teruggetrokken.

Kies uit: dat – die – haar – het – hij – ze – zij – zijn

De klant accepteert de prijsverhoging niet, want ..... in strijd met de afspraak.

Kies uit: dat – die – haar – het – hij – ze – zij – zijn

De veiligheidsraad is op zoek naar nieuwe mensen op wie
hij ..... volledig kan vertrouwen.

Kies uit: dat – die – haar – het – hij – ze – zij – zijn

De verzekeringsmaatschappij geeft ..... cliënten volgend jaar een winstdeling.

Terugblik verwijzen

Vul het juiste verwijswoord in. 

Kies uit: hen – hun – hij – zij – ze – zijn – haar – dat – wat – die – waarop – op wie – waarmee – met wie.

Vul het juiste verwijswoord in. Kies uit: hen – hun – hij – zij – ze – zijn – haar – dat – wat – die – waarop – op wie – waarmee – met wie.

De klasgenoot ..... ik samenwerkte, pakte de pen ..... ik al mijn toetsen maak, zomaar van mij af

Vul het juiste verwijswoord in. Kies uit: hen – hun – hij – zij – ze – zijn – haar – dat – wat – die – waarop – op wie – waarmee – met wie.

Mijn ouders hebben altijd geluk; ..... hebben op de valreep kaartjes kunnen krijgen voor een optreden ..... eenmalig in onze stad wordt gegeven door hun favoriete cabaretier.

Vul het juiste verwijswoord in. Kies uit: hen – hun – hij – zij – ze – zijn – haar – dat – wat – die – waarop – op wie – waarmee – met wie.

Barbara baalt van de vriendinnen ..... ze tot nu toe altijd vertrouwde, door ..... geroddel vertrouwt ze ..... niet meer.

Verwijswoorden

De-woorden: die/deze 

• mannelijk (concreet): hij/hem/zijn
• vrouwelijk (abstract): -heid-, -teit-, -nis, -schap, -de, -te, -ei, -ing, -ie, -iek, -ica, -theek, -tuur, -ine, -age, -is, -uur, -st): ze (dingen)/zij/haar

Het-woorden: onzijdig dat/dit/het/hem/zijn

Verwijswoorden

hen: lv of na vz

Ik stuur hen door naar de volgende ronde. (wie/wat stuur ik?)

Ik geef het aan hen door. (kast- en vakantiewoorden)

hun: bez. vnw of mv

Ik geef hun door dat je wat later bent. (aan wie/voor wie geef ik door?) 

Dat zijn hun spullen. (direct voor zn, is van die personen)

Deze spullen zijn van hen. (na voorzetsel en niet direct voor zn)

Verwijswoorden

wat (i.p.v. dat)

1. na overtreffende trap - dit is het mooiste wat ik ooit las.

2. hele zin: ik ga vanmiddag zwemmen, wat ik heel leuk vind.

3. bij onbepaald vnw: er is niets wat ik niet kan leren.

wie of waar

wie + voorzetsel: personen  Hij is degene op wie ik het meest vertrouw.

waar + voorzetsel: dingen/dieren   Dat een plus een twee is, is iets waarop je kan vertrouwen.

H7, P10: Trema, apostrof, accenttekens

Trema

Voorkomt uitspraakproblemen. Plaats je altijd op de eerste letter van de volgende lettergreep: geërgerd, drieën.

• Let op bij –eum, -iing, -cien en -ieus: museum, begroeiing, elektricien, dubieus.
• Let op bij –bea, geo-, beo: beantwoorden, geautoriseerd, beoefenen, geolied, maar geë-, geï-, geü-: geërgerd, geürineerd, geïrriteerd.

Apostrof

Je gebruikt een apostrof: 

• als weglatingsteken op de plaats van een weggelaten letter ('s avonds, d'r tasje, 't Gaat, Truus');
• om uitspraakproblemen te voorkomen (piano's, paraplu's);
  
• bij bezitsaanduidingen: (Lara’s roddelrubriek)

          - geen uitspraakprobleem? 's' eraan vast (Robs racewagen);

• in meervouds- en verkleinvormen en in afleidingen van letter- en cijferwoorden (cd’tje, hbo’er, 65+’er, sms’en); 

         - samenstellingen met een letterwoord? Geen apostrof, maar een liggend streepje (PvdA-lid, hbo-student)

• bij verkleinwoorden op -y (baby’tje)

Accenttekens

Er zijn drie accenttekens: 

• accent aigu (é)
• accent grave (è) 
• accent circonflexe (ê)

De cedille (ç): 'c' klinkt als 's', wanneer die voor een a, o of u staat:reçu, Curaçao.

Normaal klinkt de c in die gevallen als k: carnaval, correct.

Opdracht

Maken:

• C7, P10: opdr. 1, 3, 4, 5, 7 en 9

H7, P11: Getallen

Getallen

Cijfers en getallen schrijf je soms met letters en in andere gevallen in cijfers.

Je gebruikt letters bij: 

• hele getallen van één tot en met twintig (acht, zesde);
• tientallen tot honderd (veertig, zestigste);
• honderdtallen tot duizend (driehonderd);
• duizendtallen tot twaalfduizend (achtduizend);
  
• de getallen miljoen, miljard, biljoen enzovoort: zeven miljoen (los!), negen miljardste (los!).

> Bij grote getallen kun je cijfers en woorden combineren (34 duizend).

Getallen

Je gebruikt cijfers bij:

• getallen boven de twintig, behalve de tientallen en honderdtallen (24e, 92);
• exacte waarden, zoals maten, gewichten, temperaturen, bedragen, telefoonnummers, data, adressen, percentages, rekeningnummers, jaartallen, exacte tijdstippen.

Getallen

Let op:

• Schrijf breuken los (twee derde), behalve in een samenstelling (tweederdemeerderheid)
• Als in een zin grote aantallen van iets in cijfers staan, gebruik je in die zin ook cijfers voor kleine aantallen van datzelfde iets (Van de 35 apen werden er 8 ziek, maar de twee verzorgers hadden nergens last van).

Opdracht

Maken:

• C7, P10: opdr. 1, 3, 4, 5 en 7
• C7, P11: opdr. 1 en 2

Klaar?

> maak een samenvatting

> oefen extra online

Huiswerk

Woensdag 9 oktober:

• C7, P10: opdr. 1, 3, 4, 5 en 7
  
• C7, P11: opdr. 1 en 2